Morgunblaðið - 09.04.1998, Síða 37
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
FIMMTUDAGUR 9. APRÍL 1998 37
Leikfélag Akureyrar frumsýnir Markusarguðspjall á Renniverkstæðinu
Þetta er
mikið átak
Og þá varð ekki
aftur snúið
LEIKFÉLAG Akureyrar frum-
sýnir Markúsarguðspjall á Renni-
verkstæðinu við Strandgötu á
föstudaginn langa, 10. apríl, kl. 16.
Sýningin er einleikur Aðalsteins
Bergdal og í tilefni af 30 ára leikaf-
mæli hans verður sérstök hátíðar-
sýning á verkinu kl. 20.30 að kvöldi
annars páskadags. Sérstök forsýn-
ing verður á verkinu á miðvikudag-
kvöld, 8. apríl.
Sýning Leikfélags Akureyrar er
frumsýning Markúsarguðspjalls
hér á landi, en á undanfömum ár-
um hafa nokkrir erlendir leikarar
spreytt sig á því að flytja fagnað-
arerindi Markúsar á leiksviði. Er
þar skemmst að minnast leiks
Sveins Tindberg í Det Norske
Teatret í Osló, en sýning hans á
Markúsarguðspjalli fór sigurför
um allan Noreg og var framlag
Norðmanna á norrænum leiklist-
ardögum í Kaupmannahöfn árið
1996.
Talið er að Markúsarguðspjall sé
skrásett nærri árinu 70 eftir Krist
eða nær 40 árum eftir að þeir at-
burðir gerðust sem skýrt er frá í
guðspjallinu. Fram til þess tíma
höfðu frásagnir af Jesú frá Nasaret
einkum varðveist í munnlegri
geymd meðal frumkristinna safn-
aða. Markúsarguðspjall er elst
samstofna guðspjallanna þriggja,
Markúsarguðspjalls, Mattheusar-
guðspjalls og Lúkasarguðspjalls og
fullvíst talið að guðspjallamennim-
ir Mattheus og Lúkas hafí stuðst
við frásögn Markúsar þegar þeir
skráðu guðspjöll sín.
Trausti Olafsson leikhússtjóri
sem annast leikstjóm verksins sá
sýningu Sveins Tindberg í Osló og
hreifst mjög af. Hann sagðist hafa
fengið hugmyndina um uppsetn-
ingu verksins eftir þá sýningu.
Morgunblaðið/Kristinn
„ÞETTA er sennilega frægasta frásögn á
Vesturlöndum og sú áhrifamesta í iífi okk-
ar flestra," segir Trausti Ólafsson ieik-
stjóri. Á myndinni er Aðalsteinn Bergdal í
hlutverki sínu.
Leikferilinn hóf Aðal-
steinn í uppfærslu Ágúst-
ar Kvaran á Sláturhúsinu
hraðar hendur, sem sýnt
var í Sjallanum á Akur-
eyri fyiár um þremur ára-
tugum. Hann hafði þá
sungið með hljómsveitum
um nokkurt skeið og var
nýgenginn til liðs við
Karlakór Akureyrar og
það vantaði í leikritið
unga menn sem gátu
sungið. Næst lá leiðin til
Leikfélags Akureyrar þar
sem hann lék Skarphéðin
strokufanga í Rjúkandi
ráði. „Var plataður 1 það
og þá varð ekki aftur snú-
ið, maður hafði fengið
vírasinn,“ segir Aðal-
steinn sem leikið hefur í
yfir 90 leikverkum á sviði,
talsvert á annað hundrað
hlutverk auk þess að leika
í bíó- og sjónvarpsmynd-
um og tala inn á ófáar
teiknimyndimar.
Árið 1979 hélt hann að
áeggjan Gísla Halldórs-
sonar suður til Reykjavík-
ur þar sem hann var á
samningi hjá Leikfélagi
Reykjavíkur, en sagði
honum upp 1986 og fór þá
á samning í Þjóðleikhús-
inu. Einnig lék hann þá í
Alþýðuleikhúsinu og
AÐALSTEINN segir textann í verkinu býsna erfíðan viðfangs og gríðarlega erfítt að læra hann.
„Mér fannst strax að það gæti ver-
ið gaman að spreyta sig á þessu
verki, en okkar sýning er þó að
flestu leyti ólík norsku sýningunni.
Það sem er sameiginlegt er að við
flytjum sama guðspjallið og það er
einn leikari í sýningunni, en að
öðra leyti er okkar sýning frá-
brugðin þeirri norsku,“ sagði
Trausti. Hann hefur þétt frásögn-
ina nokkuð, feUt út kafla, einstök
vers og setningar þar sem örlar á
endurtekningu en þess er þó gætt
að halda meginefni frásagnarinnar
til haga.
Trú og leiklist tengd
„Þetta er sennilega frægasta
frásögn á Vesturlöndum og sú
áhrifamesta í lífí okkar flestra.
Mér finnst stundum, í heimi sem
hrokkinn er í sundur í litla bita,
sem menn séu að leita að heilli
sögu. Vera má að það sé ein
ástæða þess að flutningur Markús-
arguðspjalls á leiksviði hefur notið
jafnmikilla vinsælda sem raun ber
vitni,“ sagði Trausti. Flutningur á
textum heilagrar ritningar hefur
einkum verið bundin við kirkjuleg-
ar athafnir en fjöldi leiksýninga
byggður á efni Biblíunnar hefur þó
verið settur á svið í aldanna rás.
„Trú og leiklist hafa tengst frá
örófi alda og sumir vilja meina að
þetta tvennt spretti af sömu rót,“
sagði Trausti.
Sýning Leikfélags Akureyrar á
Mattheusarguðspjalli er að óvera-
legu leyti byggð á ytri tækni leik-
hússins, allur þunginn hvílir á leik-
aranum, rödd hans og hreyfingum
og ekki síst nálægð hans.
„Ég hef eiginlega ekki séð það
svartara," sagði Aðalsteinn þar
sem hann dreypti á kaffinu sínu á
kaffistofu Renniverkstæðisins, „í
léttu kvíðakasti", eins og
leikstjórinn orðaði það.
Aðalsteinn sagði textann
býsna erfiðan viðfangs og
gríðarlega erfitt að læra
hann.
Garðaleikhúsinu svo eitthvað sé
nefnt.
„í Þjóðleikhúsinu gerðist eitt-
hvað, ég fékk stóra leiðann og
spurði mig á öllum 70 sýningunum
á Vesalingunum; Hvað er ég að
gera hér? Þannig að ég afþakkaði
áframhaldandi samning og ákvað
að hvíla mig í bili,“ sagði Aðal-
steinn sem næstu árin sinnti farar-
stjóm hjá Samvinnuferðum-Land-
sýn, vann í bamatíma sjónvarpsins
og las inn á teiknimyndir.
Árið 1991 setti Leikfélag Akur-
eyrar upp söngleikinn Tjútt og
trega eftir Valgeir Skagfjörð. „Val-
geir hringdi í mig og vildi endilega
hafa mig með. Ég sló til og það
stóð aldrei neitt annað til en að
taka þátt í þessari einu sýningu,“
sagði Aðalsteinn. „En Signý Páls-
dóttir, þáverandi leikhússtjóri,
hafði vit iyrir mér, bauð mér samn-
ing og ég lét tilleiðast. Og hér er ég
enn. Ég vona að ekki sannist á mér
það sem Kristur sagði forðum, að
hvergi sé spámaður minna metinn
en í sínu landi með frændum og
heimamönnum."
Merkileg reynsla
Aðalsteinn sagði aðpurður um
eftirminnileg hlutverk að Tom í
Glerdýrunum væri sér minnisstæð-
ur. „Mér hefur alltaf þótt vænt um
Tom,“ sagði hann, en Gísli Hall-
dórsson leikstýrði verkinu hjá LA
á sínum tíma. Aðalsteinn sagðist
hafa upplifað merkilega reynslu við
æfingar á því verki. Þeir vora tveir
einir í Samkomuhúsinu, að æfa ein-
ræður Toms. „Ég hafði alltaf verið
kvíðinn fyrir sýningar og stundum
líka á æfingum. Þarna erum við að
æfa, ég stend í ljóspolli, skelf eins
og hrísla og þá finnst mér allt í
einu sem hönd sé strokið alveg frá
enni og niður eftir mér öllum. Ég
hætti að skjálfa og síðan hef ég
varla fundið fyrir kvíða,“ sagði
hann.
Þó neitar hann því ekki að hann
hafi fundið fyrir honum að nýju
gagnvart Markúsi. „Ég er búinn að
fara rækilega í gegnum þennan
texta, en þetta er mikið átak,“
sagði Aðalsteinn.
þú að þessi bill kosti ?
irþér til 18. apríl en þó frumsýnum
> Weekend
• •
Istraktor
203
SMiÐSBUÐ 2 g
GARDABÆ • /1
SÍMI: S6S 6580