Morgunblaðið - 21.11.1987, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1987
N óvemberkaktus
Þegar blómgróður utanhúss er
sölnaður og skammdegið færist
yfír má ætíð bæta nokkuð upp
sumarmissinn með því að prýða
vistarverur blómstrandi gróðri.
Hann litar og lífgar umhverfí sitt
og gerir það notalegt, jafnt á
heimilum sem vinnustöðum. Hér
er þó orðin fábreytni í innigróðri
sem skartar blómum þegar þessi
tími er kominn. Þó er sitt lítið af
hverju fyrir hendi. Það sem fyrst
og fremst er um að ræða er jóla-
stjama, kóraltoppur, nóvember-
kaktus og pálsjurt. Einnig mun
aðeins votta fyrir alpafjólu og
stofualparós, en aðaltími hennar
er þó síðar á vetuma.
Nóvemberkaktus, sem hér skal
vikið ögn að, er býsna nýr af
nálinni í ræktun hérlendis. Hann
dregur nafn sitt einfaldlega af því
að hann byijar oftast að sýna
blómskrúð sitt um það leyti sem
þessi næstsíðasti mánuður ársins
fer í hönd. Nú kunna ýmsir að
ímynda sér nóvemberkaktus sem
einhveija kúlu eða súlu alsetta
hvössum þymum eins er og sér-
kenni flestra kaktusa, en þann
klæðnað skortir hann með öllu.
Að útliti er nóvemberkaktusinn
nauðalíkur venjulegum jólakaktus
sem ættaður er frá Brasilíu og
er gamall í ræktun og víða algeng-
ur á heimilum, enda er hann að
mestu leyti afsprengi hans, eins
og greinilega má sjá séu þeir bom-
ir saman. Báðir em þeir með flata,
liðskipta stöngla sem minna mjög
á blöð og gegna sama hlutverki.
Stöngulliðimir em gljáandi græn-
ir, skomir þvert fyrir og á
nóvemberkaktus oftast greinilega
tenntir, en að því leyti má að-
greina hann frá venjulegum
jólakaktus.
Blóm nóvemberkaktusins em
löng, frekar mjó og aðeins óreglu-
leg að lögun. Sést þetta best þegar
blómin fara að opna sig en þau
standa nokkur saman á liðendum.
Nóvemberkaktus getur verið mjög
blómfús. Aðalliturinn er rauður
en einnig era til bleikblómstrandi
og hvít afbrigði auk fleiri litablæ-
brigða, því kynbætur hafa komið
mikið við sögu upp á síðkastið.
í ræktun hefur nóvemberkakt-
us lengi látið lítið á sér bera utan
Frakklands og Þýskalands, þar
sem hann aftur á móti hefur ver-
ið í miklum metum afar lengi. Á
seinni ámm hefur hann þó skotið
upp kollinum víða og hvarvetna
fengið mjög góðar viðtökur.
Nóvemberkaktus dafnar best
og blóm hans verða fegurst á lit-
inn við fremur svalan hita. Á
meðan hann blómgast er því
gluggi ákjósanlegri staður en aðr-
ir innanhúss. Eftir að blómhnapp-
amir em komnir í ljós, er
mikilvægt að fylgjast vel með
vökvun. Vatn má aldrei skorta
því þá fellir plantan blómhnappa.
Þá verður að sýna vissa aðgát,
því jurtin er seti og hefur ekki
öflugt rótarkerfí. Forðast skyldi
að láta vatn standa í skál undir
plöntunni nema mjög skamman
tíma, helst aðeins 10 mín. eða
svo, sé vökvað í skál. Á meðan á
blómgun stendur er rétt að nota
næringu við og við. Eftir blómg-
un, sem varir í nokkrar vikur, er
hægt á vökvun og plantan þannig
hvfld fram undir vorið. Aldrei
skyldi þó dregið það mikið úr
vökvun að stöngulliðir þomi inn.
Að vori kemur síðan umpottun til
álita, í moldarblöndu sem geymir
gnægð af lífrænum efnum.
Eins og öðmm kaktusum er
auðvelt að fjölga nóvemberkaktus
er vora tekur með stöngulliðum.
Setja 2—4 liði niður í pott.
Óli Valur Hansson
BILDSHOFDl 6
verksiæöi fyrir vörubíia
\ þungavinnuvélar ,
penta-bátavéiar
^sLyvarahlulir
SUDURLANDSBRA UT 16
skrifstofur
V fólksbílaverkstæði j
V, varahlutavcrslun/ /Á,
fólksbíla yufk
FOSSVOGUR
SKEIFAN 15
söludeild
SKEIFAN 13
réttinga verkstæðið