Morgunblaðið - 11.11.1999, Side 10

10 FIMMTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Frumvarp til laga um lágmarkslaun lagt fram á Alþingi
Alþingi
Stutt
Lágmarkslaun
verði 112 þús-
und krónur
GÍSLI S. Einarsson, þingmaður
Samfylkingar, mælti í gær fyrir
frumvarpi á Alþingi til laga um lág-
markslaun. Er í frumvarpinu gert
ráð fyrir að lágmarkslaun verði
112.000 kr. sem Gísli telur vera
neyðarlínuviðmiðun. Hann tók hins
vegar fram í framsöguræðu sinni í
gær að hann væri reiðubúinn til að
draga frumvarpið til baka náist
sambærileg niðurstaða í komandi
kjarasamningum.
Gísli hefur fjórum sinnum áður
flutt frumvarp á
Alþingi um lög-
bindingu lág-
markslauna.
Hann sagði í gær
að umsamin lág-
markslaun væru
alltof lág, fjöldi
fólks sem væri í
fullri vinnu
þyrfti þrátt fyrir
það að leita sér
aðstoðar þar sem
það hefði innan við eitt hundrað
þúsund krónur í mánaðarlaun,
sem dygði engan veginn til fram-
færslu. Fullyrti Gísli að þúsundir
einstaklinga yrðu að leita sér mat-
argjafa vegna fátæktar - ísland
væri í raun láglaunasvæði enda
þyrfti fjöldi fólks að gera sér að
góðu 70 þúsund krónur í mánaðar-
laun.
Gísli sagði góðum lífskjörum á
íslandi haldið uppi með löngum
vinnudegi og yfirvinnu fólks.
Þannig ynnu Islendingar að jafnaði
50 klukkustundir á viku en til sam-
anburðar mætti nefna að Danir
ynnu ekki nema 39 klukkustundir
að jafnaði á viku. A ári hverju ynni
því meðal Islendingurinn í raun tíu
vikur umfram venjulegan Dana.
Lágmarkslaunum ekki
stýrt ofan frá
Pétur Blöndal, þingmaður Sjálf-
stæðisflokks, sagði í umræðum um
frumvarp Gísla að höfuðástæða
þess að fólk þyrfti á matargjöfum
að halda væri ekki endUega fátækt
heldur frekar að
það hefði tapað
sjálfsvirðing-
unni. Sagði hann
að ekki þýddi að
stýra lágmarks-
launum ofan frá,
aðilar vinnu-
markaðar yrðu
að fá að semja
um þau í friði.
Hann sagði að
ef lágmarkslaun
yrðu hækkuð upp úr öllu valdi
færu fyrirtæki einfaldlega á haus-
inn og þá yrðu allir atvinnulausir.
Það væri nú varla æskileg þróun.
Benti Pétur á að lágmarkslaun
hefðu hækkað meira en önnur laun
á undanförnum árum og sagði að
fremur en lögbinda lágmarkslaun
ætti að stuðla að bættum skilyrð-
um fyrir atvinnurekstur, rétt eins
og núverandi ríkisstjóm hefði verið
að gera, því með þeim hætti högn-
uðust allir.
Gísli sakaði Pétur um að tala nið-
ur til láglaunafólks með málflutn-
ingi sínum og sagði lágmarkslaun
aðeins hafa hækkað um 40% á með-
an laun alþingismanna, svo ein-
hverjir væru nefndir, hefðu hækkað
um 70%. Sagði hann mál þetta í
raun snúast um að setja aðilum
vinnumarkaðarins það verkefni að
semja um lágmarkslaun sem gerðu
öllum kleift að lifa mannsæmandi
lífi af launum sínum.
Tveir vara-
þingmenn
taka sæti
ÓLAFÍA Ingólfsdóttir, fyrsti
varaþingmaður Framsóknar-
flokksins í Suðurlandskjördæmi,
tók í gær sæti á Alþingi í fjar-
veru Guðna Ágústssonar land-
búnaðarráðherra og ennfremur
tók Bergljót Halldórsdóttir,
varaþingmaður Fijálslynda
flokksins, sæti á Alþingi í fjar-
veru Guðjóns A. Kristjánssonar.
Ólafía hefur áður tekið sæti á
Alþingi sem varamaður en
Bergljót er nýliði á þingi.
Fyrirspurn um
kynferðislega
misnotkun
JÓHANNA Sigurðardóttir,
þingmaður Samfylkingar, hefur
lagt fram fyrirspurn á Alþingi
til dómsmálaráðherra um kyn-
ferðislega misnotkun á börnum.
Spyr Jóhanna m.a. hvort ráð-
herra telji ástæðu til viðbragða
við nýlegum sýknudómi Hæsta-
réttar yfír ákærðum föður sem
dóttir hafði kært fyrir grófa
kynferðislega misnotkun.
Jóhanna spyr einnig hvort
dómsmálaráðherra telji rétt að
herða viðurlög við kynferðisaf-
brotum gagnvart barni, t.d.
með ákvæði um lágmarksrefs-
ingu. Ennfremur spyr hún
hvort ráðherra muni beita sér
fyrir endurskoðun á lagaá-
kvæðum er varða starfshætti
dómstóla, m.a. að skylda verði
að kveðja til meðdómendur með
sérfræðikunnáttu á sviði kyn-
ferðisafbrota þegar dómstólar
fjalla um kynferðislega mis-
notkun á börnum.

1 m : íj'- ii r ÍJ.:-:Szz% ‘ii' '4 1 - pMÉl
ALÞINGI
Fyrirspurn um
barnabætur
Bótaþegum
fækkað um
28 þúsund
frá 1997
FJÖLDI þeirra sem fá barna-
bætur á þessu ári er einungis
41.391 en var 70.105 árið 1997,
árið sem ákveðið var að tekju-
tengja bamabætur að fullu.
Ennfremur hefur heildarkostn-
aður ríkisins vegna bamabóta
lækkað úr 4.760 millj. kr. árið
1997 í 3.779 millj. kr. nú í ár.
Þetta er meðal þess sem
fram kemur í skriflegu svari við
fyrirspum Jóhönnu Sigurðar-
dóttur sem fjármálaráðherra
lagði fram á Alþingi í gær. Hef-
ur heildarkostnaður ríkisins
vegna barnabóta ekki verið
minni undanfarin tíu ár en á ár-
unum 1992-1996 var kostnaður
þessi nokkuð stöðugur, frá
4.855 til 5.074 á núgildandi
verðlagi, fór hins vegar í 4.760
árið 1997 og niður í 4.176 í
fyrra, en er í ár 3.779.
í svari fjármálaráðherra seg-
ir að heildargreiðslur á árunum
1992-1996 hafi þróast nokkurn
veginn í takt við verðlag. „Frá
árinu 1997 hefur heildar-
greiðsla barnabóta hins vegar
lækkað, þótt allar fjárhæðir í
bamabótakerfinu hafi hækkað
um rúmlega 5%. Þessi þróun
endurspeglar mikla kaupmátt-
araukningu í þjóðfélaginu á
þessum tíma og áhrif tekju-
tengingarinnar við þær aðstæð-
ur,“ segir í svarinu.
Fyrirspurn um tann-
heilsu barna
ÖGMUNDUR Jónasson, þingmað-
ur Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, gerði tannheilsu bama
og unglinga á grunnskólaaldri að
umtalsefni á Alþingi í gær er hann
bar upp fyrirspum til Ingibjargar
Pálmadóttur heilbrigðisráðherra.
Spurði Ögmundur hvaða áform
væm uppi varðandi forvamastarf
til að stuðla að góðri tannheilsu
bama og unglinga.
Ögmundur sagði að þótt mjög
hefði dregið úr tannskemmdum á
síðustu árum væri nokkur hópur
barna, jafnvel allt að 2.500 talsins,
sem aldrei fæm til tannlæknis.
Þetta rakti hann m.a. til aukinnar
kostnaðarhlutdeildar foreldra í
tannlækningum bama en að sögn
Ögmundar hefur þetta valdið því
að tekjulágt fólk veigrar sér við að
fara til tannlæknis. Ennfremur
sagði Ögmundur að eftir að skóla-
tannlækningar vom aflagðar í sinni
gömlu mynd hefði mjög dregið úr
eftirliti með því að böm færa
reglulega til tannlæknis.
Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra tók í svari sínu
undir þau orð Ögmundar að for-
varnir væru afar mikilvægar. Hún
sagði hins vegar að enginn kæmi í
stað forráðamanna barna, það
væri á ábyrgð foreldra að hafa
vakandi auga með tannheilsu
barna sinna.
Ingibjörg sagði að mjög hefði
dregið úr tannskemmdum hér á
landi á undanfömum árum og for-
vamir væm almennt í góðu lagi.
Hún tók þó undir það með Ög-
mundi að miklu máli skipti að ná til
þess hóps bama sem aldrei fæm til
tannlæknis þannig að þeim mætti
sinna einnig.
Alþingi
FUNDUR í Alþingi hefst í dag kl.
10.30. Eftirfarandi mál verða á
dagskrá:
1. Lágmarkslaun, frh. 1. umræðu
(atkvgr.)
2. Umferðarlög, frh. 1. umræðu (
atkvgr.)
3. Þróunarsjóður sjávarútvegsins
, frh. 1. umræðu (atkvgr.)
4. Kosningar til Alþingis, frh. 1. u
mræðu (atkvgr.)
5. Afnám gjalds á menn utan trúf
élaga, frh. 1. umræðu (atkvgr.)
6. Fjarskipti, 1. umræða.
7. Rekstur almenningssamgönguk
erfis í Eyjafirði, fyrri umræða.
8. Aukinn réttur foreldra vegna v
eikinda barna, fyrri umræða.
9. Happdrætti Háskóla íslands, 1.
umræða.
10. Söfnunarkassar, 1. umræða.
11. Úttekt á stöðu safna á landsby
ggðinni, fyrri umræða.
Þingsályktunartillaga á Alþingi
Reglur um sölu áfengis
verði endurskoðaðar
FIMM þingmenn Samfylkingar
hafa lagt fram á Alþingi þings-
ályktunartillögu um að fjármála-
ráðherra verði falið að skipa
nefnd er vinni að endurskoðun
reglna um sölu áfengis svo að
heimila megi sölu á léttum vínum
og bjór í matvöruverslunum. Er
einnig lagt til að nefndin athugi
hvort unnt sé og æskilegt að hafa
áhrif á neysluvenjur Islendinga
með breyttri verðlagningu á
áfengi og aðgengi að léttum vín-
um og bjór.
Lúðvík Bergvinsson, þingmaður
Samfylkingar, er fyrsti flutnings-
maður þingsályktunartillögunnar
en í greinargerð hennar kemur
fram að gert er ráð fyrir að um-
ræddri nefnd fjármálaráðherrans
•verði falið að vinna að endurskoðun
á lögum um sölu, gjöld og tolla á
áfengi en einkaréttur Áfengis- og
tóbaksverslun ríkisins á innflutn-
ingi áfengis til landsins var afnum-
inn með lögum árið 1995. Er lagt
til að endurskoðunin taki sérstak-
lega mið af því að fólk alls staðar á
landinu hafi sömu möguleika á að
nálgast áfengi.
„Þá geri nefndin tillögur um
hvernig því verði best fyrir komið
að létt vín og bjór verði fáanleg,
hvort heldur er í sérverslunum
með áfengi eða í matvöruverslun-
um,“ segir í greinargerð. „Einnig
verði sérstaklega skoðað hvoi’t
æskilegt sé og unnt að hafa áhrif
á neysluvenjur íslendinga með
því að lækka verð hlutfallslega á
léttum vínum og bjór á kostnað
verðs á sterkum drykkjum.“
Lagt er til að nefndin verði m.a.
skipuð fulltrúum allra þingflokka
sem setu eiga á Alþingi og að hún
skili tillögum til fjármálaráðherra
eigi síðar en 1. júlí árið 2000.