Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.08.1986, Qupperneq 29

Tímarit lögfræðinga - 01.08.1986, Qupperneq 29
og einstaklingsbundinn ómöguleiki getur leyst skuldara undan efnda- skyldu, þannig að hann verði ekki dæmdur til þess að inna greiðslu sína af hendi, sbr. t.d. 24. gr. kaupalaga, Frá þessari meginreglu hefur verið gerð sú þýðingarmikla undantekning, að skuldari verður þó dæmdur til efnda í samræmi við aðalefni kröfu, ef efndir stranda einvörðungu á fjárskorti hans.55) Þetta þýðir m.ö.o. það, að versnandi fjárhagsstaða skuldara hefur ekki verið flokkuð með einstaklingsbundnum ómögu- leika. Hin nýja ógildingarrégla í 36. gr. samningalaganna breytir hér engu um. Til þess að hægt væri að leggja gagnstæðan skilning í efnis- inntak 36. gr., hefði vísbending um það þurft að koma fram, annaðhvort í lagatextanum sjálfum eða í greinargerð með frumvarpinu, þar sem um grundvallarbreytingu hefði verið að ræða. 10.0. ORÐALAGSNOTKUNIN „ÓSANNGJARNT EÐA ANDSTÆTT GÖÐRI VIÐSKIPTAVENJU.“ Því hefur verið haldið fram af andmælendum hinnar nýju ógilding- arreglu, að orðalagið „ósanngjarnt eða andstætt góðri viðskiptavenju" í 36. gr. samningalaganna sé „allt of víðtækt og ómarkvisst, til þess að það gagnist mönnum í almennum viðskiptum." Hefur verið á það bent, að orðalagið „óheiðarlegur" í 33. gr. (áður 32. gr.) sé markvissara og höfði „á skýrari hátt til siðgæðisvitundar manna.“56) Þetta geta tæp- ast talist haldbær rök gegn lögfestingu hinnar nýju reglu. I fyrsta lagi má benda á það, að bæði lagahugtökin, ósanngjarn og óheiðarlegur, eru teygjanleg og matskennd. Erfitt er hins vegar að sjá, að orðalagið ósanngjarn sé ómarkvissara en orðalagið óheiðarlegur. 1 upphaflegri greinargerð með 32. gr. samningalaganna (nú 33. gr.) er höfðað til almenns heiðarleika í viðskiptum, en í 36. gr. er höfðað til almenns sanngirnismats, eins og dómstólar telja það vera á hverjum tíma. Bæði þessi lagahugtök höfða því með jafnskýrum (eða öllu held- ur óskýrum) hætti til siðgæðisvitundar manna á hverjum tíma.57) I öðru lagi má á það benda, að viðmiðunarmarkið ósanngj arn í ógild- ingarheimildum kom fyrr inn í íslenskan rétt en óheiðarlegur. Þannig má benda á lög nr. 75/1917; lög nr. 39/1922, þ.e. 5. og 6. gr. kaupalaga og 36. gr. ábúðarlaga nr. 87/1933. Er því nokkur reynsla komin á beit- 55) Bernhard Gomard, Obligationsret. Almene emner, 1. hæfte, Naturalopfyldelse. Kaup- mannahöfn 1971. 56) Páll Sigurðsson, Orð skulu standa, bls. 10. 57) Um tengslin milli 32. gr. (nú 33. gr.) og 36. gr. samningalaganna að þessu leyti sjá t.d. Kristian Huser, sama rit á bls. 15. 107
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.