Morgunblaðið - 28.04.2000, Blaðsíða 47

Morgunblaðið - 28.04.2000, Blaðsíða 47
MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 2000 4% RÚTUR EYJÓLFSSON arbælishólnum að hann hafði ekki hugmynd um það hvernig hann hefði komist yfir ána. Þegar hann kom í fjósdyrnar á Vorsabæ var móðir hans þar og brá henni mjög og spurði: Er þetta svipur þinn eða ert þetta þú, Þórður minn? Árið 1938 keypti Þórður Sölvholt- ið af Eiríki frá Hæli alþingismanni og bankastjóra Landsbankans. Hann keypti það á 19.000 sem voru miklir peningar í þá daga. Það var búið að vera til sölu lengi, enginn vildi kaupa það. Þá var Sölvholt búið að vera í eyði í 10 ár og húsalaust, nema gamla baðstofan í austurbæn- um stóð uppi sem var þriggja rúma lengd með torfþaki. Þegar Þórður kom að Sölvholti voru 36 tóftir sem hann jafnaði út, byggði öll húsin og stækkaði túnin. Á íyrstu búskapar- árum Þórðar kom túnáburðurinn og þá gjörbreyttist heyskapur og árs- nyt kúa, var áður 1300-1500 en tvöfaldaðist við tilkomu túnáburðar. Þetta hefði ekki tekist hjá mér hefði Þórhildur ekki sú vinnuunandi sem hún var og vildi ekki búa í Reykjavík. Á þessum árum sem Eiríkur átti Sölvholtið hafði hann ráðsmann sem sá um jörðina og var það Bjarni Stef- ánsson. Hann átti 3 syni, Brynjólf al- þingismann, Einar sem bjó alla sína ævi á Selfossi og Stefán föður Ragn- ars jarðeðlisfræðings. Þórður var mjög veðurglöggur og notaði hann ýmis kennileiti til að átta sig á veðrabreytingum. Hann hlustaði eftir sjávarhljóðum oghvar sólskinsblettir sáust í fjallahringj- unum. Þetta reyndist Þórði vel í einu mesta rigningarsumri sem hef- ur komið á Suðurlandi árið 1955. Það byrjaði að rigna 17. júní og stytti ekki upp fyrr en í miðjan september. Þórði tókst þá að fylla sína hlöðu. Þetta spurðist út og kom ráðunautur Búnaðarsambandsins til að sannreyna þetta hvort satt væri. Þórður naut ekki langrar skóla- göngu, var einn vetur í Vorsabæ og síðan á Vötum. Engu síðar var hann mjög fróður um öll málefni, lærði því meira af foreldrum sínum því þau voru vel að sér á þeirra tíma vísu. Þórður lét aldrei dragast þau verk sem hann taldi brýnast að vinna, held- ur gekk strax til verks og unni sér ekki hvíldar fyrr en verkinu var að fullu lokið. Þegar Þórður hóf búskap að Sölvholti hafði hann rætur bónd- ans úr sinni æskusveit, reynslu sjó- mannsins og svipaða lífsreynslu og þorri þeirra sveitunga sem fyrir voru. Hann stóð því fastur fyrir og taldi sig sjaldan vanta leiðsögn um afstöðu eða frumkvæði. Þórður sóttist ekki eftir vegtyllum en helgaði fjölskyldunni og jörðinni alla sína starfskrafta. Alia bú- skapartíð Þórðar voru unglingar teknir til sumarstarfa til að kynnast alhliða bústörfum svo sem umhirðu gripanna og heyskap. Enginn vafi er á því að bóndastarfið verður þeim sem það stunda af alúð og kærleika við skepnumar og gróður jarðarinnar einstaklega gjöfult og þroskandi starf. . Skaplyndi sitt hafði hann frá báð- um foreldrum sínum, nokkra snerpu og töluverða ákveðni frá móður sinni en íhygli og það sem rólegt var frem- ur frá föður sínum. Þórður var vel greindur, fróður, minnugur og var líka skapmikill og fylginn sér. Var vinur vina sinna og sýndi þeim vin- áttu og ræktarsemi. Hann þoldi ekki hangs og slóðaskap. Þórður var stálminnugur og hélt hugsuninni nærri því fram til síðasta dags. Þeg- ar Þórður dó vantaði hann fjóra daga til að verða 99 ára gamall. Þetta tvennt er mér efst í huga þegar Þórður er kvaddur: Stefnufestan og dugnaðurinn. Hversu ógnarflókin sem tilvera okkar á jörðinni virðist vera, þá eru örlög allra manna innra með þeim sjálfum. Því að allt líf er andi í athöfn sem er eilíf. Þó að ávallt megi búast við að lífsins ljós slokkni hjá öldruðum manni fer ekki hjá því að þeir sem næst standa fyllist sökn- uði en minningar streyma fram frá liðnum árum og eru sem fjársjóður. Þá vil ég að leiðarlokum þakka fyrir langa vináttu og margar samveru- stundir. Ég óska honum blessunar og góðrar ferðar til nýrra heim- kynna og þakka honum samfylgdina þessi ár. Sigfús Kristinsson. Þórður Jónsson í Sölvholti lifði nær alla tuttugustu öldina og náði því að gægjast yfir í hina 21. Þórður tók heils hugar þátt í þeirri miklu uppbyggingu sem kennd er við okkar öld. Fyrst tók hann þátt í vél- báta- og togaraævintýrinu en sneri sér að öðru ævintýri, búskapnum að Sölvholti er hann keypti 1938. Gróðurmoldin, ræktunarþráin köll- uðu hann til þessa starfs sem hann vann til skamms tíma. Hann var heppinn að vinna landbúnaðinum á besta tíma hans í þjóðarsögunni. Þegar vélabúskapurinn gerði bændum kleift að líta upp og strjúka af sér svitann af margra alda erfiði. Og að framleiða sífellt meira og meira - meira í dag en í gær. Kynni okkar Þórðar urðu traust og vináttan varanleg á efri árum hans. Hann var trúr þjónn kirkju sinnar, Laugardælakirkju, sem þá hafði verið endurreist af mágafólki hans frá Þorleifskoti í Hraungerð- ishreppi. Þórður var fjárhaldsmað- ur kirkjunnar langa hríð og kallaði eftir sóknargjöldum og kirkjuga- rðsskatti. Ég tók að mér á hinn bóginn að safna þeim saman hjá þeim sóknarbörnum sem bjuggu í Sandvíkurhreppi sem þá var. Ein- hver ljúfasta skylda sem ég hafði sem oddviti var að færa Þórði kirkjugjöldin. Var tekinn í það seinni partur dags á vori hverju. Komið vel fyrir kaffi og dvalist fram að harðamjöltum. Margt var það sem Þórður vildi vita, meira var þó það sem hann sagði mér. Hann var lífsreyndur maður og hafði nú komið sér vel fyrir með þraut- seigju, hyggindum og sparnaði. Svo var hann mátulega forvitinn um háttu manna í Sandvíkurhreppi, spurði mjög glöggt um hagi þeirra, vissi greinilega meira en í svipinn virtist, en vildi fá allt staðfest. Hon- um lá vel orð til manna, en fljótt komst ég að því að nágrannar! hans úr sveit minni voru hans bestu vin- ir. Það segir á sinn hátt mikið um manninn. Þórður hugsaði mikið um fram- tíð íslensks landbúnaðar og bar hann mjög fyrir brjósti. Hann vildi láta „sveitirnar fyllast og akra hylja móa“. Þetta var nokkru áður en landbúnaðurinn „fór yfir um“, eins og mér finnst hann hafa gert og afleiðingin var búmarksákvæð- in 1985 er kvótinn komst á legg. En laust eftir 1975 sagði Þórður mér skorinort, hvaða stefnu bæri að taka í íslenskum landbúnaði. Hann hafði áttað sig á því að bænd- ur væru farnir að keyra sig svo hart áfram að honum fannst þeir ekki bera neitt úr býtum. Hann hefði tekið eftir því að eftir hvert það ár sem bændur hefðu sýnt verulegan dugnað og aukið fram- leiðslu sína væri markið sett hærra í næstu samningum við þá. „Ég vil,“ sagði Þórður, „að bændur fari sér hægar. Þeir myndu hafa alveg eins gott upp úr sér. Og þá yrði áfram rúm fyrir margt fólk í sveit- um. Enginn ryddi öðrum burtu vegna offramleiðslu. Hún er af hinu illa.“ Þessar skoðanir hins grandvara sómamanns brenndu sig inn í huga minn. Ekki svo að ég reisti neina rönd við kapphlaupi hins komandi tíma. Það fækkaði í sveitum. Góð ráð urðu dýr úr því enginn leit við ráðum Þórðar í Sölvholti. Býlum fækkaði en búsmala fjölgaði í sveitum og áður en Þórður var allur voru dóttursynir hans á Laugalandi í Eyjafirði komnir með stærsta kúabú landsins fyrr og síðar. Svona vorum við Þórður í Sölvholti litlir spámenn fyrir aldar- fjórðungi. Samt finnst mér þess virði að minna á þessar skoðanir hans, ekki endilega vegna þess sem hann sagði, heldur hvernig hann bjó skoðanir sínar úr garði, og til hvers hann vildi að þær leiddu. Nú eru þau ágætu hjón, Þórður og Þórhildur, bæði horfin frá Sölvholti. Þar gerðu þau garðinn frægan og byggðu bæ sinn svo vel, að þar er einna fegurst heim að líta hér í Flóanum. Blessað sé því þeirra fagra mannlíf, en samúð mína votta ég fjölmennum afkomendahópi þeirra. Páll Lýðsson. + Rútur Eyjólfsson leigubifreiðar- stjóri fæddist á Hrútafelli, Austur- Eyjafjöllum 10. mars 1932. Hann lést á heimili sínu í Reykja- vík 20. aprfl síðastlið- inn. Rútur var sonur hjónanna Eyjólfs Þorsteinssonar, f. 25.7. 1892, d. 17.9. 1973, bónda á Hrúta- felli, og konu hans Helgu Olafsdóttur, f. 11.3. 1901, d. 8.11. 1977. Systkini hans eru: Trausti, f. 19.2. 1928; Sigríð- ur, f. 7.6. 1929; Guðbjörg Jónína, f. 20.8. 1930; Anna Sigríður, f. 30.5. 1933; Ólafur, f. 30.5. 1933; Valgerður Helga, f. 4.7. 1934; Rútur Eyjólfsson, mágur minn og einn af mínum bestu vinum, er allur. Þótt andlát hans hafi ekki komið á óvart er heimsslit einstaklings alltaf mikil. Það er margs að minnast eftii- 42 ára kynni, efst í hugann kemur hans mikla gestrisni, gjafmildi og hjálp- semi. Á heimili hans og Bryndísar var gott að koma. Mikla gleði hafði hann af að gefa og báru risa blómvendir sem hann færði á afmælum og öðrum tímamótum því vitni. Hann sagði margt með blómum. Hann var aldrei svo upptekinn að hann gæfi sér ekki tíma til að rétta hjálparhönd þegar á þurfti að halda. Hann hafði mikið yndi af tónlist og söng í kórum um árabil. Þá var hann mikill bókamaður og áttu ævisagnir og sjóferðasögur hug hans og var oft fróðlegt og skemmtilegt að ræða við hann um bækur. Hann stundaði akstur leigubifreið- ar um áratuga skeið. Margir minnast lipurðar hans og nærgætni og var hann farsæll ökumaður. Undanfarin ár átti hann við veik- indi að stríða og tók hann því með æðruleysi og karlmennsku, var þó oft á brattann að sækja undanfama mánuði. Það var ekki í hans eðli að kvarta. Það var ósk hans að dvelja heima síðustu daga lífs síns og fékk hann þá ósk uppfyllta. Ég var svo lánsöm að vera í ná- lægð við hann síðasta hálfa mánuðinn sem hann lifði og er það mér mikils virði. Ég vil muna hann með bros á vör, gefandi kaffi fram á síðustu stund. Það hefði verið gott að hafa hann lengur; við áformum, en Drott- inn ræður. Systur minni Bryndísi og Rósu frænku minni bið ég blessunar um ókomna tíð. Systkinum hans og öðr- um ættingjum og vinum sendi ég hugheilar samúðarkveðjur. Blessuð sé minning Rúts Eyjólfs- sonar. Drífa Gunnarsdóttir. Elsku Rútur. Það er skrítið til þess að hugsa að nú sért þú ekki lengur hér á meðal okkar. Það hefur einhvern veginn alltaf verið fastur liður í tilveru okkar systkinanna að fara í heimsókn til „Dísu og Rúts“. Það var líka alltaf svo notalegt og gott að koma til ykk- ar og við minnumst þess ávallt hvað þú varst hress og kátur. Þú varst allt- af tilbúinn að gera eitthvað skemmti- legt, hvort sem það var að reyna að fá mömmu „görnlu" til að dansa eða að syngja með Skúla. Það var heldur ekki sjaldan sem við fórum öll saman í ferðalög og þá var nú oft margt brallað. Ekld voru það þá við systkinin sem stóðum að baki öllum uppátækjunum, heldur voruð það þið pabbi sem voruð mestu grallaramir. Eins og t.d. þegar þið „stáluð“ Mogganum á ísafirði, sem var að vísu eiginlega óvart. Þú gafst pabba líka einhverntíma í vörina á einhverju ferðalaginu, þótt þið tækj- uð að jafnaði hvorugur í vörina, enda var nú mamma ekkert sérstaklega hrifin! Guðný Jóhanna, f. 10.7. 1936; Þor- steinn, f. 29.12.1937; Skæringur, f. 26.1. 1939; Magnús Borg- ar, f. 19.5.1940. Eftirlifandi eigin- kona hans er Bryn- dís Gunnarsdóttir, fædd á Tjömum í Eyjafjarðarsveit 28.10 1934. Dóttir þeirra er Rósa, fædd í Reykjavík 7.8. 1961. Rútur fór ungur að heiman og stund- aði ýmis störf, lengst af leigubfla- akstur á BSR. Útför Rúts verður gerð frá Grafarvogskirkju í dag og hefst athföfnin klukkan 13.30. Okkur er það líka mjög minnis- stætt hve ofboðslega góður þú varst við hundinn ykkar hann Ringó. Minningamar eru ótal margar og eiga eftir að skjóta upp kollinum svo lengi sem við lifiim. Helgar raddir héðan burt þig kalla. Herrann leggi þig að brjósti sér. Vertu sæll, já sæll um eilifð alla. Englar drottins stöðugt fylgi þér. (B.B.) Elsku Dísa og Rósa, megi Guð styrkja ykkur og varðveita í sorginni. Árdís og Skúli. Arin líða hvert af öðru, ævin líður óðfluga og enginn stöðvar tímans þunga nið; sér í lagi við sem komin erum á efri ár erum í óða önn að kveðja samferðafólkið sem lokið hef- ur sinni tilvist hér í heimi. Vorið er að halda innreið sína með glampandi sól á heiðum himni, dagamir lengjast, blómin springa út og loftið ómar af fuglasöng, náttúran er að vakna af værum blundi eftir harðan vetur. Mitt í þessari dýrð er brott kallaður þessi ágæti vinur okkar, en í slíkum tilvikum er eigi spurt um aðstæður, hver áratugur hefur sinn ljóma og ekki síst sá sjöundi. Heilsu hans hafði farið að hraka fyrir nokkmm árum þannig að hann átti þess eigi kost að njóta þessa skeiðs á lífsleiðinni og fyllti ekki tuginn. Rútur var mikið ljúfmenni, ævin- lega léttur og hress í viðmóti, hann stundaði akstur leigubifreiða í fjölda ára, en mun sem ungur maður hafa numið bifvélavirkjun, var hagur í höndum og stundaði viðgerðir bif- reiða fyrstu starfsárin. Þegar litið er um öxl líða um hugann Ijúfar minn- ingar. Á sjöunda áratugnum stofnuð- um við starfsfélagar á BSR karlakór; þar var Rútur æði liðtækur og söng 1. tenór með sinni Ijúfu rödd. I hönd fóru margar ánægjustundir, söngur á samkomum og stöku sinnum yfir follnum félögum. í september 1968 stofnuðum við klúbb tíu hjón saman sem hlaut nafnið R.Y.10, skráningar-- stafi bifreiða í Reykjavík og Kópa- vogi. Megintilgangur vináttutengsl og ennfremur að leggja til hliðar ákveðna peningaupphæð mánaðar- lega. Fundir voru haldnir á hverju ári, sem voru meiriháttar gleðistund- ir og ævinlega á föstudaginn langa, en féll að sjálfsögðu niður að þessu sinni vegna þessa atviks. Frá því að við komum saman fyrir einu ári hefur verið höggvið djúpt og stórt skarð í okkar raðir; þrennt hefur fallið frá úr okkar litla hópi, sem farinn var að þynnast fyrir. Sveinn Jónasson, sem fæddur var 18.11. 1923, lést 26.9. 1999, mikill öðlingsmaður, sannkall- að ljúfmenni, missti heilsuna mjög snögglega fyrir allmörgum árum. Bergþóra Baldvinsdóttir, fædd 27.12. 1913, dó 30.12. 1999, að sjálfsögðu orðin lúin kona en ævinlega bráð- hress og eldfjörug, og svo núna síðast misstum við blessaðan vin okkar Rút að morgni skírdags. Auk þessa höfðu áður fallið frá Bjami Einarsson, aðal- hvatamaður að stofnun klúbbsins, og Ásgeir Siguijónsson, eiginmaður Bergþóru. Alls þessa fólks er sárt saknað, en með þakklæti minnumst við allra þeirra ánægjustunda er við áttum saman á liðnum árum. Elsku Bryndís og Rósa, ykkar er sorgin sárust og söknuðurinn mestur. Við’ færum ykkur innilegar samúðar- kveðjur og hugsum hlýtt til ykkar. Við þökkum samíylgd á lífsins leið þar lýsandi stjömur skína og birtan himneska björt og heið húnboðarnáðinasína en alfaðir blessar hvert ævinnar skeið og að eilífu minningu þina Á svona stórum og fjölmennum vinnustað eins og BSR þarf æði oft að kveðja fallna félaga; ég hefði gjaman viljað skrifa um þá alla, en eftr eigi fær um slíkt hlutverk. Við sam- starfsmenn og annað starfsfólk á BSR þökkum af mikilli alúð mjög ánægjulegt samstarf og vináttu og fæmm öllum aðstandendum innileg- ar samúðarkveðjur. Varðveitum í okkar hugarheimi minningu þessa ljúfa drengs. Guðs náð og blessun fylgi ykkur öllum. F.h. Vináttuklúbbsins R.Y.10 og BSR, Ingimar Einarsson. Sumar. Heyskapur. Sauðhúshlað- an. Saman tveir. Guttinn og þú. Hlaðan að fyllast. Heyi troðið milli sperra. „Hó - ertu þama?“; kallað reglu- lega kröftugum rómi. Við andlát þitt birtast mér æsku- myndir. Ég sé þig fyrir mér á þinni ferð, nú - eins og þá, þrekmikinn, sterkan, kátan. Far vel! Gunnar Ármannsson. © ÚTFARARÞJÓNUSTAN Persónuleg þjónusta Höfum undirbúið og séð um útfarir á höfuðborgar- svæðinu sem og þjonustu við landsbyggðina í f 0 ár og erum samkvæmt verðkönnun Mbl. með lægsta verð allra á líkkistum og þjónustu við útfarir. Sími 567 9110 & 893 8638 www.utfarir.is utfarir@itn.is_ EHF. n M. m-dk Rúnar Geirmundsson Sigurður Rúnarsson útfararstjóri útfararstjóri Þegar andlát ber að höndum Önnumst aila þætti útfararinnar. Vcsturhlíð 2 Fossvogi Sími 551 1266 www.utfor.is Við Útfararstofu kirkjugarð- anna starfa nú 14 manns með áratuga reynslu við útfaraþjónustu. Stærsta útfararþjónusta landsins með þjónustu allan T sólarhringinn. Prestur Kistulagning Kirkja Legstaður Kistur og krossar Sálmaskrá Val á tónlistafólki Kistuskreytingar Dánarvottorð Erfidrykkja UTFARARSTOFA KIRKJUGARÐANNA EHF.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.