Morgunblaðið - 15.04.1986, Blaðsíða 48

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR15. APRÍL1986
48
Minning:
Smári Ferdinands■
son flugstjóri
Fæddur 28. júní 1951
Dáinn 5. apríl 1986
Er ég gekk til vinnu minnar
snemma á sunnudagsmorgni 6.
apríl í himnesku blíðviðri, gat ég
ekki annað, en hugsað um tilgang
hans, sem öllu ræður.
Fyrir nokkrum klukkustundum
hafði geisað hræðilegur stormur,
og hrifsað til sín fímm mannslíf og
stórslasað tvo menn og fleiri tugir
björgunarmanna búnir að leggja á
sig mikið erfiði að beijast á slysstað
í storminum.
í einu vetfangi hefur storminn
lægt, og himinninn orðinn heiður
og blár. Eftir sitja fjölskyldur, með
stórt skarð, skarð sem aldrei verður
bætt. Þannig hjó stormurinn skarð
í fjölskyldu mína.
Systursonur mannsins míns fórst
í þessu hörmulega slysi. Þögull sjón-
leikur minninganna líður í gegnum
vitund mína, nú þegar ég tek mér
penna í hönd til að skrifa nokkur
kveðjuorð um Smára Ferdinandsson
sem ég hefí fylgst með frá því hann
kom í heiminn.
Smári var fæddur 28. júní 1951
sonur hjónanna Emu Matthías-
dóttur og Ferdinands Söbecks
Guðmundssonar, elstur átta systk-
ina, eftir lifa nú sex systkini, en
dóttur misstu þau í frumbemsku.
Auk þess átti Smári hálfbróður.
Við fjölskyldumar stofnuðum
heimili um svipað leyti og frum-
burðimir fæddust, með nokkurra
mánaða millibili. Og það gcfur auga
leið, að við áttum margt sameigin-
legt, enda samgangur milli okkar
nær daglega, og strákamir okkar
miðpunktur tilvemnnar. Síðan
komu bömin hvert af öðru og uxu
úr grasi, og hver valdi sína lífs-
stefnu.
Smári var ekki gamall, þegar
hann var ákveðinn að verða flug-
maður, þótt hann fengi ábendingar
um að betri atvinnumöguleikar
væm í öðmm störfum, og ekki eins
hættulegum.
Það hefur verið gaman að fylgj-
ast með þrautsegjunni hjá Smára
að ná þessum áfanga. Þetta var
ekki ódýrasta og auðveldasta námið
sem hægt var að velja sér. En með
dugnaði tókst honum það með
prýði.
En það kom á daginn að starfíð
lá ekki á lausu. Margir vom til-
nefndir en fáir útvaldir. Smári gerði
sér ekki rellu út af því, hann gekk
í önnur störf þangað til hann tók
að sér flugkennslu og flaug síðan
há Sverri Þóroddssyni um tíma.
Síðustu tvö árin hefur hann unnið
hjá flugfélaginu Erni á ísafírði við
góðan orðstír. Hann hefur fengið
sérstök ummæli fyrir trausta og
ábyrga framkomu. Þessi prúði,
staðfasti drengur var líka fæddur
til að stjóma og bera ábyrgð þótt
ekki hafí farið mikið fyrir honum.
Eins og spekingurinn Lao-Tse
segir. Duglegur herforingi lætur
ekki ófriðlega. Sá, sem vopnfimast-
ur er, gengur ekki berseksgang.
Mikill sigurvegari er ekki áleitinn.
Góður foringi kemur sínu fram með
hægð. Þannig er styrkurinn fólginn
í því að deila ekki. Þessa kosti fínnst
mér Smári hafa haft í svo ríkum
mæli.
Smári átti margt eftir ógert, fyrir
þremur ámm hitti hann stúlkuna
sína hana Grímu Huld, sem saman
hafa verið að safna í búið og leita
eftir framtíðar húsi. Framtíðin var
svo björt, það geislaði af þeim. En
höggið kom og allar framtíðarvonir
að engu orðnar.
Mig skortir orð. Það er eifítt að
skilja og sætta sig við slík örlög.
Við sem eftir stöndum verðum sem
lítil böm og skiljum ekki, en spyij-
um. Hvers vegna? Svör við þeirri
spumingu er einhversstaðar þar
sem enginn sér né heyrir. Smári
er farinn sína hinstu ferð.
Elskulega Gríma Huld, Erna,
Söb-'ck, systkini og frændgarðurinn
stóri, ég votta ykkur öllum innileg-
ustu samúð með blessunar bænum.
Guð blessi góðar minningar um
ljúfan dreng.
Arnfríður Aradóttir
Þeir eru margir, sem nú eiga um
sárt að binda vegna hins hörmulega
slyss er flugvélin TF-ORM fórst. Á
meðal hinna látnu var okkar hjart-
kæri vinur Smári Ferdinandsson
flugmaður. Það er sárt að þurfa
að horfast í augu við það, þegar
fólk er kallað svo skyndilega á
braut. Við fáum víst aldrei nein
tæmandi svör er við stöndum and-
spænis dauðanum.
Ég og mitt fólk höfum þekkt
Smára alla tíð, vegna traustrar
vináttu fjölskyldna okkar. Við höf-
um staðið saman í gleði og sorg,
þó sem betur fer oftar í gleði.
Smári ólst upp við mikið ástríki
foreldra sinna og systkina. Ég hef
ekki kynnst jafn samheldinni fjöl-
skyldu. Smári var einstakur maður,
heilsteyptur og góður drengur, og
aldrei lagði hann illt til eins né
neins. Hann var rólegur og traust-
vekjandi, jafnlyndur og brá oft fyrir
sig góðlátlegri kímni. Ætíð var
ánægjulegt að vera í návist hans.
Ég þakka fyrir tilveru hans þau
alltof fáu ár, sem við fengum notið
hans.
Smári var heitbundinn yndislegri
stúlku, Grímu Huld Blængsdóttur
læknanema. Hún verður nú að sjá
á eftir sínum kæra unnusta, þegar
framtíðin virtist brosa við þeim svo
björt og fögur. Guð blessi hana.
Elsku Erna og Söbech, þig eigið
miklu bamaláni að fagna, mikið til
að elska. Öll sex börnin ykkar,
elskuleg tengdaböm og bamabörn.
Öll eigið þið svo tærar og fagrar
minningar um góðan dreng.
Páskahátíðin er nú nýliðin með
sín björtu fyrirheit um líf eftir
dauðann. Megi boðskapur uppris-
unnar veita hinum eftirlifandi syrgj-
endum von og styrk í þeirra þunga
harmi.
Þú hefur til þín kallað kæra vini
komduámótiþeim.
Miskunnar þinnar Ijós og ljúfa mildi
lýsi um eilífð þeim.
Lát, Drottinn, vora bæn af blessun þinni
blessasthandaþeim.
Ég og flölskylda mín, vottum
ykkur okkar dýpstu samúð.
Elsa H. Þórarinsdóttir
Það fór um mig kaldur hrollur,
ég titraði og skalf af geðshræringu
nóttina örlagaríku, sem ég beið
andvaka eftir fréttum af örlögum
vinar míns og félaga í gegnum 18
ár, Smára Ferdinandssonar, flug-
stjóra. Þegar lokafréttin barst af
örlögum þessa Ijúfa manns varð ég
kaldur af harmi og sorg. Mér vökn-
aði um augu, harmfullur með ekka
við að rifja upp allar okkur ljúfu
stundir saman í gegnum súrt og
sætt um dagana. Ö, það svíður sárt
undan tilfínningum, sem um mig
fara.
Það var fyrir 18 árum að Helgi
Pálmason, flugumferðarstjóri
kynnti mig fyrir Smára Ferdinands-
syni. Þá vorum við Smári tveir
fjörugir og ungir einkaflugmenn í
ævintýraleit, flugið og frama-
draumar heilluðu okkur báða. Þær
eru ófáar ævintýraferðimar okkar
Smára um Island, þvert og endi-
langt, í þá daga og fram á þennan
dag. Við Smári urðum samferða
upp í gegnum atvinnuflugmanns-
próf og blindflugsþjálfun.
Þessi vinur minn var sonur mik-
illa kærleiksfcreldra, myndarlegra
og samviskusamra, sem stóðu með
syni sínum og hann með þeim i
gegnum hugsjónir og drauma.
Smári var óvenju hændur að móður
sinni alla tíð, en virti föður sinn
mikils. Þeir feðgar voru mjiig
samrýmdir og unnu mikið saman
að uppbyggingu sumarhúsa fjöl-
skyldunnar uppi í Eyrarskógi í
Svínadal. Smári var eins konar
foringi í stórum systkinahópi, sem
hann umgekkst reglulega. Smári
var náttúruelskandi einstaklingur
og varð það tilefni margra sameig-
inlegra ferða okkar á fugl og físk.
Þessi góði drengur var góður skák-
maður og stundaði skíðaferðir
þegar færi gafst.
Smári var fæddur flugmaður af
hug og hjarta og verkefnin nálgað-
ist hann af atvinnumennsku og til-
litssemi í hvívetna við farþega sína.
Aldrei á öllum okkar flugferðum
varð ég var við að hann slakaði á
árvekni sinni gegn þeim áhættu-
þáttum, sem mannshugurinn ræður
við.
Blindflug á íslandi er og verður
alltaf bundið vissum óþekktum
áhættuþáttum, einkum á minni
atvinnutækjum, sem forsjónin ein
ræður yfír og þetta vissi Smári
Ferdinandsson, sem hafði oft flogið
sem flugstjóri bæði til Grænlands,
Noregs, Færeyja og Evrópu.
Skylduræknin var Smára í blóð
borin. Oft hafði hann þann háttinn
á að hringja í mig og fá mig til
aðstoðar erfíða flugdaga í válynd-
um veðrum.
Þannig fór ég með í nokkrar
flugferðir með starfsmenn Rauða
kross Islands við blóðsöfnun um
landið. Mér verður lengi minnisstæð
flugferð okkar Smára, ein af nokkr-
um, til Evrópu nótt eina í janúar
1982 á tveggja hreyfla Cessnu frá
Leiguflugi Sverris Þóroddssonar
þar sem Smári starfaði um tíma.
Þetta var áríðandi ferð eftir mikil-
vægum varahlut í hérlendan skut-
togara. Þá nótt horfðum við báðir
með kvíða út í sótsvart náttmyrkrið.
Við vorum í skýjum mestalla leiðina
í léttri ísingu. Flugið tók 4 'h tíma
í fyrsta áfanga tii Glasgow í Skot-
landi og síðan 3 tíma til Amsterdam
í Hollandi og aftur heim. Það var
í þessu flugi sem allir bestu hæfí-
leikar Smára fengu notið sín og þó
einkum í heimfluginu. Það var farið
að rökkva að kvöldi næsta dag, er
við flugum frá Skotlandi áleiðis
heim til íslands. Veður var gott á
íslandi, en spáð var veðurskilum
við Færeyjar og léttri ísingu. Ekki
var laust við nokkum kvíða hjá
okkur báðum er við nálguðumst
veðurskilin og óvissuna, sem okkar
beið þama í sótsvörtu náttmyrkrinu
úti á miðju Atlantshafí. Smári var
við öllu búinn eins og venjulega er
ókyrrðin byijaði með hagléli, síðan
fór allt á fleygiferð fram og aftur,
en Smári var hinn rólegasti. Því
næst byijaði ísing, fyrst léttvæg,
en jókst stórum er á leið, en við
vorum léttir. Mér var ekkert farið
að lítast á blikuna er rafmagnsleift-
ur blá og gul þyrluðust fram og
aftur um framrúður og vængi.
Þegar svo aðvörunarljós kviknaði í
mælaborði um yfírspennu í raf-
tækjabúnaði fann ég hvernig hjarta
mitt færðist hægt upp og var komið
upp að hálsi. Þá varð mér litið yfir
til félaga Smára, sem yfirvegaður
og rólegur að venju teygði sig eftir
vasaljósi. Þarna út á miðju Atlants-
hafi í sótsvörtu náttmyrkrinu
slökkti Smári Ferdinandsson, flug-
stjóri, á öllum siglingatækjum og
Ijósabúnaði flugvélarinnar og stýrði
eftir vasaljósi eins og Lindberg
gerði forðum, nema hér vorum við
félagar á leiðinni heim. Heim til
íslands reynslunni ríkari.
Þessi einstaki gæðamaður og
tryggðatröll, sem reyndist mér svo
vel, var lítillátur, hugprúður og
hægur, en þéttur fyrir. Það þurfti
mikið að ganga á til að Smári
hleypti brúnum og ekki talaði þessi
vinur minn af sér eða óvarkárlega
um náungann. Það fyrir 3 árum,
sem Smári kynnti mig fyrst fyrir
unnustu sinni, Grímu Huld, hugljúf
kona, greind og góð, sem er að ljúka
embættisprófí í læknisfræði. Þau
opinberuðu trúlofun sína í musteri
heimsmenningarinnar á Akropolis-
hæð í Grikklandi síðastliðið sumar.
Ekki man ég eftir þessum vini mín-
um hamingjusamari, en með þessari
einstöku konu, sem hér verður fyrir
svo þungu og óbætanlegu áfalli. Ég
eins og fleiri elskaði allt í fari Smára
Ferdinandssonar, annað var ekki
hægt.
Allar leiðir liggja til himnaríkis
fyrir okkur öll, en við erum bara
mislengi á leiðinni. Nú er Smári
Ferdinandsson, þessi einstaki vinur
minn kominn á áfangastað, langt á
undan áætlun. Það þurfti til sjálfan
Guð almáttugan til að koma Smára
Ferdinandssyni út af lífsstefnunni.
Guð vinnur alltaf og Smári varð
að víkja á nýja stefnu, sem valinvar
af Guði almáttugum, sem tók þenn-
an vin minn til sín að eilífu.
Foreldrum Smára Ferdinands-
sonar, systkinum, unnustu og ætt-
ingjum, sendi ég mínar dýpstu
hryggðar- og samúðarkveðjur á
þessu dapra augnabtiki.
Veri elskulegur vinur minn og
félagi, Smári Ferdinandsson, ævin-
lega blessaður.
Guðbrandur Jónsson
Ég ætla með nokkrum orðum að
minnast frænda míns, Smára Ferd-
inandssonar, sem lést með svo svip-
legum hætti er hann var flugmaður
á TF-ORM sem fórst í Ljósufjöllum
á Snæfellsnesi.
Smári fæddist 28. júní 1951, og
var því tæplega 35 ára gamail.
Hann ólst upp fyrstu árin í Reykja-
vík og síðar í Kópavogi. Seinna
flytja foreldrar hans til Hafnar-
fjarðar og búa þar. Foreldrar hans
voru Ema Helga Matthíasdóttir og
Ferdinand Söbeck Guðmundsson.
Smári var elstur 7 systkina sinna.
Einn eldri bróður átti hann, Sigurð,
sem faðir hans átti áður. Systkini
hans voru Sigriður, Steinunn, Erla,
Sæmundur, Freyr og Ríkey, sem
er yngst þeirra systkina á 16. ári,
og er enn í foreldrahúsum. Öll hin
systkina hans hafa stofnað heimili.
Ég minnist er ég í fyrsta sinn fór
sem bamfóstra 9 ára gömul til
móðursystur minnar Emu til að
gæta frænda míns Smára. Var ég
þar í nokkur sumur. Á þessu góða
heimili kynntist ég hve foreldrarnir
hugsuðu fyrst og fremst um gott
uppeldi barna sinna. Hann var
yndislegur drengur. Eiginleikar
hans komu fljótt í ljós. Prúð-
mennska og háttvísi. Ég minnist
margra ánægjulegra atvika frá
þessum árum.
Eins þegar skipst var á heim-
sóknum milli heimila okkar, for-
eldra minna og hans. Endurfundirn-
ir urðu færri þegar bemskuárunum
lauk. Ég fylgdist alltaf vel með
honum því mér fannst ég hafa
sterkar taugar til hans. Flugið tók
snemma hug hans allan. Lagði hann
allt á sig til að geta lært flug. Sem
varð hans ævistarf. Síðustu árin
starfaði hann sem flugmaður hjá
flugfélaginu Emir á ísafirði. Það
voru erfíð skilyrði sem hann mátti
fljúga við í sambandi við leigu- og
sjúkraflug og var hann talinn af-
burða athugull og öruggur flug-
maður.
Smári lætur eftir sig unnustu,
Grímu Huld Blængsdóttur. Hennar
missir er mikill. Huggunarorð mega
sín lítils á slíkri stundu.
Bið ég Guð að styrkja hana,
foreldra, systkini og aðra ættingja
og vini.
Eins alla aðstandendur þess fólks
sem fórst með TF-ORM. Megi
ininningin um ástkæran frænda,
sem ég leiddi mér við hönd, hlýja
mér um ókomin ár.
Guð blessi hann.
Frænka S.B.
Helfregnin barst og varð okkur
óbærileg og sár, að einn okkar hefði
farist ásamt fjórum öðrum í flug-
slysi í Ljósuljöllum.
Fyrstu kynni mín af Smára voru
þegar hann vann um tíma við
byggingarvinnu hér á ísafírði fyrir
nokkmm ámm, urðum við þá vel
málkunnugir því hann kom alloft út
á flugvöll í fríum sínum til að fylgj-
ast með starfseminni þar. Hann
hafði mikinn áhuga á flugi og öllu
er að því vék enda atvinnuflug-
maður. Þá strax tók maður eftir
að þar fór mannkostamaður. Hann
fór úr bænum og hittumst við sjald-
an eftir það þar til fyrir um tveimur
ámm að hann kom að máli við mig
og falaðist eftir þjálfun á Cessna
404 Titan. Þá var hann á fömm til
Afríku til starfa á slíkum flugvélum
þar.
Smári hafði verið í Afríku áður.
Veran þar hafði heillað hann á
margan hátt, viss ævintýralöngun
blundaði með honum og þrá eftir
því að kanna heiminn. Þegar hann
hafði fengið þjálfun hér lagði hann
land undir fót. Hann fékk atvinnu-
leyfi og loforð um flugmannsstarf
í Nígeríu, kom heim til að undirbúa
frekari dvöl þar. Reiknaði með
mánaðarveru hér á landi í það skipt-
ið. í millitíðinni var gerð herfor-
ingjauppreisn í Nígeríu og ástandið
þar varð allt ótryggt. Það átti ekki
við Smára að vaða út í óvissuna
og beið hann því átekta hér heima.
Þá leituðum við stundum til hans,
þegar við flugum fyrir Flugleiðir
og okkur vantaði flugmann. Mér
verður alltaf minnisstætt fyrsta
flugið okkar saman, þá flugum við
fyrir Flugleiðir frá Reykjavík til
Egilsstaða og Norðfjarðar. Smári
flaug og ég var honum til aðstoðar.
I þessu flugi var teningnum kastað.
Ég bauð Smára að koma til okkar
þar til hann færi út, eða hvað úr
yrði. Hæfíleikar hans og reynsla
sem flugstjóra mundi koma okkur
vel. Hann réðst því sem flugstjóri
hjá Flugfélaginu Emi hf. og varð
brátt einn aðalflugstjóri okkar og
miðlaði okkur hinum af reynslu
sinni, sérstaklega í millilandaferð-
um til Grænlands og Evrópulanda.
Allt flug vann hann af sérstakri
nákvæmni og yfírvegun, svo fag-
lega að eftirtekt vakti hjá öllum sem
með honum störfuðu. Mjög aðgæt-
inn og lét sér annt um farþega sína
og lagði sig fram um að gera ferð
þeirra sem þægilegasta.
Oft flugum við saman í sjúkra-
flugi bæði að degi sem nóttu og
komu þá eiginleikar hans vel í Ijósi
þegar neyðin kallaði einhvers staðar
og bregðast varð við skjótt og
örugglega vár hann alltaf reiðubú-
inn til hjálpar. Með áræði og dug
bjargaði hann mörgum í þessu
sjúkraflugi. Var alltaf tilbúinn öðr-
um til hjálpar þegar á þurfti að
halda og var þá ekki spurt uin tíma
og fyrirhöfn.
Smári var kátur á góðri stund,
hafði sérstakan húmor, oft allbeitt-
an og nokkuð háðskan á stundum
ef við átti. Nutum við félagar hans
nærveru hans og kímnigáfu. Hann
var sérlega þægilegur maður í allri
umgengni, hægur og rólegur,
traustur vinum sínum og hafði ríka
réttlætiskennd gagnvart öllum og
þó sérstaklega þeím sem minna
máttu sín. Hann tranaði sér aldrei
fram sjálfum sér til framdráttar,
en tók upp hanskann fyrir aðra ef
hann sá ástæðu til. Var þá heill og
fastur fyrir ef því var að skipta. Á
flugkennaraárum beitti hann sér
fyrir því að flugkennarar fengju
aðild að Félagi íslenkskra atvinnu-
flugmanna því þeir höfðu þá verið
nánast stéttlausir. Fékkst nokkur
bót á þeim málum þá.
Smári hafði ríka stéttarvitund og
bar alla tíð mikið traust og virðingu
fyrir stéttarfélagi sínu, Félagi ís-
lenskra atvinnuflugmanna, og
vænti trausts og öryggis með aðild
sinni þar.
Ekki var Smári búinn að vera
lengi hjá okkur þegar hann kynnti
okkur fyrir heillandi stúlku, Grímu
Blængsdóttur læknanema úr Kópa-