Morgunblaðið - 11.11.1997, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 11. NÓVEMBER 1997 37
AÐSENDAR GREINAR
Hannesi o g öðrum
bent á nokknr atriði
I FIMMTU grein
sinni um sjávarútvegs-
mál í nýrri ritröð sem
birtist í Mbl. hinn 22.
þ.m. ijallar Hannes
Hólmsteinn Gissurar-
son um auðlindaskatt-
inn og forsendur hans.
í grein hans vantar að
hnykkja á að við ótak-
markaðar veiðar hefur
mögulegur arður sem
fiskveiðar geta skilað
umfram aðrar innlend-
ar atvinnugreinar til-
hneigingu til að vera
sóað vegna þess að
sókn heldur áfram uns
heildartekjur af veið-
unum eru jafnar heild-
arkostnaði og þar með ágóðinn eng-
inn umfram aðrar atvinnugreinar
sem eitthvað kveður að. Kjörsókn
miðast aftur á móti við
það stig þar sem við-
bótartekjur af aukinni
sókn eru jafnar viðbót-
arkostnaði. Kjörsókn er
yfirleitt aðeins brot af
þeirri sókn sem óheftar
veiðar leiða af sér.
Hannes viðurkennir
þann arð sem takmark-
aðar fiskveiðar geta
skilað af sér umfram
aðrar veiðar en hann
minnist ekki á að þessi
arður sem veiðarnar
geta gefið af sér verður
eingöngu til fyrir til-
stilli almannavaldsins.
Það er meiri hluta al-
þings eða þijátíu og
tveggja þingmanna sem hann hefir
jafnframt lýst yfir ásamt fleiri and-
stæðingum veiðigjalds að kunni ekki
með fé að fara. Vart verða skrif
hans á annan hátt skilin. Nú vitum
við að sókn er hægt að takmarka
með ýmsu móti þótt fijáls sé, t.d.
með lokun svæða, reglum um
möskvastærð, hámarks úthalds-
dagaijölda, heildarafla á ákveðnu
tímabili, banni við notkun vissra
veiðarfæra o.s.frv. Nú er það svo
að þegar fiskimiðunum var lokað
voru sköpuð gríðarleg verðmæti sem
var útdeilt af meirihluta þings um
lengri eða skemmri tíma vegna
þeirra yfirburða sem velrekinn sjáv-
arútvegur getur haft yfir aðrar inn-
lendar greinar. Hliðstæð verðmæti
voru ekki sköpuð þegar kvótakerfi
var komið á í landbúnaði einfaldlega
vegna þess að vel rekinn landbúnað-
ur er ekki slík yfirburðagrein og
sjávarútvegur. í ljósi þess hversu lít-
ið íjármálavit þjóðþingið að sögn
andstæðinga veiðigjalds hefir, er þá
Kristjón
Kolbeins
Hliðstæð verðmæti voru
ekki sköpuð þegar kvóta-
kerfí var komið á í land-
búnaði, sefflf Kristjón
Kolbeins, einfaldlega
vegna þess að vel rekinn
landbúnaður er ekki
slík yfirburðagrein sem
sjávarútvegur.
við því að búast að þessi útdeiling
verðmæta sé vitrænni en önnur
meðferð fjármuna af hálfu þess. Nú
viðurkennir HHG að þessi arður,
sjávarrentan sem miðin gefa af sér,
sé fyrir hendi og hafi orðið til fyrri
tilstilli almannavaldsins þá hlýtur
að vera mótsagnakennt að líta á
dreifingu þessa arðs til þegna lands-
ins sem skatt, hvorki á sjávarútveg-
inn né hinar dreifðu byggðir landsins
því breytt fiskveiðikerfi, altækt sem
heimilaði fijálsar veiðar innan tak-
markana yrði vart túlkað sem slíkt.
Tvö önnur atriði hafa verið til
umljöllunar. Annað snertir Imeldu
og hitt Adam. Enginn fer í grafgöt-
ur um að þótt Imelda sé seðjandi
og láti sér nægja 2.000 skópör er
ekki þar með sagt að kjör skósmiða
hennar þurfi að vera sérstaklega
góð. Þeir gætu þess vegna lapið
dauðann úr skel. Einokunarágóði
þarf þess vegna ekki að skila sér í
bættum kjörum annarra en þeirra
sem njóta hans þótt þeir kaupi marg-
víslega vöru og þjónustu. Nú þegar
veiðiheimildir eru orðnar takmörkuð
gæði hlýtur að gilda það sama um
verðmyndun þeirra eins og annarrar
vöru á markaði. s.s. kornvöru og
málma. Adam sálugi Smith yrði vart
lengi að svara þeirri spurningu
hvernig markaðurinn færi að leysa
verðmyndunarmál veiðiheimilda
hvort sem þær yrðu boðnar út tii
lengri eða skemmri tíma og óvissa
er snertir verðmyndun þeirra er ekki
meiri en við almenna verðmyndun
afurða og aðfanga eins og fullunn-
inna vara og hráefna og rekstrar-
vara.
Að lokum. Sú tækni sem þarf til
að nýta fiskimið með arðsemi er
ekki ný af nálinni. Hún hefír verið
þekkt áratugum saman.
Höfundur er viðskiptafræðingur.
Alvöru j eppi á verði j epplings
I
I
iVITARA 1998
Suzuki Vitara er ekta jeppi.
Hann er með háu og lágu
drifi, sterkbyggður á grind,
upphækkanlegur, með feiki-
lega stöðuga fjöörun
og
• VERÐ: JLX 3-D. 1.675.000 KR, JLX 5-D. 1.940.000 KR,
DIESEL 5-D 2.180.000 KR,V6 2.390.000 KR.
• Snar í viðbragði, hljóðlátur, lipur í akstri
- og ekki bensínhákur.
• Gott pláss - mikill staðalbúnaður.
Komdu og sestu inn!
Sjáðu plássið og alúðina við smáatriði.
Vitara er vinsælasti jeppinn á íslandi.
Og skyldi engan undra.
^SUZUKl^
*AFL OC
ÖRYGGI
SUZUKI BILAR HF
SUZUKI SÖLUUMBOÐ: Akranes: Ólafur G. Ólafsson, Garðabraut 2, sími 431 28 00. Akureyri: BSA hf, Laufásgötu 9, sími 482 63 00. Egilsstaðir: Bíla- og búvélasaian hf., Miðási 19, simi 471 20 11. Skeifunni 17, 108 Reykjavík.
00. Egilsst
Hafnarfjörður: Guðvarður Eliasson, Grænukinn 20, sími 555 15 50. Keflavík: BG liílakringlan, Grófinni 8, simi 421 12 00. Selfoss: Bílasala Suðúrlands, Hrismýri 5, simi 482 37 00.
Sími 568 51 00.