Morgunblaðið - 21.11.1987, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1987
Reuter
Lögregluþjónn leggur blómsveig að inngangi King’s Cross stöðvar-
innar í London til minningar um Coiin Towsley slökkviliðsmann.
Þijátíu manns fórust í eldsvoðanum á miðvikudag.
Eldsvoðinn á King’s Cross:
Spöruðu yfirvöld
á kostnað öryggis?
London, Reuter.
Risaveldin:
Fallast á sameigínleg-
ar kiamorkutilraunir
Genf, Reuter.
BANDARÍKIN og Sovétríkin
ELDURINN sem braust út í
King’s Cross neðanjarðarstöð-
inni á miðvikudagskvöld og varð
þijátíu mönnum að bana hefur
vakið ugg um öryggi elsta neðan-
jarðaijárnbrautakerfis heims.
að sú viðleitni að auka hagkvæmni
í rekstri lestanna hafi ekki komið
niður á öryggisbúnaði.
hafa fallist á að framkvæma
sameiginlegar kjarnorkuspreng-
ingar í tilraunaskyni. Kom þetta
fram á blaðamannafundi sem
Robert Barker, fyrirliði banda-
risku samninganefndarinnar um
takmarkanir á kjarnorkutilraun-
um í Genf, hélt í gær. Sagði hann
meðal annars að fulltrúar risa-
veldanna myndu kynna sér
tilraunasvæði beggja ríkjanna
snemma á næsta ári, en sameig-
inlegar tilraunir myndu sigla í
kjölfarið.
Gert er ráð fyrir að sameiginleg-
ar tilraunir geti hafíst um hálfu ári
eftir áðumefndar kynnisferðir. Þær
em ætlaðar til þess að menn geti
komið sér saman um staðla og
mælistikur, sem nota mætti til þess
að tryggja að samningar um kjam-
orkutilraunir séu virtir.
Sameiginlegar tilraunir með
þessum hætti yrðu hinar fyrstu frá
upphafi atómaldar árið 1945.
Blaðamannafundur Barker var
haldinn eftir að tveggja vikna löng-
um fundahöldum viðræðunefnda
risaveldanna lauk. Viðræður þessar
hófust eftir samkomulag þess efnis
milli utanríkisráðherra ríkjanna,
þeirra George Shultz og Edvards
Shevardnadze, sem gert var í sept-
embermánuði miðjum. Þetta vom
fyrstu viðræður risaveldanna um
kjamorkutilraunir í sjö ár.
Ákveðið var í upphafi viðræðn-
anna að fjalla um málið lið fyrir
lið. Fyrst var hafíst handa við end-
urgerð tveggja óstaðfestra sáttmála
frá síðasta áratug, en samkvæmt
þeim era tilraunasprengingar
bundnar við 150 kílótonna (jafngild-
ir sprengikrafti 150.000 tonna af
TNT) sprengjur og minni.
Þá verður rætt um frekari tak-
markanir á afli og fjölda sprenging-
anna, en lokatakmarkið á að vera
að binda enda á allar sprengingar
í tilraunaskyni. Margir sérfræðing-
ar em þó efins um þetta takmark
vera að draga úr hraða umbóta
í landinu eftir að teikn hafa
borist frá Moskvu um að breyt-
ingarnar gangi of hratt fyrir
sig. „Við höfum heyrt að um
áramótin muni umbótastefnan
verða endurskoðuð," segir vest-
rænn s(jórnarerindreki í
höfuðborginni Sófíu.
Heyrst hefur að stjómin ætli að
endurskoða umbótastefnu undan-
farinna tveggja ára og skýra út
og segja ávallt vera nauðsynlegt
að framkvæma einhverjar spreng-
ingar í tilraunaskyni; til þess að
kanna áreiðanleika þeirra vopna
sem fyrir hendi em, þróa nýjar teg-
undir kjamorkuvona og í eðlis-
fræðilegum tilgangi.
Barker sagði að hann væri af-
skaplega stoltur af árangri þessarar
fyrstu samningalotu. Næsta lota
hefst eftir fyrmefndar kynnisferðir,
sem eiga munu sér stað seint í jan-
úar eða snemma í febrúar.
fyrir fólki hvað hún þýði í raun.
Búlgarir em nú ráðvilltir og vita
ekki í hvom fótinn þeir eiga að
stíga. Undanfarið hefur stjómin
unnið að umbótum á framleiðsl-
unni og dregið úr miðstýringunni.
Verkamönnum hefur víða verið
heimilað að stjóma verksmiðjunum
sjálfir. Todor Zhivkov forystumað-
ur kommúnistaflokks Búlgaríu
hefur sagt að landið þurfí á nýrri
tegund forystumanna að halda,
heiðarlegum og hæfum, óháð því
hvort þeir væra í flokknum eður ei.
Rússland:
Búlgaría:
Hægt á umbótum
Vín, Reuter.
BÚLGARSKA stjórnin virðist
Heilbrigðisráðherra hvetur til
reglugerðar um geðlækningar
Fylgir í kjölfar blaðaumræðu um misnotkun geðlækninga
Á sama tíma og syrgjendur lögðu
blóm á sótuga stétt stöðvarinnar
börðust karl og kona fyrir lífí sínu
á gjörgæsludeild nærliggjandi
sjúkrahúss. Tólf aðrir er enn þungt
haldnir. Að sögn lögreglu hefur
ekki enn tekist að bera kennsl á
suma hinna látnu vegna þess hve
illa líkin em leikin eftir bmnann.
Eldurinn braust út við viðarklædd-
an rennistiga og náði til miðasölu-
salarins með þeim afleiðingum að
völundarhús neðanjarðargangna
fylltist af reyk.
Opinberir embættismenn á veg-
um jámbrautanna segja að öryggis-
máiin hafi ekki verið vanrækt. Einn
af yfírmönnum slökkviliðs borgar-
innar segir að upptök eldsins séu
enn ókunn en svo virðist sem úðun-
arkerfi hefði getað bjargað mörgum
mannslífum. í leiðara dagblaðsins
The Times segir að samgönguyfir-
völd eigi enn eftir að sýna fram á
Danmörk:
Mengun
mótmælt
Kaupmannahðfn. Frá Nils Jörgen Bruun,
fréttarítara Morgunblaðsins.
DANSKIR sjómenn, sem höfðu
ætlað að sigla frá Danmörku til
Lundúna í næstu viku, á Norður-
sjávarráðstefnuna, fá ekki leyfi
til að leggja að í Lundúnum.
Sjómennimir ætluðu með þessu
að vekja athygli á mótmælum
sínum vegna mengunar í Norðursjó.
Bresk stjómvöld segja að ekki sé
pláss við höfnina fyrir fiskiskipin
þijú, sem sigla átti til Lundúna.
Talsmaður dönsku sjómannanna,
Vemer Christensen frá sjómanna-
samtökunum í Esbjerg, segir að
þeir séu afar óánægðir með þessi
málalok og að sjómennimir hafi
enga trú á því að ekki sé pláss á
kæjanum í Lundúnum, segjast þeir
telja það fyrirslátt.
Moskvu, Reuter.
ANATOLY Potapov, heilbrigðis-
málaráðherra Rússneska ríkja-
sambandsins, sem er stærst
hinna 15 Sovétlýðvelda, sagði
nýverið að þörf væri á markviss-
ari reglum um geðlækningar. Að
undanfömu hefur borið á gagn-
rýni á vinnubrögð í geðlækning-
um í sovéskum blöðum. Þessi
skoðun heilbrigðismálaráðherr-
ans kom fram í viðtali, sem birt
var í dagblaðinu Sovietskaya
Rossiya i gær.
Ráðherrann varaði þó við æsi-
fréttamennsku um geðlækningar
og sagði að sumar blaðagreinar
hefðu valdið tilefnislausri hræðslu
um vandann. „Við þurfum að beita
opinni umræðu af ábyrgð," sagði
ráðherrann. Hann bætti við að það
væri ábyrgðárleysi ef „lesendur
okkar fá það á tilfinninguna að
geðlæknar taki geðþóttaákvarðanir
og að svo að segja allir Sovét-
þegnar séu vamarlaus gegn hótun
um að verða settur inn á geðveikra-
hæli.“
Potapov beindi orðum sínum
sérstaklega að grein, sem birtist í
dagblaði ungliðahreyfíngar kom-
múnista, Komsomolskaya Pravda,
en þar komu fram ásakanir á hend-
ur geðlæknum fyrir að hafa gefið
fullfrísku fólki, sem haldið væri
gegn vilja sínum á geðveikrahælum,
sljóvgandi lyf þannig að það væri
ósjálfbjarga eftir. Grein þessi þótti
furðu harðorð og vom ásakanimar
ekki þingmannaleið frá þeim, sem
sovéskir andófsmenn hafa haldið á
lofti, um að geðlækningum sé
óspart beitt til þess að þagga niður
í pólitískum andstæðingum Kreml-
arbænda.
Potapov sagði að aðalvandinn
væri fólginn í því að aðferðimar
væm úreltar og að læknar hefðu
tilhneigingu til þess að koma fólki
fyrir á geðsjúkrahúsum þegar
hægðarleikur væri að sinna þeim í
heimahúsum. Einnig sagði hann að
geðlæknamir einblíndu um of á
geðklofa, en sinntu eiturlyfjasjúkl-
ingum og taugasjúklingum ekki
sem skyldi.
Sagði ráðherrann að læknamir
þyrftu að hafa ákveðnari starfsregl-
ur þegar sjúkrahúsvistanir væm
annars vegar. Ennfremur taldi hann
að ættingjar meintra geðsjúklinga
ættu að geta skotið máli sínu til
óháðs aðila eða jafnvel dómstóla,
ef þeir væm ekki sáttir við sjúk-
dómsgreiningu læknanna.
Potapov játaði að áður fyrr hefðu
læknar greint geðsjúkdóma í
glæpamönnum, sem gerðu sér upp
geðflækjur þó svo að þeir gengju
heilir til skógar, til þess að komast
hjá fangelsun. Hann forðaðist hins
vegar að ræða um það hvort menn
hefðu sætt geðsjúkravist vegna
pólitískra skoðana.
Ráðherrann sagði að menn
mættu ekki einblína á dökku hlið-
amar; þegar allt kæmi til alls væm
margir þeirra, sem sagst hafa verið
á geðsjúkrahúsum vegna skoðanna
sinna, heilbrigðir vegna þess eins
að þeir hefðu notið sovéskra geð-
lækninga.
Á mis við móðurástina
Veröldin tók ekki vel á móti honum Sámi, apa af tamarin-tegund, þegar hann leit dagsins ljós I
dýragarðinum í Dyflinni. Móðir hans vOdi hvorki sjá hann né heyra og urðu þá frændur hans,
mennirair, að taka að sér bijóstmylkinginn. Hér er verið að gefa honum og er notuð augndropa-
sprauta í staðinn fyrir móðurbijóstið. Sámur er 30 gramma þungur og tveggja þumlunga langur
níu daga gamall.