Fróðskaparrit - 01.01.1959, Blaðsíða 6

12 Nýggir tilburðir við tuberklasjúkum í Eiðis læknadømi
mugu tey nýsmittaðu verða skift í 2 bólkar: A. børn og
B. tilkomin. Seta vit markið ímillum bólkarnar til 14. árið
út, hevur talvan tilsamans 47 børn og 59 tilkomin.
A. Smittukeldan kend hjá øllum børnunum.
16 børn vórðu smittað av fólkum innanveggja í heiminum.
Seta vit talið á smittaðum aftanfyri tann, ið smittaði, fáa
vit: mamman (6), pápin (3), abbin (5) og pápasystirin (2).
Haraftrat kunnu vit seta 4, ið smittað vórðu av skyldfólki,
sum jú áttu hús sjálv, men sum kortini dagliga gingu í
hús hjá øðrum næstingum og tá komu at smitta børn teirra.
Tað vóru so 20, ið smittað vórðu innanveggja í heiminum.
Heimið er tó ikki ramasta bølið at breiða út tuberklarnar.
Men her er fyrst og fremst at nevna vitjan barnanna inn
í hús, har tuberklasjúk fólk, mannfólk og konufólk, búðu.
23 børn vórðu smittað á hendan hátt og nærum øll, áðrenn
smittandi lungnatuberklarnir vóru funnir. At so nógv børn
vórðu smittað í øðrum húsum enn heima hjá sær sjálvum,
stendst av, at húsini í mongum smábygdum standa so tætt
saman, ella eru áføst. Tí er høgligt og sera vanligt hjá
børnunum, bæði summar* og vetrarkvøldini — mest vetrar=
kvøldini — at ganga inn til vinir og spælisystkin í granna*
húsi. Foreldrini leggja einki í tað, tí tey vita, hvar børnini eru.
Hini 4 børnini við smittuhita, vórðu smittað meðan tey
búðu burtur í bygd. Flestu teirra ferðaðust saman við
mammuni og vórðu smittað, uttan at hon grunaði vandan.
Hjá teimum kenna vit eisini smittukelduna.
B. 13 av teim 59 tilkomnu vórðu smittað heima hjá sær
sjálvum, ella í húsum, har tey vóru at vera í stytri ella
longri tíð, meðan tey her komu at búgva saman við einum
av húsfólkunum, ið hevði lungnatuberklar. Hjá øllum hesum
kenna vit smittukelduna. Sama talið — 13 — vórðu smittað
við tuberklum í grannalagnum, ella millum kenningar og
vinir, allir við kendari smittukeldu.
Mong ungfólk úr Eiðis læknadømi fara til aðrar, størri
bygdir, ella til Havnar, at fáa sær arbeiði, ganga í skúla,
fara í læru, læra at seyma, flýggja út í handli, arbeiða í