Morgunblaðið - 30.08.1988, Page 70

70
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. ÁGÚST 1988
mr\m
f
,/Viábúir>n,tilbúinA.. nú - --! "
Þjóðin hagnast á einokun
Islenskra aðalverktaka
Bankinn afsagði alla víxla-
súpuna eins og hún lagði
sig...
Með
morgunkaffínu
Hvað gerir það til þó ég
segi þeim í saumaklúbbn-
um frá þessu með hana
frænku þína? Þetta getur
verið kjaftasaga ...
HÖGNI HREKKVÍSI
Til Velvakanda.
Verktakasamband íslands hefur
komið af stað miklum umræðum
um rétt Islenskra aðalverktaka sf.
til að sitja einir að framkvæmdum
fyrir bandaríska herinn og frétta-
menn sjónvarpsstöðvanna hafa tek-
ið málið fyrir og reynt að blása það
upp eins og þeir mögulega geta.
Meira að segja saka þeir óbeint
okkar háttvirta utanríkisráðherra
um að þiggja mútur í formi veiði-
ferðar með stjóm fyrirtækisins.
Því miður get ég ekki séð neitt
óeðlilegt við það, þótt utanríkisráð-
herra hafí verið boðið, þar sem
hann og stjórnarformaður Islenskra
aðalverktaka eru báðir framsóknar-
menn og því sjálfsagt góðir kunn-
ingjar. Eg er viss um, að engum
hefði þótt þetta boð neitt athuga-
vert ef Verktakasambandið hefði
ekki verið að opna munninn svona
stuttu eftir að margumrædd veiði-
ferð var farinn.
Og svo er það með einokun ís-
lenskra aðalverktaka. Hvers vegna
ættum við að leyfa stómm og
smáum verktökum að bítast um
þetta og þar af leiðandi að láta
Bandaríkjamenn kannski borga
miklu minna fyrir verkin en þeir
gera nú? Líklegt þykir mér að þeir
fengju þessar framkvæmdir á alltof
lágu verði, því það er augljóst, að
margir verktakar myndu semja af
sér í ákafanum við að bjóða best,
og svo þyrftu skattborgaramir að
borga brúsann þegar þessi verk-
takafyrirtæki fæm á hausinn.
Við megum ekki gleyma því að
ríkið sjálft á 25% í íslenskum aðal-
verktökum og fær því greiddan arð
í samræmi við það. Ég þori að full-
yrða, að einkageirinn muni aldrei
skila sem svarar þessum arði til
ríkisins, hvorki í sköttum né öðmm
gjöldum. Það virðist líka alveg
gleymast, að hugsa fyrir því hvað
yrði um þá um 600 starfsmenn, sem
vinna hjá fyrirtækinu ef það yrði
lagt niður.
Ég held að við ættum að hafa
hemil á stolti okkar og þjóðarremb-
ingi og láta Bandaríkjamenn borga
vel fyrir að hafa afnot af landinu
okkar. Við höfum ekki ennþá reynt
að reka þá burt og ég hugsa að við
getum aldrei gert það, vegna þess
að við emm aðeins 250 þúsund
manna þjóð og við emm efnahags-
lega háð Bandaríkjunum. Þá munar
ekkert um að hóta að beita okkur
smá efnahagsþvingunum ef við för-
um eitthvað að raska ró þeirra, og
ég er hrædd um að efnahagskerfí
okkar þoli hvorki efnahags- né við-
skiptaþvinganir af neinu tagi, nógu
valt er það fyrir.
Við ættum að reyna að nota okk-
ur vem hersins hér á landi betur
og láta þá kaupa af okkur allt kjöt
sem þeir nota, en þeir flytja það
nú sjálfír inn í landið. Við eigum
ömgglega nóg af þessum afurðum
handa þeim, og ég vorkenni ekki
bandaríska ríkinu að niðurgreiða
kjötið ofan í hermenn sína og fjöl-
skyldur þeirra, ef það er of dýrt á
því verði, sem íslendingar þurfa að
kaupa það á. Það hlýtur að vera
hagkvæmara fyrir Islendinga að
selja hemum kjötið, heldur en að
niðurgreiða það ofan í danska
þegna.
María.
Ábyrgðarleysi Ólafs Ragnars
Til Velvakanda.
Mikið íjaðrafok hefur orðið í §öl-
miðlum vegna þeirra orða Ólafs
Ragnars Grímssonar, að eitt eða
jafnvel tvö af fjárfestingarfélögun-
um á „gráa markaðnum" svo kall-
aða, geti í raun ekki staðið skil á
því fé, sem þær hafa ábyrgst.
Þetta em stór orð, því fjöldi fólks
hefur falið þessum fyrirtækjum að
ávaxta sparifé sitt. Því mætti ætla,
að stjómmálamaður sem vill láta
taka sig alvarlega — og jafnvel í
heimspólitíkinni — léti ekki svona
fullyrðingamar frá sér fara, nema
sýna um leið fram á, að þær stydd-
ust við áreiðanlegar heimildir.
Þetta hefur Ólafí hins vegar al-
veg láðst að gera. Hann vísar bara
til þess, að einhveijir ótilgreindir
einstaklingar hafí gefíð Efnahags-
málanefnd Alþýðubandalagsins
þessar upplýsingar. Það hljómar
aldeilis traustvekjandi.
Eins og þetta mál hefur þróast,
þá fínnst mér Ólafi bera skylda til
að segja við hvaða fyrirtæki hann
á og hvaðan þessar upplýsingar em
komnar. Geti hann ekki stutt full-
yrðingar sýnar og sýnt fram á sann-
leiksgildi þeirra, þá ber honum að
taka þessi stóm orð til baka.
Sparifjáreigandi.
Víkverji skrifar
/, pú GA&BAR /ni<5 EKK), HÖGNl ! "
3-ir
Víkveiji átti leið um Akureyri
fyrir nokkmm dögum. Athygli
vakti, að svo virðist, sem bæði vör-
ur og þjónusta séu á hagstæðara
verði þar en hér í Reykjavík. í KEA
mátti t.d. sjá karlmannaskó, sem
kostuðu um 4500 krónur en sam-
bærilegir skór í skóverzlunum í
Reykjavík kosta a.m.k. 6000 krón-
ur.
Þá veitti Víkveiji því athygli, að
herraklipping var mun ódýrari á
Akureyri en í Reykjavík. Þess skal
að vísu getið, að verð á klippingu
mun vera töluvert breytilegt eftir
rakarastofum í höfuðborginni. Hár-
skeri á Akureyri sagði aðspurður,
að sennilega væm Akureyringar
alltaf eitthvað á eftir í hækkunum.
Nú má vel vera, að ýmis konar
kostnaður, svo sem við húsnæði sé
lægri á Akureyri en í Reykjavík.
En Víkveiji hefur nú nefnt þijú
dæmi um áberandi verðmun milli
Reykjavíkur og Akureyrar. Hér í
þessum dálki var fyrir nokkm bent
á ótrúlegan verðmun á pem í fram-
ljós á bíl milli fyrirtækja í Reykjavík
og á Akureyri.
Hver sem ástæðan er fyrir þessum
verðmun ætti hann alla vega að
stuðla að því, að fólk haldi við bú-
setu úti á landi en flytji ekki til
Reykjavíkur, þar sem verð á vöm
og þjónustu verður stöðugt hærra.
XXX
Annars er gott hljóð í norðan-
mönnum um þessar mundir.
Einn af viðmælendum Víkveija
sagði, að sennilega væri atvinnulíf
við Eyjafjörð þannig samansett, að
þeir fyrir norðan njóti ekki top-
panna í góðæri en fari heldur ekki
lengst niður í öldudalinn, þegar
kreppir að.
Alla vega fer ekki á milli mála,
að byggðin við Eyjafjörð blómstrar
mjög um þessar mundir.
XXX
egar hið nýja bílasímakerfí
kom til sögunnar var þvi hald-
ið fram, að ekki væri hægt að
hlusta samtöl - kerfíð væri lokað.
Langt er síðan í ljós kom, að svo
er ekki og raunar furðulegt, að
símayfírvöld skulu halda öðm fram.
Hins vegar er það svo, að fólk átt-
ar sig ekki nægilega vel á þessu
og talar því í bílasíma eins og um
lokað kerfí væri að ræða.
Fyrir nokkmm dögum kom ungur
maður á ritstjóm Morgunblaðsins
og afhenti segulbandsspólu, en
hann hafði tekið upp samtal milli
tveggja áhrifamanna í stjómmálum
og atvinnulífí um aðsteðjandi vanda
í efnahagslífí þjóðarinnar. Dæmi
sem þetta ætti að verða til þess,
að fólk tali alls ekki um viðkvæm
mál í bílasíma - mál, sem ekki er
ætlast til að verði útvarpað til al-
þjóðar. Það er svo annað mál, að
þetta er auðvitað mikill galli á bíla-
símakerfinu og fróðlegt að vita,
hvort Póstur og sími telur sig hafa
möguleika á að bæta úr þessu.
XXX
*
Iþessu sambandi er rétt að minná
á, að síminn hefur selt þráðlausa
síma, sem sagðir eru lokaðir. Em
þeir það?