Morgunblaðið - 11.11.1999, Qupperneq 42
.42 FIMMTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
IfLEHIKVR
HAGFXSKUR
• hagur heimilinna
5677040
UMRÆÐAN
FRÍ HEIMSENDING
Gjðfin hennar w Kringlunni, sími 553 7355.
Loftslags-
breytingar af
mannavðldum
OFT ER vísað til þekkingar-
skorts tO að afsaka aðgerðarleysi í
umhverfismálum. Sem betur fer
hafa sömu sjónarmið ekki gilt um
fiskveiðistjómun hér á landi hin síð-
ari ár. Það virðist ríkja almenn sátt
um að rétt sé að fylgja ráðum þeirra
manna og stofnana sem byggt hafa
upp þekkingu á lífríkinu í hafinu
þegar kemur að því að ákveða af-
lamark. Að bregðast við með öðrum
hætti í fiskveiðistjóm er nú almennt
talið vítavert, jafnvel
þó ljóst sé að þekkingin
sé á ýmsan hátt brota-
kennd.
í ótal fleiri viðfangs-
efnum en fiskveiðum
þarf að taka ákvarðanir
á grundvelli takmar-
kaðrar þekkingar. Það
er m.a. tilfellið þegar
spurt er hvort tilefni sé
til að grípa til aðgerða
til að stemma stigu við
hækkun hitastigs á
jörðinni vegna upp-
söfnunar á tilteknum
lofttegundum úti í and-
rúmsloftinu af manna-
völdum.
Tryggvi Felixson
Flestir vísindamenn
era sammála um að
margt sé ólært um þau
lögmál sem gilda um
þróun loftslags á jörð-
inni. Sem betur fer er
víðtæk samstaða um
nokkur atriði. Það er
t.d. engum vafa undir-
orpið að magn koloxíðs
í andrúmsloftinu hefur
áhrif á hitastig á jörð-
inni.
Þau viðhorf hafa
verið ráðandi í alþjóð-
legri umræðu að
hækkun hitastigs jarð-
arinnar af mannavöld-
Vinningaskrá
HAPPDRÆTTI
HÁSKÓLA ÍSLANDS
væntegast tíl vínnings
Aöalútdráttur 11. flokks, 10. nóvember 1999
Kr. 2.000.000
TROMP
Kr. 10.000.000
58578
Kr. 50.000JS8B1
Kr. 250.000
58577
58579
Kr. 200.000
TROMP
Kr. 1.000.000
14093 25311 59823
Kr. 100.000 kJ
TROMP 5702 16981 36041 39848 45580 51776 52071
'.500.000 14482 32680 39110 43846 49611 51882 57329
Kr. 25.000 TROMP 19294 23730 29206 31629 36690 42985 47985 54851
Kr. 125.000 19390 24035 29267 32670 40761 43345 50505 55271
19640 24092 30487 33314 40841 44276 50815 55287
1023 2656 4604 6724 10125 11294 14834 19865 24240 30583 33705 41036 45031 52913 57185
1509 3086 4918 7561 10399 12352 15708 20473 24332 31038 33951 41670 45389 53016 57851
1944 3701 5802 9911 10408 12656 17291 21048 25492 31608 36294 41882 46897 53988 58318
2071 4129 6103 10040 10791 14230 18123 21357 28324 31621 36556 41947 47101 54692 58925
Kr. 15.000
TROMP
Kr. 75.000
24799
24800
24829
25036
28453
28463
28487
28538
31158
31222
31273
31391
34207
34357
34415
34461
37388
37499
37592
37599
39799
39846
39887
39889
42565
42591
42712
42749
45408
45440
45628
45670
49350
49385
49506
49589
52721
52806
52840
52894
55958 58548
56070 58555
56141 58594
56189 58595
31 2688 5887 8797 11318 13616 16051 18892 22061 25048 28903 31436 34537 37668 39894 42751 45708 49609 52944 56198 58654
192 2719 5952 8872 11326 13676 16061 18929 22092 25100 28913 31511 34569 37709 39977 42774 45723 49628 52973 56272 58704
206 2923 6018 8944 11382 13709 16112 18982 22115 25140 28915 31531 34629 37733 40094 42828 45947 49673 53088 56313 58709
215 3002 6172 8961 11432 13719 16116 19025 22133 25214 28918 31543 34647 37736 40139 42858 46087 49749 53120 56336 58907
223 3008 6195 9028 11677 13773 16150 19026 22240 25344 28945 31645 34695 37801 40142 42920 46206 49792 53221 56389 58939
271 3061 6233 9044 11717 13906 16193 19077 22532 25353 28963 31658 34755 37840 40154 42978 46218 49810 53364 56450 58999
282 3101 6236 9061 11769 13964 16446 19088 22568 25449 29092 31730 34811 37881 40167 43011 46293 49898 53641 56479 59004
335 3108 6375 9095 11779 14003 16491 19122 22612 25494 29125 32000 34831 37882 40219 43137 46406 50291 53784 56524 59111
412 3203 6415 9104 11781 14088 16511 19147 22688 25495 29127 32067 34982 37935 40306 43161 46524 50331 53851 56683 59155
506 3227 6488 9128 11830 14103 16517 19155 22722 25524 29148 32215 35035 38071 40341 43257 46574 50539 53927 56753 59178
512 3264 6713 9290 11855 14210 16619 19253 22858 25596 29226 32224 35120 38082 40497 43264 46674 50594 53953 56822 59208
534 3312 6716 9321 11901 14285 16649 19378 22959 25786 29241 32288 35233 38085 40499 43432 46776 50610 54047 56825 59211
550 3363 6748 9333 11929 14432 16770 19406 22984 25873 29361 32416 35289 38145 40526 43477 46874 50622 54093 56928 59218
687 3444 6751 9366 11995 14442 16888 19444 23133 25881 29373 32493 35313 38257 40617 43560 46908 50642 54330 56949 59250
707 3448 6761 9477 12030 14447 17060 19660 23141 26107 29480 32588 35353 38266 40656 43589 46986 50704 54388 56998 59274
892 3605 6809 9548 12083 14476 17078 19807 23176 26112 29689 32642 35402 38298 40799 43722 46990 50724 54437 57003 59334
941 3617 6825 9608 12138 14544 17195 19849 23198 26322 29701 32721 35504 38315 40869 43756 47126 50738 54493 57023 59568
963 3770 6889 9703 12272 14563 17217 19850 23206 26335 29889 32766 35505 38325 40987 43880 47203 50934 54751 57094 59580
1057 3861 6911 9716 12301 14605 17218 19901 23231 26365 29904 32810 35592 38327 41021 43923 47464 50976 54815 57196 59658
1186 4099 6970 9723 12351 14658 17277 19910 23256 26401 29917 32878 35793 38503 41042 43959 47536 51007 54825 57211 59713
1189 4206 6998 9815 12470 14682 17290 20023 23374 26404 29935 32918 36001 38786 41234 43963 47544 51104 54943 57214 59776
1226 4224 7033 9909 12577 14691 17308 20066 23513 26483 29976 32970 36145 38906 41354 44100 47622 51122 54979 57515 59841
1302 4304 7038 9960 12592 14711 17323 20116 23593 26542 30037 33015 36194 38913 41361 44136 47635 51161 55012 57759 59876
1484 4344 7041 9999 12608 14759 17611 20275 23669 26554 30054 33043 36204 38925 41416 44205 47835 51221 55013 57762 59927
1520 4411 7177 10037 12637 14847 17630 20462 23803 26619 30060 33118 36289 38926 41457 44304 47877 51225 55019 57767 59929
1622 4430 7203 10042 12693 14951 17672 20578 23829 26627 30141 33302 36340 38981 41508 44381 47882 51285 55023 57812 59940
1704 4519 7360 10070 12697 14961 17706 20583 23917 26629 30164 33501 36358 39090 41647 44417 47938 51296 55061 57892 59954
1815 4542 7393 10131 12732 14976 17835 20662 23959 26698 30219 33542 36411 39186 41709 44614 47987 51389 55085 57897
1849 4635 7397 10196 12770 14983 17877 20689 24030 26730 30283 33585 36455 39244 41793 44620 48051 51476 55166 57927
1898 4792 7529 10219 12822 15007 17946 20768 24031 26761 30514 33591 36568 39344 42001 44657 48133 51742 55182 57960
2039 4913 7574 10443 12859 15010 17959 20889 24036 27032 30562 33656 36613 39392 42002 44671 48190 51765 55208 57978
2043 5046 7653 10655 12924 15038 17994 20893 24060 27046 30563 33660 36650 39490 42082 44797 48249 51777 55272 57992
2092 5204 7667 10660 12983 15122 18091 20927 24126 27064 30574 33686 36730 39542 42182 44897 48533 51785 55282 58033
2194 5245 7766 10858 13047 15318 18109 21067 24178 27127 30590 33690 36743 39545 42199 44913 48606 51798 55299 58056
2211 5296 7857 10871 13185 15358 18182 21081 24184 27129 30628 33831 36788 39553 42215 45028 48655 51816 55309 58147
2217 5302 8038 10905 13282 15424 18348 21210 24204 27404 30629 33892 36874 39571 42248 45030 48851 51832 55317 58165
2288 5329 8258 10915 13298 15536 18352 21229 24338 27752 30668 33908 37122 39624 42309 45047 48884 51932 55463 58171
2321 5349 8316 11023 13389 15626 18396 21543 24344 27883 30799 33944 37150 39642 42319 45078 48972 51977 55647 58200
2426 5363 8369 11047 13397 15699 18417 21608 24381 27941 30884 33948 37246 39724 42413 45165 48996 52011 55653 58266
2509 5693 8432 11087 13406 15803 18431 21660 24514 27945 30958 34090 37252 39759 42431 45247 49174 52103 55692 58288
2523 5741 8476 11116 13469 15899 18507 21737 24541 27962 30977 34108 37278 39760 42434 45254 49194 52157 55728 58299
2545 5761 8496 11242 13492 15915 18659 21937 24657 28093 31006 34145 37309 39786 42494 45290 49244 52315 55729 58415
2609 5779 8597 11260 13505 15961 18835 21962 24679 28351 31089 34161 37339 39787 42506 45375 49250 52368 55795 58445
2623 5843 8658 11276 13608 16014 18888 21974 24680 28438 31124 34189 37352 39788 42560 45385 49344 52523 55921 58497
TROMP
Kr. 2300 Kr.12i00
Ef tvelr sfðustu tölustafimir I númerinu eru:
07 08 43
I hverjum aöalútdrætti eru dregnar út a.m.k. tvær tveggja stafa tölur og allir eigendur
einfaldra miða með númeri sem endar á þeim fá 2.500 kr. vinning. Sé um Trompmiða
að ræða er vinningurinn 12.500 kr. Alls eru það 6.000 miðar sem þessir vinningar falla
á og vegna þessa mikla fjölda er skrá yfir þá ekki prentuö i heild hér, enda yrði hún
mun lengri ert sú sem birtist á þessari siðu. Allar tölur eru birtar með fyrirvara um
prentvillur.
um, einkum vegna uppsöfnunar kol-
díoxíðs í andrúmsloftinu, sé
brýnasta viðfangsefni heimsins í
umhverfismálum. Þessi viðhorf end-
urspegla niðurstöðu sérstakrar vís-
indanefndar sem Sameinuðu þjóð-
imar skipuðu fyrir um áratug til að
Loftslagsbreytingar
Loftslagsbreytingar af
mannavöldum eru mæl-
anlegar, segir Tryggvi
Felixson, og líkleg
afleiðing frekari
aukningar koltvíoxíðs
er að komandi kynslóðir
jarðarbúa muni búa
við erfiðari lífsskilyrði
en við gerum í dag.
fjalla um þetta mál. I skýrslu hennar
sem birt var árið 1995 segir m.a. að
mat á fýrirliggjandi vísindarann-
sóknum bendi til þess að greina
megi að athafnasemi mannsins sé
farin að hafa áhrif á loftslag jarð-
arinnar.
Ymsir hafa gert lítið úr fyrirsjá-
anlegum loftslagsbreytingum og
telja að hér sé á ferðinni enn ein
heimsendaspáin. Svo er ekki. Þær
rannsóknir sem teknar hafi verið
saman af vísindanefnd Sameinuðu
þjóðanna benda til þess, að áhrif
hækkandi hitastigs verði á flestum
svæðum neikvæð og sums staðar
mjög alvarleg. Af þessum sökum
hafa 180 ríki tekið höndum saman
undir merki rammasamnings Sam-
einuðu þjóðanna um loftslagsbreyt-
ingar. Markmið þessa samstarfs er
að draga úr hættulegum breyting;
um á loftslaginu af mannavöldum. I
desember 1997 var Kyoto-bókunin
samþykkt. Með henni er 38 iðn-
væddum ríkjum úthlutað losunar-
kvótum. Möguleika til að losa gróð-
urhúsalofttegundir út í
andrúmsloftið má með þessu líta á
sem takmarkaða auðlind.
En það er langt frá því að þessir
samningar séu einhver lausn á þessu
erfiða viðfangsefni. Kyoto-bókunin
er aðeins fyrsti áfangi á langri leið.
Efasemdarmenn
Gagnrýni og ábendingar era
nauðsynlegar til að skerpa skilning
okkar á þessu viðfangsefni. En það
er mikilvægt að gagnrýni veiki ekki
ái-vekni okkar og valdi komandi
kynslóðum meiri vanda en nauðsyn-
legt er. Ýmsir efasemdarmenn hafa
reynt að grafa undan trúverðugleika
rammasamningsins um loftslags-
breytingar. Til að svara röddum efa-
semdarmanna er gagnlegt að draga
annars vegar fram það sem vitað er
með mikilli vissu um loftslagsbreyt-
treeMms
Frábært