Morgunblaðið - 01.10.2006, Qupperneq 47

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 2006 47
Sverrir Kristinsson, löggiltur fasteignasali
Vorum að fá í einkasölu
45.000 fm lóð á Ártúnshöfða -
Þórðarhöfða 10. Lóðin er um
45.000 fm og býður upp á
mikla byggingarmöguleika
vegna áætlana um fyrirhugað
framtíðarskipulag. Á lóðinni
eru 10 braggar, hver um
372 fm. Þeir eru allir í
skammtímaútleigu.
Upplýsingar veita
Sverrir Kristinsson og
Óskar R. Harðarson.
LÓÐIN Á ÞÓRÐARHÖFÐA 10 ER TIL SÖLU - STÆRÐ UM 45.000 FM
ÞAÐ kannast víst flestir
miðaldra menn og jafnvel
yngra fólk við Ómar Ragn-
arsson fréttamann, sem gerði
Stikluþættina er nutu vin-
sælda og voru vel gerðir.
Hann er greinilega athygl-
issjúkur.
Síðustu árin hefur frekar
lítið borið á fréttamennsku
hans, nema hann hefur verið
duglegur að birta yfirflug-
smyndir frá Kárahnúkavirkj-
un, sem og aðrar upplýsingar
frá þeim framkvæmdum, sem
alla tíð hafa verið litaðar af
skoðunum hans á málinu.
Það fannst honum ekki
nægilegt.
Nú fann hann nýtt ráð, til
að vekja á sér athygli. Síð-
ustu upphlaup vegna virkj-
unarinnar mátti nota. Hann
þóttist nú ekki geta setið á
sér lengur og lýsti yfir and-
stöðu við virkjunina á loka-
sprettinum. Það var engum
nýtt, hann hafði ekki getað
leynt andúð sinni á virkj-
uninni í umfjöllun sinni, sem
hann segir sjálfur að hafi ver-
ið hlutlaus og gaf út blað
gegn virkjuninni.
Ég vil ekki gera lítið úr ást
hans á landinu okkar.
En þar kemur tvískinn-
ungurinn fram.
Hann segir, að verið sé að
drepa hluta landsins við
Kárahnjúka. Aldrei hefur
hann þó minnst á, að verið sé
að drepa land í nágrenni
Reykjavíkur í sama tilgangi
og meira að segja við út-
þenslu höfuðborgarsvæð-
isins.
Sjálfur keyrir Ómar fram
og aftur um landið á bílum
(m.a. jeppum) og flugvélum
og eys yfir það útblæstri úr
mótorum faratækjanna. Ætti
náttúruelskandinn Ómar
Ragnarsson ekki að skipta
yfir í reiðhjól.
Það er háttur æsinga-
manna, að nota sterk lýsing-
arorð, til að sverta andstæð-
inginn. Þeir geta farið með
falleg ljóð á ögurstundu, til að
ná tökum á áhangendum og
jafnvel fengið þá til að tárast.
Nú á að sigla á Jöklu í
gúmíbáti og ríkisútvarpið,
sem tíundar allt, sem Ómar
gerir þessa stundina, ætlar
að vera á staðnum. Skyldi
það minnast á Ómar.
Ómar er mælskur og sann-
færandi og ætti nú næst, að
snúa sér að baráttunni gegn
hraðakstri og auknum bíla-
innflutningi. Einnig barátt-
unni gegn mestu vá dagsins í
dag hér á landi, eiturlyfj-
unum. Þá gæti hann haldið
sér áfram í sviðsljósinu.
Eiríkur Páll Sveinsson
Tvískinnungur Óm-
ars Ragnarssonar
Höfundur er læknir.
UNDANFARNAR vikur og mánuði
hefur mikið verið rætt í fjölmiðlum um
ýmis mál sem tengjast hegðunarvanda-
málum í grunnskólum landsins, aukið aga-
leysi hjá unglingum og tillitsleysi í umferð-
inni bæði hjá yngri og eldri
ökumönnum.
Margir hafa velt fyrir
sér hverjar séu ástæður
þessa og ennfremur hvað
sé til ráða. Að mínu áliti
þarf hugarfarsbreytingu í
íslenskt þjóðfélag, sem
mundi beinast að mann-
rækt.
Fyrir nokkrum árum
(2002) var ráðist í átaks-
verkefni sem tengist
mannrækt í Noregi, að til-
stuðlan þáverandi for-
sætisráðherra Norðmanna
Kjell Magne Bondevik. Aðalmarkmið
verkefnisins var að bæta félagslegt um-
hverfi barna og unglinga og félagsfærni
þeirra. Þetta fól í sér, að öll börn og ung-
lingar ættu rétt á góðu andlegu og fé-
lagslegu atlæti í leikskólanum, skólanum,
frítíma og öðrum skipulögðum frí-
stundum.
Í Þrándheimi fékk verkefnið nafnið „Vi
bryr oss“. Markmið „vi bryr oss“ er að efla
félagslega hæfni nemenda. Þetta þýðir að
verkefnið kallar á þátttöku allra skóla í að
þróa félagslega hæfni barna og unglinga.
Markmiðið er einnig að fá hina fullorðnu,
kennara og foreldra, til að taka virkan
þátt. Nú þegar hefur verkefnið skilað góð-
um árangri við að efla virðingu fyrir
manngildi og jákvæðri hugsun og hegðun.
Það má margt læra af Norðmönnum
varðandi þennan málaflokk. Efling já-
kvæðs hugarfars, tillitssemi og almenn
virðing í þjóðfélaginu, gæti orðið höf-
uðmarkmið slíks verkefnis hér á landi.
Að efla markvisst samstarf milli heim-
ilis og skóla væri ein af þeim leiðum sem
fara mætti. Breyta hugarfari þannig að
unnið sé meira með gildismat og mann-
lega hegðun. Fræðsla um siðgildi að börn-
um / unglingum sé innrætt virðing heið-
arleiki umburðarlyndi gagnvart öðrum.
Hvernig börn koma fram hvert við annað,
hvernig börn koma fram við
fullorðna, hvernig fullorðnir
koma fram við börn, hvernig
fullorðnir koma fram við aðra
fullorðna og þess háttar.
Margir vísindamenn á sviði
þróunar og uppeldismála
hafa sýnt fram á það með
rannsóknum að þroski hvers
einstaklings mótast í stöðugu
samspili milli erfða og um-
hverfis. Þar með hafa þeir
sýnt fram á mikilvægi um-
hverfis og áreitis fyrir
þroska. Umhverfið er jafn-
framt eini þátturinn sem upp-
alendur, kennarar og þjálfarar geta haft
áhrif á – með því að auka eða breyta áreit-
um. Foreldrarnir og heimilið eru, í þessu
efni sem öðrum, áhrifamestu aðilarnir í að
efla færni / þroska barnsins. Þeir gegna
því algjöru lykilhlutverki hvað varðar upp-
eldi barna sinna.
Alþjóðlegar rannsóknir hafa sýnt að sá
„félagslegi malpoki“ (kunnátta, reynsla og
hugarfar) sem börn hafa með sér að heim-
an, og sá áhugi sem foreldrar sýna námi
barna sinna, eru höfuðástæðurnar fyrir
því hve mikill munur er á því hvað börn og
unglingar læra í skólanum.
Rannsóknir sýna einnig að þeir skólar
sem ná að virkja foreldra í nám sinna
barna ná betri árangri. Þannig verða for-
eldrar að auðlind fyrir námsumhverfið og
sem máttarstólpi námsárangurs eigin
barns, eins og staðfest hefur verið í mörg-
um rannsóknum.
Ég tel tímabært að við, Íslendingar,
hefjum markvissa vinnu með þau gildi
sem viðkoma mennsku og mannlegri
hegðun. Það má segja að ríkjandi gildi hér
fjalli flest um peninga, tísku og útlit.
Ég skora á ráðamenn þjóðarinnar að
ýta úr vör þjóðarátaki með manngildi að
höfuðmarkmiði, þar sem tillitssemi, virð-
ing, öryggi og samkennd eru í fyrirrúmi.
Byrja mætti slíkt átak í grunnskólum og
tryggja þarf það sem til þarf; fé, tíma og
stefnu.
Hver bekkur grunnskólans, með sína
nemendur, kennara og foreldra ynni
markvisst í ákveðinn tíma að slíku verk-
efni. Hugsanlega gæti hver skóli útbúið
skólakjörorð sem yrði leiðbeinandi fyrir
starf skólans og heimilanna á þessu sviði.
Slík skólakjörorð yrðu ekki bara notuð í
skólunum heldur líka innan veggja heim-
ilanna. Þannig yrðu kjörorðin hluti af dag-
legu lífi fólks. Hér eru foreldrar í lykilhlut-
verki sem góðar fyrirmyndir.
En það er ekki nóg að viðhafa fögur orð,
efndir þurfa að fylgja! Það að breyta hug-
arfari og atferli er eitthvað sem krefst
stöðugrar vinnu. Slíku verkefni þarf að
finna farveg innan veggja skólans. Eftir
fyrsta átaksárið mætti hugsa sér að nem-
endum sem eru að hefja nám í 1. bekk og
foreldrum þeirra yrðu kynnt skólakjör-
orðin, þau myndu ræða þau og útfæra.
Hefjum þjóðarátakið aukum sam-
kennd!
Þjóðarátak, virðing, tillitssemi
Hermundur Sigmundsson hvetur
til þjóðarátaks með manngildi að
höfuðmarkmiði
»Ég skora á ráðamennþjóðarinnar að ýta úr
vör þjóðarátaki með
manngildi að höfuðmark-
miði, þar sem tillitssemi,
virðing, öryggi og sam-
kennd eru í fyrirrúmi.
Hermundur Sigmundsson
Höfundur er prófessor í sálfræði við Há-
skólann á Akureyri.