Félagsrit KRON - 15.12.1947, Side 93
lagsins, er í góðu samræmi við starf
og stefnu Pöntunarfélagsins á þess-
um tíma. Meðlimir þess voru aðal-
lega verkamenn, og ekkert var því
eðlilegra frá þeirra sjónarmiði séð
en að miða kaup starfsmanna fé-
lagsins við verkamannakaup.
Þótt nokkur breyting verði á þess-
um sjónarmiðum samfara þeirri
þróun Pöntunarfélagsins, sem áður
er um getið, og enn meir við stofn-
un KRON, kemur þó sífellt í Ijós á-
kveðin andstaða gegn háum launa-
greiðslum. Á aðalfundi félagsins ár-
ið 1938 var með öllum þorra at-
kvæða gegn þremur samþykkt eftir-
farandi tillaga: „Aðalfundur Kaup-
félags Reykjavíkur og nágrennis á-
lyktar, að íélagsstjórn skuli gæta
hófs um greiðslu hárra launa og yf-
irleitt fylgja þeirri reglu, að greiða
ekki yfir 8.000 kr. árslaun." Félags-
stjórn treysti sér þó ekki til að fylgja
þessari samþykkt nákvæmlega. Var
gerð undantekning frá hinni al-
mennu reglu, hvað laun fram-
kvæmarstjóra snerti, og voru árs-
laun hans 9.600 kr. Á aðalfundi
1939 sætti stjórnin allharðri gagn-
rýni af þessum sökum, og var sam-
þykktin ítrekuð í enn strangari
mynd og lagt fyrir stjórnina að
greiða engum starfsmanni hærri
laun en 8.000 kr. Stjórnin treysti sér
þó heldur ekki í þetta skijrti til að
fyígja samþykktinni, og sætti enn
allharðri gagnrýni af þeim sökum á
aðalfundi 1940. Svo mikið los var á
að komast á launamál almennt
vegna verðbólgu styrjaldaráranna,
Félagsrit KRON
að ekki þótti fært að halda fast við
þessa reglu um hámarkslaun, og
voru því stjórninni að mestu gefnar
frjálsar hendur um launagreiðslur,
en jafnframt kosin sérstök nefnd, er
rannsaka átti, hvernig eðlilegast og
heppilegast væri, að KRON hagaði
launagreiðslum og ráðningarkjör-
um sínum. í þessari nefnd áttu sæti
Ragnar Ólafsson, Zophonías Jóns-
son og Sigfús Sigurhjartarson, og
skilaði hún áliti á aðalfundi 1941.
Vegna hins breytta viðhorfs og ó-
vissa ástands, sem stríðið og hernám
landsins hafði í för með sér, taldi
nefndin erfitt eða því nær ómögu-
legt að leggja fram ákveðna launa-
skrá fyrir starfsmenn félagsins. Hins
vegar gerði nefndin gi'ein fyrir
þeim grundvallaratriðum, sem hún
taldi að hafa yrði til hliðsjónar við
ákvörðun á launakjörum starfsfólks
félagsins. Þar sem afstaða félagsins
á launamálum kemur mjög skýrt og
greinilega í ljós í þessu nefndaráliti,
eru hér birt meginatriði þess:
„Markmið KRON er að útvega
félagsmönnum hvers konar neyzlu-
vörur með eins vægu verði og unnt
er. Allar framkvæmdir félagsins
og ráðstafanir verður að miða við
þetta takmark. Rekstrarkostnaður
félagsins verður því að vera eins
lágur og unnt er. Sérstaklega þarf
kanpfélagið að gæta þess, að kostn-
aður við að dreifa vörum til neyt-
enda sé ekki hlutfallslega hærri hjá
því en hjá keppinautum þess, kaup-
mönnunum.
Meirihluti félagsmanna KRON
123