Morgunblaðið - 30.08.1988, Qupperneq 43

f
MORGUNBLAÐIÐ, VIÐSKIPn/AIVINNULÍF ÞRIÐJUDAGUR 30.' ÁGÚST 1988
43
*
Isskápur
knúinn
sólarorku
Kaupmannahöfn. Frá Grími Friögeirssyni
fréttaritara Morgunblaðsins.
HANNAÐUR hefur verið í Dan-
mörku ísskápur knúinn sólar-
orku til notkunar á heilsugæslu-
stöðvum í löndum þar sem orka
er lítt fáanleg. Nú þegar eru
fullgerðar fjórar frumgerðir af
skápum þessum og tvær af þeim
verða sendar til Indlands á næst-
unni til reynslu í eitt til tvö ár.
ísskápamir eru hannaðir af
Tækniháskóla Danmerkur (DTH),
þar sem fjöldi Islendinga nemur
verkfræði, og fyrirtækinu Vestfrost
í Esbjerg.
ísskápana á aðallega að nota á
heilsugæslustöðvum þar sem kæl-
ing á bóluefni er mikið vandamál.
Enginn vill spá um það að svo
stöddu hversu stór markaður bíður
þessa danska ísskáps. En bæði
vísindamenn DTH, forsvarsmenn
Vestffost-fyrirtækisins og sérfræð-
ingar í útflutningsmálum iðnaðar-
ins binda miklar vonir við þennan
nýja ísskáp.
FAXAÐ — Dæmigerð auglýsing sem sýna á hina margvíslegu
notkunarmöguleika faxtækja eða fjarljósritara.
Samskipti
Telefax-tæknin
breiðist hratt út
ÞAÐ eru engin ný sannindi fyrir íslensk fyrirtæki að fax-vélar eða
fjarljósritarar séu þarfaþing. Slík tæki eru þegar í fjölmörgum
íslenskum fyrirtækjum, þó að e.t.v. megi segja að þessi gagnlegi
búnaður hafi af einhveijum ástæðum aldrei náð sama flugi í sölu
og t.d. einmenningstölvur eða farsímar. En það kann þó enn að
eiga eftir að breytast. Nýlega birtist skemmtileg grein um hina
margvíslegustu notkunarmöguleika fax-tækjanna í bandaríska
fréttatímaritinu Newsweek og fer hún hér á eftir í endursögn:
Það er ekki alltaf auðvelt fyrir
slökkviliðsmennina í Japan að
fínna eldinn sem þeir eiga að
siökkva. Mörg hverfí eru eins og
völundarhús og margar götur
borgarinnar eru nafnlausar.
í Hikone, 96 km norður af Os-
aka, og í nokkrum öðrum borgum
hafa ráðamenn leyst þetta vanda-
mál. Neyðarvaktmenn skrá síma-
númer brennandi húss inn í tölv-
una. Tölvan kallar fram úr minninu
kort af hverfínu sem húsið er í.
Síðan er þetta kort sent með fax-
vél til slökkviliðsmannanna og
bílamir fara brunandi út um dym-
ar.
í London var matsölufyrirtæki
Roberts Gabrieles eins og kaffit-
ería menntaskólanema í hádeginu
(allir að flýta sér) en svo er ekki
lengur. Á hveijum morgni sendir
Gabriele „fax“ með hádegismat-
seðli til nokkurra banka í borg-
inni. Þar er valið af matseðli og
pantanir sendar til baka með fax-
vél. Þetta rafeindaferðalag stendur
í þijátíu sekúndur, engin læti —
engar pulsur með kartöflumús
þegar viðskiptavinurinn hefur
pantað roast-beef.
Fax-vélin hefur verið á neyt-
endamarkaði í tuttugu ár en nýj-
asta tækniþróun hefur haft í för
með sér stórlækkað verð og hraða
framþróun.
Árið 1980 kostaði meðal fax-vél
10.000 dollara og sendingartími
var sex mínútur en núna er vélin
á 2.000 dollara og sendingartíminn
þijátíu sekúndur. Fyrir þetta verð
er fax-vélin orðin vel viðráðanleg
litlum fyrirtækjum,.
í Kyushu í Japan, hefur Dazaifu
Tenmangu hofíð lengi boðið bænir
(sem kosta 1.100 kr. stk.) handa
nemendum sem þreyja inntökupróf
í erlenda skóla. Frá 1985 hafa
nemendumir fengið bænimar
sendar með fax-vél.
Vegna verðlækkunar á fax-
vélum hefur sala stóraukist. Japan-
ir, sem framleiða megnið af öllum
fax-vélum, áætla á þessu ári að
salan verði u.þ.b. þijár milljónir
tækja og að veltan muni ná þrem
milljörðum dollara. Salan í Banda-
ríkjunum tvöfaldaðist á síðastliðnu
ári og mun tvöfaldast aftur á þessu
ári.
Spáð er að árleg sala aukist um
tuttugu prósent fram á fyrri hluta
tíunda áratugarins. Áætluð sala á
Evrópumarkaði þetta ár er um
áttahundruð þúsund tæki. „Við
vinnum mikla yfírvinnu til að full-
nægja eftirspurn," segir Serena
Serafini í Tecno-Penta, einn
stærsti seljandi skrifstofutækja í
Róm.
Fax-sendingar em núna ein
ódýrasta og fljótlegasta leiðin til
að miðla upplýsingum innan bæjar
eða um alla veröld. Það myndi
kosta 22 dollara og tæki 20 mínút-
ur að senda 70 orða skeyti frá New
York til London; með hraðpósti 25
dollara og sólarhring; en með
„faxi“ aðeins 3 dollara og innan
við mínútu.
Til að senda „fax“ þarf enga
sérþekkingu og kostnaður er aðal-
lega símakostnaður. „Faxið er
pappírssími," segir Nancy Colon,
markaðsstjóri Fax-Phone Canon í
Bandaríkjunum. „Allstaðar þar
sem er sími er hægt að senda og
taka við fax-skilaboðum.“ En
„fax“ hefur fjölbreyttari notkunar-
möguleika en sími. Með því er
hægt að senda handrituð skilaboð,
teikningar, línurit og jafnvel ljós-
myndir.
Möguleikar „faxins" hafa kynt
undir hugmyndaflugi margra. Frá
bandaríska flughemum, sem notar
„fax“ til að senda kort og veður-
upplýsingar til notkunar í hemaði,
til kínversk-bandaríska arkítekts-
ins I.M. Pei. Þegar Pei hannaði
nýja glerpíramídann, sem er
skrauthlið Louvre-listasafnsins í
París, átti vinnufélagi hans í París,
Yam Weymouth, í erfíðleikum með
gleijun pýramídans. Weymouth og
Tim Eliassen, verkfræðingur í
Massachusetts, byijuðu að senda
hvor öðrum teikningar af pýramíd-
anum í fax-vél. Fax-vélin gerði
þeim kleift að vinna hönnunina sín
á milli yfír Atlantshafíð og stytti
tímann sem þurfti til að leysa
vandamálin um marga mánuði.
Hönnuðurinn Jonathan Joseph í
Tókýó segir: „Ég vissi ekki að ég
þyrfti á fax-vél að halda fyrr en
ég var búinn að kaupa hana og
nú ot hún ómissandi."
Utbreiðsla fax-vélarinnar hefur
leitt af sér margs konar þjónustu,
t.d skrár yfír fax-þjónustu fyrir
þá sem vilja hafa afnot af fax-vél
og kort í einkatölvur sem gerir
tölvunotendum kleift að senda og
taka á móti fax-skilaboðum. Marg-
ar fax-vélar nýtast líka sem venju-
legir símar eða ljósritunarvélar.
Einnig eru fáanlegar fax-vélar sem
hægt er að tengja við sígarettu-
kveikjara í bil. I kringum 1990
mun þó enn fullkomnari vél halda
innreið sína á markaðinn. Hún mun
geta sent veðurkort eða efnahags-
skýrslu í kringum hnöttinn á að-
eins tveimur sekúndum. „Þetta eru
fyrstu dagar fax-vélarinnar,“ segir
Stephen Owen, sem er hönnuður
í James Capel and co. í London.
„Við erum ekki byijaðir að sjá alla
möguleikana.“ Þetta eru uppörv-
andi orð fyrir fax-vélaframleiðend-
ur og notendur. í heimi hraða og
viðskipta munu fréttimar fara
hratt.
Alþjóöaviðskipti
Volvo semur við Japani
VORUBILADEILD Volvo hefur gert samning við japanska bílafram-
leiðandann Isuzu um samstarf þessara aðila við sölu á Volvo—
vörubílum í Japan. Volvo er næststærsti framleiðandi vörubíla í
heiminum og verður fyrsti evrópski vörubílaframleiðandinn sem
gerir alvarlega tilraun til að komast inn á Japansmarkað. Forsvars-
menn fyrirtækjanna tveggja hafa einnig upplýst að þau hafi samið
um samstarf á fleiri sviðum en gefa ekki upp hvers eðlis það verður.
„Eina leiðin til að komast inn á komist að samkomulagi við jap-
japanska markaðinn er að vera í anskt fyrirtæki um sölu á Volvo
samstarfi við innlendan framleið- fólksbílum í Japan og vonast for-
anda,“ sagði Sten Langenius for- ráðamenn þess til að vera famir
stjóri vörubíladeildar Volvo. Að að selja um 6.000 bíla á ári í upp-
hans sögn eru Mercedes Benz verk- hafi næsta áratugar. Mjög erfiðlega.
smiðjumar í V-Þýskalandi einnig hefur gengið að selja evrópska bíia
að reyna að komast að svipuðu í Japan og em það helst v-þýsku
samkomulagi við annan japanskan BMW bílaverksmiðjumar sem hafa
vörubílaframleiðanda. náð þokkalegum árangri á Japans-
Fólksbíladeild Volvo hefur einnig markaði.
RÆÐUMENNSKAOG
MANNLEG SAMSKIPTI
Kynningarfundur
Kynningarf undur verður haldinn fimmtudaginn
1. septmeber kl. 20.30 á Sogavegi 69.
Allir velkomnir.
★ Námskeiðiðgeturhjálpaðþérað:
★ Öðlast hugrekki og meira sjálfstraust.
★ Láta í Ijósi skoðanir þínar af meiri sannfæring-
arkrafti í samræðum og á fundum.
★ Stækka vinahóp þinn, ávinna þér virðingu og
viðurkenningu.
★ Talið er að 85% af velgengni séu komin und-
ir því hvernig þértekst að umgangast aðra.
★ Starfa af meiri lífskrafti - heima og á vinnu-
stað.
★ Halda áhyggjunum í skefjum og draga úr kvíða
Fjárfesting í menntun skilar þér arði ævilangt.
Innritun og upplýsingar í síma 82411
O
STJÓRIMUIMARSKÓLIIMIM
% Konráð Adolphsson Einkaumboð fyrir Dale Carnegie námskeiðin *
Dvöl er heimil á millilendingastööum
án aukagjalds. Til dæmis er hægt að
koma við í Glasgow á leið til Kaup-
mannahafnar og í Osló
á leiðinni til baka. FLUGLEIÐIf
-fyrírþfg-

—