Fróðskaparrit - 01.01.1959, Page 73

Strandarrætturin i Føroyum
79
grannastevnuviðtøku um sandtøku, har orðið »forstrand«
varð nýtt, verður eisini hildið, at »forstrand« er tað sama
sum fjøra.1) Tað er eisini í hesum týdninginum, at orðið
»forstrand« er nýtt í áðurnevnda dómi Østre Landsrets 26.
juni 1959, ið nærri skal umrøðast seinri.
Men fjøran er eins og »forstrand« nakað, ið óvist er. Tað
er greitt, at fjøran er tað, ið turrleggur á fjarandi sjógvi,
men av sjálvum orðinum fjøra kann einki avleiðast um
hennara nágreiniligu mark, um tey skulu setast eftir dag*
ligari háflóð ella háfjøru ella eftir hægstu flóð og hægstu
fjøru í mysing, ella kanska eftir øðrum linjum.2)
Tað finnast ongar lógarviðtøkur um fjøruøkið í Føroyum
eins lítið og tað finnast lógarreglur um hvussu langt »for*
strand« røkkur í Danmørk. Har er tað, sum áður nevnt,
markið fyri »forstranden« inneftir, ið hevur týdning, og tað
finnast fleiri dómar um henda spurning, meðan tað helst
ikki finnast dómar um markið fyri »forstranden« úteftir.
Her í Føroyum er tað ytra fjørumarkið, ið størstan áhugan
hevur, og tað finnast eisini dómar um henda spurning.
Ansurin hevur ikki verið so stórur fyri innara fjørumark*
inum, og um tað finnast eingir dómar. Seinri skal verða
nevnt, at eisini innara fjørumarkið hevur ein vissan týdning.
Teir dómarnir, ið feldir eru um ytra fjørumarkið, við*
víkja allir spurninginum um rættin til sandtøku. Sum áður
nevnt er rætturin til sandtøku á sjóøkinum fríur fyri øll,
og tað verður útlagt í øllum orðabókunum samsvarandi málfrøðini
sum tann parturin av strondini, ið turrleggur á fjøru.
■) Eitt uppskot um viðtøku viðvíkjandi sølu av sandi »fra Bygdens
Forstrand« var fyri á grannastevnu í Hvalbø hin 10. januar 1922.
Spurningurin um gildi viðtøkunnar varð lagdur fyri amtið (j. 1922 nr.
47), sum ymsastaðni spurdi seg fyri, m. a. í Suðuroyar sýslu, sum í
skrivi 18. februar 1922 sigur: »Efter almindelig Sprogbrug maa Ud*
trykket Fjsre (færøsk fjøra) anses at være identisk med Forstrand.®
2) I teirri í viðmk. 1 umrøddu søk segði landbúnaðarráðgevarin í
skrivi 11. februar 1922, at »Spørgsmaalet om Fjærens Omfang . . .
ikke kan siges at være klarlagt ved den Skik og Brug, der findes i
visse Bygder.«