Fróðskaparrit - 01.01.1959, Page 81

Strandarrætturin í Føroyum
87
sum bert ella fyri mesta partin er vallað við einkenniligum
strandargróðuri,1) er flóðfrí fjøra, hóast einstøk grøs eru
ímillum.2) Aftur ímóti kann eitt valllendi ikki sigast at
vera flóðfrí fjøra, tí onkrar plantur av strandargróðuri vaxa
í grasinum. Hetta plantufrøðiliga eyðkenni er tó ikki eina
um at seta markið um flóðfríu fjøruna. Eisini eigur dentur
at verða lagdur á, um økið er ella hevur verið velt, og um
tað eftir vanligari uppfatan á staðnum er strond.
Frammanfyri er fleiri ferðir nevnt, at strandeigararnir hava
eitt vist einkarræði yvir strondini í víðastu merking, t. v. s.
tí flóðfríu fjøruni. Frammanfyri er roynt at avmarka vídd=
ina á strondini. Nú skal verða kannað, hvør ið hevur ræðið
yvir strondini, og harnæst, hvat hetta ræðið hevur at siga.
Um fyrra spurningin sigur Lunddahl í sínum føroyska
landbúnaðarrætti,3) at »Strandbredden under Bøen« er »en
Art Alminding for Bygden«. Orðið allmenningur kann hava
ymiskan týdning,4) men verður her helst nýtt í týdningí
inum eitt øki, sum er til taks hjá allari bygdini.
Bærentsen sigur,5) at »stranden« vanliga verður hildin at
vera »som et Fællig for Bøens Marketal«. Við »strand«
skilir hann »den Del af Kysten, som ligger mellem Havet
og Græsjorden.«
*) Um hvat ið meinast við hetta, sí R. Rasmussen í »Føroyar« I,
s. 19-22.
2) Tað, ið her verður nevnt, samsvarar tí, ið meinast við orðið
»strandbred« í teirri donsku náttúrufriðingarlóggávuni. í teirri fyrstu
náttúrufriðingarlógini nr. 245 frá 8. mai 1917 § 21 verður sagt, at
almenningurin hevur gongurætt á »den udyrkede og for plantevækst
blottede strandbred«, men núgaldandi lóg nr. 140 frá 7. mai 1937 § 23
nýtir málberingina »alle for græsvækst blottede strandbredder«, og skal
málberingin henda sambært kunngerð nr. 345 frá 30. november 1938
skiljast soleiðis, at strandargróður einsamallur ikki førir við sær, at
økið missir eyðkenni sítt sum strond (nevndu lógir eru ikki galdandi
fyri Føroyar).
3) s. 455.
4) Sí Rynning s. 58—60.
5) s. 472.