Morgunblaðið - 09.04.1998, Qupperneq 12

12 FIMMTUDAGUR 9. APRÍL 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ekkja manns sem var ráðinn bani í Heiðmörk í októbermánuði
Fengi um helm-
ing dæmdra
skaðabóta
Búast má við að ekkja manns sem var ráð-
inn bani í Heiðmörk í október sl. fái aðeins
um helming þeirrar upphæðar sem henni
voru dæmdar í skaðabætur vegna missis
framfæranda, verði henni greitt sam-
kvæmt gildandi lögum um greiðslur ríkis-
sjóðs á bótum til þolenda afbrota.
Morgunblaðið/Ásdís
Mastrið
risið
LOKIÐ er við að reisa sendi- og
móttökumastur Tals við Síðu-
múla 28. Mastrið er 30 metra
hátt og var það sett upp í heilu
lagi og gekk verkið vel. Því er
ætlað að þjóna stórum hluta af
dreifíngarsvæði félagsins á mið-
svæði Reykjavíkur. Þegar búið
verður að tengja sendi- og mót-
tökubúnað mastursins heíjast
prófanir á búnaðinum en áætlað
er að opna dreifíkerfí Tals í byrj-
un næsta mánaðar.
------------
Hættur
vegna
bráðnunar
SLYSAVARNAFÉLAG íslands vill
vekja athygli almennings á hættu
þeirri er fylgir bráðnun á ísilögðum
vötnum og pollum. Eftir harðan
frostkafla fyrr í vetur og veðurblíðu
undanfarna daga vill Slysavarnafé-
lagið minna á að bráðnun gerist mjög
skjótt.
ísilögð vötn, pollar og önnur svæði
þar sem snjóa leysir og vatn safnast
saman geta verið slysagildrur og ver-
ið sérstaklega hættuleg börnum. í
fréttatilkynningu frá félaginu segir
að lítill pollur úti í mýri eða í næsta
nágrenni geti breyst í slysagildru á
svipstundu.
Umferð utan höfuðborgarsvæðis-
ins verður án efa mjög mikil nú um
páskahelgina og skilaboð Slysavarna-
félags íslands til ferðafólks eru þau
að „ferðafólk njóti ferðarinnar með
því að sýna varkárni í hvívetna og
komi heilt heim!“.
Lægri kostn-
aður við snjó-
mokstur
KOSTNAÐUR Vegagerðarinnar við
snjómokstur frá sl. áramótum var
227 milljónir. í samanburði við árið í
fyrra er kostnaðurinn öllu lægri, en
frá áramótum 1997 og fram á vor
greiddi Vegagerðin 284 milljónir
króna í snjómokstur.
Kostnaður við snjómokstur fyrir
allt árið 1997 var 730 milljónir en 530
milljónir fyrir árið 1996. Björn Ólafs-
son forstöðumaður þjónustudeildar
Vegagerðarinnar segir að kostnaður
við snjómokstur milli ára sé mjög
breytilegur enda væru veturnir hér á
landi mis snjóþungir. Liðinn vetur
hefði verið einstaklega snjóléttur og
því væri kostnaður ekki hærri en
þetta.
MIÐAÐ við núgildandi lög er óvíst
að ekkja manns sem ráðinn var
bani í Heiðmörk í byrjun október
síðastliðins fái greidd nema um
50% af þeim bótum sem henni
voru dæmdar í Hæstarétti á
fimmtudag. Ekki er talið að menn-
irnir sem báru ábyrgð á dauða
hans séu borgunarmenn fyrir bót-
unum. Hins vegar er líklegra að
þrír synir ekkjunnar fái skaðabæt-
ur sem þeim voru dæmdar fyrir
föður sinn greiddar að fullu.
Báru óskipta bótaábyrgð
Banamenn mannsins voru
dæmdir í Hæstarétti á fimmtudag
til að greiða konunni samtals
5.125.232 krónur auk vaxta og
þremur ófjárráða sonum hennar
og hins látna samtals 3.255.182
krónur auk vaxta. Konan og syn-
irnir þrír gerðu kröfur um skaða-
bætur vegna andláts hans, fyrir
missi framfæranda og útfarar-
kostnaði.
Voru hinir ákærðu taldir bera
óskipta bótaábyrgð á grundvelli
þess að þeir áttu sök á dauða hins
látna. Hann var 36 ára þegar hann
lést, og mat Hæstiréttur það svo
að dæma bæri konunni 30% af
þeim bótum sem ætla mætti að
hann hefði átt rétt á fyrir 100%
öroku, samtals 4.705.312 krónur
auk vaxta, auk bóta fyrir útfarar-
kostnaði og kostnaðar vegna lög-
manna, samtals rúmlega 5,1 millj-
ón króna eins og áður er getið.
Bætur til sona hins látna miðuðust
við að þær væru jafnháar heildar-
fjárhæð barnalífeyris eftir lögum
um almannatryggingar, sem hver
þeirra um sig ætti rétt á frá and-
láti föðurins til átján ára aldurs.
Samtals voru bæturnar til drengj-
anna því ríflega 3,2 milljónir eins
og áður er getið, lægstar tæpar
140 þúsund krónur.
Stefán Eiríksson, lögfræðingur
AUTOMOBILE, eitt af stærstu og
útbreiddustu bflatímaritum í
Bandaríkjunum, ver fimm blaðsíð-
um í aprflhefti blaðsins undir um-
ijöllun um íslenska jeppatorfæru.
I greininni segir frá síðustu
keppninni 1997 sem fram fór á
Hellu og er frásögnin skreytt með
teikningum úr keppninni og af
keppendum og áhorfendum.
Greinilegt er að blaðamanni
Automobile, Stan Mott, hefur þótt
mikið til um þessa grein akstursí-
þrótta og vakti furðu hans að
áhorfendafjöldinn á Hellu var yfír
1% af íbúaflölda landsins. Hann
segir að keppnin hafí verið hin
mesta skemmtun, „Iíklega til-
þrifamesta og mest spennandi
akstursíþróttakeppni í heimin-
um“. Hann vonast til þess að
keppni af þessu tagi verði haldin í
hjá dómsmálaráðuneytinu, sem
hefur umsjón með bótagreiðslum
þeim sem bótanefnd ákveður, seg-
ir að ekkjan og synir hennar eigi
kost á að sækja um bætur til
nefndarinnar, í samræmi við lög
um bætur til þolenda afbrota sem
tóku gildi 1. júlí 1996. í lögunum
segir m.a. að ríkissjóður greiði
bætur vegna tjóns sem leiði af
broti á almennum hegningarlög-
um, í samræmi við ákvæði lag-
anna, og að því tilskildu að brotið
hafí verið framið innan íslenska
ríkisins.
Aðspurður segir Stefán að við
fyrstu athugun virðist sér ekkjan
og synir hennar eiga bótarétt,
enda um að ræða brot á almennum
hegningarlögum, og það eina sem
takmarki bótarétt þeirra sé há-
marksfjárhæðir.
Jeppator-
færan í
útbreiddu
bílablaði
Bandaríkjunum og kveðst vera
orðinn sanntrúaður áhugamaður
um íslenska jeppatorfæru.
Blaðamaðurinn hitti að má]i
Harald Pétursson, sem varð ís-
landsmeistari í jeppatorfæru
1995-1996, og skoðaði bíl hans,
2,5 milljónir að hámarki
„Fjárhæðir fyrir missi framfær-
anda eru ekki hærri en 2,5 milljón-
ir króna, en það þyrfti að kanna
betur hvort sú upphæð sé bundin
fjölskyldunni í heild eða hverjum
og einum sem á rétt á bótum vegna
missis framfæranda, sem í þessu
tilviki eru fjórir.
í lögunum segir að þegar bóta-
kröfu hefur verið ráðið til lykta
með dómi skuli greiða bætur með
þeirri fjárhæð sem ákveðin var í
dóminum, en þó samanber ákvæði
um hámarksfjárhæð bóta. I sér-
stökum tilvikum er nefndinni þó
heimilt að víkja frá ákvæði um há-
marksfjárhæð, ef talið er með réttu
að tjón tjónþola hafi ekki verið að
fullu ljóst við meðferð málsins fyrir
dómi. I flestum tilvikum er að
Kókómjólkina. Hann lýsir bflnum
sem er með 454 kúbiktomma, V-8
Chevrolet vél. Hann lýsir því sem
hann kallar „súrrealísku landslag-
inu“ við Hellu og átökum véla og
manna við brattar sandbrekkur
og ár.
Blaðamaðurinn ræddi einnig
við Ólaf Guðmundsson, formann
Landssambands íslenskra akst-
ursíþróttafélaga, sem fræddi
hann um að keppni í íslenskri
jeppatorfæru hefði byrjað árið
1970 en fyrsta íslandsmótið hefði
verið haldið 1979. Á miðjum átt-
unda áratugnum hefði hinn upp-
finningasami ökumaður og bfla-
hönnuður, Árni Kópsson, smiðað
fyrsta breytta torfærubílinn.
Flestir þeirra bfla sem nú væri
keppt á væru byggðir á hugmynd-
um Árna.
minnsta kosti ljóst að ekkjan gæti
ekki fengið hærri upphæð en 2,5
milljónir samkvæmt lögunum og
þyrfti að sækja bætumar að öðru
leyti til þeirra sem voru dæmdir til
að greiða bætumar.
Hins vegar held ég að nefndin
hafí ekki fengið nákvæmlega svona
mál til skoðunar og því varhuga-
vert að fullyrða um afgreiðslu
hennar fyrirfram," segir Stefán.
Um leið og ríkissjóður hefur
greitt þolanda afbrota bætur öðlast
hann endurkröfurétt á hendur
tjónvaldi og er hann eða þeir krafð-
ir um greiðslu. Ríkisféhirðir annast
innheimtuna samkvæmt þeim leið-
um sem honum eru færar, en
sjaldnast hefst meira upp úr því en
árangurslausr fjárnám eða gjald-
þrotaskipti. „Ráðuneytið fylgist í
raun ekki með innheimtunni en það
virðist ekki þjóna miklum tilgangi
að setja hina dæmdu í þessu tilviki
í gjaldþrotameðferð, í ljósi þess að
þeir eiga væntanlega engar eign-
ir,“ segir Stefán.
Sambærilegt við Norðurlönd
Stefán sat nýlega ásamt öðrum
fulltráa dómsmálaráðuneytisins
samnorræna ráðstefnu í Svíþjóð
um bætur til þolenda afbrota og
segir hann þar hafa komið ágæt-
lega fram að staða þessara mála
hérlendis sé sambærileg við
ástandið á öðrum Norðurlöndum.
„Við erum með yngstu löggjöfina
varðandi þessi mál, meðan elstu
lög á Norðurlöndunum um bætur
til afbrotaþola voru sett á áttunda
áratugnum, en þurfum hins vegar
ekki að skammast okkur fyrir
stöðu þessara mála hérlendis. Þó
svo að menn hafi ekki verið á eitt
sáttir um þessi lög er það sameig-
inlegt mat allra Norðurlanda að
tryggja þolendum brota þennan
rétt, en hann þekkist ekki annars
staðar í Evrópu.“
Dæmd til
að bæta
tjón á verð-
launapen-
ingum
FYRRVERANDI sambýlis-
kona fyrrverandi afreks-
manns í íþróttum hefur verið
dæmd í héraðsdómi Reykja-
víkur til að greiða skaðabætur
fyrir tjón sem hún olli á verð-
launapeningasafni hans.
Atvikið átti sér stað í
heimahúsi við sambúðarslit í
lok júní 1996. Að íþróttamann-
inum fjarstöddum dró konan
saman í haug m.a. tæplega
200 verðlaunapeninga frá
íþróttamótum heima og er-
lendis, heiðursmerki félags
hans og íþróttasamtakanna og
minjagripi frá erlendum stór-
mótum og íþróttaviðburðum.
Kom eldur upp í hrúgunni.
Iþróttamaðurinn höfðaði
einkamál á hendur konunni og
krafðist fyrir dómi m.a.
greiðslu skaðabóta vegna
tjóns á verðlaunapeningasafni
hans frá löngum og farsælum
íþróttaferli.
Hugsanlega hægt að
gera við hluta af verð-
launasafninu
Var sú krafa tekin til greina
og sambýliskonan fyrrverandi
dæmd í fyrradag til að greiða
manninum skaðabætur vegna
tjónsins. Eyðilagðist safnið
meira og minna, en hugsan-
lega er hægt að gera við hluta
þess.
FYRRI opnan úr Automobile þar sem fjallað er um íslensku jeppatorfæruna.