Félagsrit KRON - 15.12.1947, Blaðsíða 94

' eru launþegar og ýmsir þeirra á-
hugamenn í stéttarfélögum verka-
manna og sjómanna. Félagsmenn
munu því yfirleitt óska, að kaupfé-
Jagið greiði starfsmönnum sínum
góð laun og taki sem minnstan þátt
í launadeilum.
Með hliðsjón af framangreindum
sjónarmiðum er augljóst, að aðal-
reglan, sem kaupfélaginu ber að
fara eftir í launagreiðslum, er að
greiða almennum starfsmönnum
kaup samkvæmt vinnusamningum
eða vinnutöxtum, sem gilda á staðn-
um um sams konar störf. Ef engir
almennir vinnusamningar eða
vinnutaxtar eru fyrir hendi, ber að
greiða laun sem næst því, er venja
er að greiða á staðnum fyrir sams
konar störf, þó heldur hærra en
lægra ef unnt er. Ekki getur talizt
heppilegt að miða launagreiðslur að
einhverju eða öllu leyti við hundr-
aðshluta af umsetningu;
Launakjör hæstlaunuðu starfs-
mannanna, sem almennir vinnu-
samningar ná ekki til, verður að á-
kveða þannig, að áhugasamir starfs-
menn geti fórnað allri starfsorku
sinni fyrir félagið og lifað þó sæmi-
legu lífi, án óhófs. Hins vegar getur
félagið ekki og má ekki keppa við
hlutafélög og önnur einkafélög um
greiðslu hárra launa. Bæði sökum
þess, að í hlutafélögum og öðrum
einkafélögum eru háar launagreiðsl-
ur oft og tíðurn aðeins dulbúin arðs-
úthlutun og einnig sökum þess, að
félagsmenn í KRON eru yfirleitt
lágtekjumenn og andvígir mjög há-
um launagreiðslum."
Fundurinn samþykkti þetta
nefndarálit með 60 atkvæðum gegn
20. Tillaga, sem fram kom um það,
að laun starfsmanna væru að ein-
hverju leyti miðuð við starfsárang-
ur, var felld með 59 atkvæðum gegn
36.
Á aðalfundi félagsins 1946 var
samþyk’kt tillaga þess efnis að skora
á stjórnina að taka upp þá stefnu,
að greiða konum sömu laun og körl-
um fyrir sömu vinnu. Þessi sam-
þykkt var ítrekuð á aðalfundi 1947
í þeirri mynd, að fulltrúum félags-
ins á aðalfundi SÍS var falið að beita
sér fyrir því, að þessi stefna væri
tekin upp í samvinnufélögum yfir-
leitt. Þrátt fyrir þessar samþykktir
munu þó engar breytingar enn hafa
orðið í þessum efnum.
Árið 1937 var gerður kjarasamn-
ingur milli KRON og starfsmanna-
félags þess. Þegar þessi samningur
rann út, var enginn nýr samningur
gerður, og voru engir sérstakir
samningar í gildi fyrr en á árinu
1946, að félagið gerði ásamt félög-
um kaupmanna kjarasamninga við
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur.
Á þessu tímabili var farið eftir sér-
stakri launaskrá, er samþykkt var
1941, en síðan endurskoðuð og
breytt til hækkunar árin 1942 og
1944. Þeir erfiðleikar, sem helzt
virðist hafa gætt í sambandi við
þessi launamál, voru þeir, að í
samningunum frá 1937 voru laun
byrjenda hærri en almennt gerðist,
124
Félagsrit KRON