Læknaneminn - 01.04.2018, Blaðsíða 47

Fr
óð
le
ik
ur
47
með tilliti til ábendingar, virkni, öryggis
(frábendinga, aukaverkana og milliverkana)
og meðferðarheldni. Stöðva skal óæskilega
lyfjameðferð og íhuga skammtabreytingar eða
aðra meðferðarmöguleika eftir því sem við á.
Hægðalosandi lyf, náttúrulyf og vörur til
að fyrirbyggja og meðhöndla hægðatregðu
skiptast gróflega í fjóra lyfjaflokka eftir
verkunarmáta þeirra og eru fáanleg í nokkrum
mismunandi lyfjaformum: til gjafar um munn,
í endaþarm eða undir húð (sjá Töflu II).7,8,10­14
Algengt er að byrja á vægum hægðalosandi
lyfjum með osmótíska verkun. Mikilvægt er
að minna á næga vökvainntöku samhliða til að
ná fram hámarksverkun. Ef um hægðatregðu
af völdum ópíóíðlyfja er að ræða getur verið
æskilegt að byrja með hægðalosandi lyf
sem eykur þarmahreyfingar, auka skammt
þess jafnt og þétt og bæta við öðru lyfi eftir
þörfum.9 Ef nauðsynlegt þykir að nota fleiri
en eitt hægðalosandi lyf samtímis er ráðlagt að
velja lyf með ólíka verkunarmáta og huga að
Tafla I. Lyf sem geta valdið hægðatregðu
Lyfjaflokkur Virkt innihaldsefni
Andhistamínlyf
cetirizín
dífenhýdramín
fexófenadín
lóratadín
Flogaveikilyf
karbamazepín
fenýtóín
pregabalín
Hjarta- og æðakerfi
atenólól
diltíazem
fúrósemíð
verapamíl
Járnlyf járnsúlfat
Lyf við uppköstum og ógleði ondansetrón
Sýrubindandi lyf
ál hýdroxíð
kalsíumkarbónat
súkralfat
Lyfjaflokkur Virkt innihaldsefni
Ópíóíðar
búprenorfín
cetóbemídón
kódein
fentanýl
hýdrómorfón
metadón
morfín
oxýkódon
petidín
tramadól
Þunglyndislyf amitryptilín
klómipramín
Þvagfæralyf
darífenacín
fesóteródín
mirabegron
oxýbútýnín
sólifenacín
tólteródín
Mynd 2. Líkamsstaða við hægðalosun