Morgunblaðið - 28.04.2000, Blaðsíða 54
54 FÖSTUDAGUR 28. APRÍ L 2000
-----------------------
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Helgi Anton
Guðfinnsson frá
Baldurshaga í Borg-
arfirði eystra fæddist
10. janúar 1921.
Hann lést á Hrafnistu
19. mars síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
hjónin Jóhann Guð-
finnur Halldórsson
og Sigþrúður Björg
Helgadóttir. Systkini
Heiga eru Halldór
> smiður í Odda á
Borgarfirði og Sess-
elja húsfreyja á Borg
í Njarðvík, látin.
Helgi stundaði nám við Alþýðu-
skólann á Eiðum í tvo vetur. Hann
átti heima á Borgarfirði framan
af ævinni og stundaði sjósókn frá
unglingsaldri, fyrst með föður sín-
um og seinna sem formaður. Auk
Hann Helgi frændi minn er látinn,
farinn á vit ljóssins og frelsisins,
fjötrar hins jarðneska líkama hefta
hann ekki lengur en við sem eftir er-
um horfum um öxl og minnumst
hans.
. Pær eru ljúfar minningarnar mín-
ar um Helga frænda, þennan hæg-
láta ljúfa mann sem aldrei skipti
skapi, ætíð var stutt í brosið sem ylj-
aði litlum stelpuhnokka sem lagði
land undir fót upp með Bakká og fet-
aði sig ofurvarlega yfir plankann
sem lá yfir ána fyrir neðan Baldurs-
haga, oftast var þá einhver kominn
þess vann hann ýmis
störf, var m.a. við
kennslu. Helgi sótti
vertíðarvinnu til
Vestmanneyja eins
og þá var títt en þar
bjó fóstursystir hans
Þórhildur Guðna-
dóttir í Landlist.
Helgi flutti til
Reykjavíkur laust
fyrir 1960 og starf-
aði eftir það hjá
Sambandi íslenskra
samvinnufélaga
starfsaldurinn á
enda. Heimili hans
var á Bergstaðastræti 48 í Reykja-
vík en seinustu æviárin dvaldi
hann á Hrafnistu.
Utfór Helga var gerð frá
Bakkagerðiskirkju 26. mars.
út til að vera til taks ef stelpuhnokk-
inn dytti í ána. Erindið var að fara til
Helga til að læra að lesa. Við sátum á
rúminu hans uppi á lofti. Rúmið hans
afa var beint á móti. Oft kúrðu kis-
urnar hans afa á rúminu hans og
gúfu okkur auga. Niðurinn í ánni
barst inn um gluggann og það var
sól, það er ailtaf sólskin í minning-
unni. Helgi benti á stafina með
prjóni og stautið hófst. Þessar
stundir standa upp úr í bernsku-
minningum mínum og hafa oft yljað
mér síðan. Seinna þurfti ég aftur að
fá hjálp og núna í reikningi, þolin-
mæði Helga voru engin takmörk sett
og þegar ég tók prófið var ég farin að
skrifa tölustafi eins og Helgi án þess
að hann legði nokkra áherslu á það.
Það sýnir bara takmarkalausa virð-
ingu nemandans fyrir kennaranum.
Helgi kom oft heim í Odda og þá
var slegið á létta strengi, hann var
orðvar en stutt, hnyttin svör hans
vöktu oft hlátur viðstaddra. Ég
minnist sunnudagsgöngutúranna
upp í Baldurshaga. Var þá setið uppi
á fjósþakinu grasivöxnu og glóandi
af sóleyjum, Helgi með uppbrettar
skyrtuermarnar, alltaf fínn og strok-
inn.
Eftir að Helgi flutti suður til
Reykjavíkur og ég flutti suður með
sjó voru ófáar ferðirnar sem hann
kom akandi á sunnudögum, alltaf til-
búinn að veita aðstoð ef þörf var á,
aldrei ágengur en alltaf tiltækur.
Eins var það með bræður mína þeg-
ar þeir voru í skóla í Reykjavík, þá
gátu þeir alltaf leitað til hans ef þeir
þurftu.
Helgi var mikill bókaunnandi og
las mikið og þá þýddi ekki að tala við
hann, hann heyrði ekkert þegar
hann las, slíkur var áhuginn. Hann
var mikill áhugamaður um ljós-
myndun og átti gott safn litskyggna
sem hann sýndi gjarnan í góðra vina
hópi. Voru þær teknar á ferðum
hans um landið en hann var mikið
náttúrubarn og marga tindana hefur
hann klifið og þá var myndavélin
með í för. Hann hafði næmt auga
fyrir skini ljóss og skugga.
Ætíð voru samt æskustöðvarnar
sá staður er heillaði mest og austur
kom hann á hverju sumri. Fyrst var
hann í Baldurshaga en þegar faðir
hans var kominn í hornið hjá dóttur
sinni í Njarðvík var Helgi þar hjá
Sellu, systur sinni, og mági. Þau
HELGI
. GUÐFINNSSON
ÁSTA ÞÓRA
JÓNSDÓTTIR
+ Ásta Þóra Jóns-
dóttir fæddist á
Stokkseyri 29. apríl
1916. Hún lést 15.
apríl síðastliðinn og
fór útför hennar
fram frá Neskirkju
19. apríl.
Afi minn og amma á
Stokkseyri, Jón Jón-
asson og Þóra Þor-
varðardóttir, áttu sex
börn. Tvö þeirra dóu
#ng, Stefanía og Þor-
varður. Ásta var yngst
þeirra sem upp kom-
ust og lifði síðust, eftir að Svanþór
dó fyrir rúmum tveimur árum, og
Jarþrúður móðir mín fyrir tæpum
sjö, en Jónas, sem lengstum bjó í
Vestmannaeyjum, lést fyrir þrem-
ur áratugum. Öll voru þau fríð-
leiksfólk, með þennan sérkennilega
mongólska augnsvip sem afi minn
bar, óvíst hvaðan. Asta var sérlega
'falleg og glæsileg kona, enn mitt á
níræðisaldri. Hávaxin, grönn,
lengstum dökkhærð og með austur-
lenskt yfirbragð, jafnan vandlát og
smekkleg í klæðaburði.
Ekki man ég mikið eftir afa mín-
um og ömmu. En þau systkini báru
æskuheimili sínu fagurt vitni í því,
að þau voru glaðvært fólk og gam-
ansamt. Svanþór var hrókur alls
fagnaðar, móðir mín var besta eft-
irherman, og skammaðist sín þó
hálfpartinn, fyrir að vera að gera
grín að fólki, en réð ekki við þessa
náðargáfu sína. Ásta var fundvís á
skoplegar hliðar mála og sagði vel
frá, þó var það jafnan græskulaust
gaman. Þær systur voru alia tíð af-
ar samrýndar, enda þótt margt að-
skildi þær í viðhorfum, t.d. var
móðir mín trúuð, en Ásta meira í
s&ynsemishyggju, sýndist mér.
Þær umgengust og nokkuð mis-
munandi fólk, en Ásta átti áratug-
um saman sömu traustu vinkonurn-
ar.
Ásta var bókhneigð, og las mikið,
einkum amerískar skáldsögur, held
ég. Hún var fróðleiksfús og opin
fvi-ir nýjum viðhorfum, en svo sjálf-
SEæð í skoðunum, að hún gat alveg
þolað fólki að hafa
önnur viðhorf. Hún
var ferðagarpur mik-
ill, hafði ferðast víða
um heim, auk þess
sem hún fór í langar
ferðir innanlands. En
fyrir tæpum tveimur
árum fór hún í hópferð
um íslendingaslóðir í
Kanada, og var þó
þegar farin að finna
fyrir því krabbameini
sem varð henni að
bana.
Ásta var lengstum
skrifstofukona hjá
Johnson & Kaaber og Heimilis-
tækjum. Ekki þekki ég annnars til
starfa hennar. En hitt var augljóst
að hún var lánsöm í einkalífinu.
Hún eignaðist soninn Loga rúm-
lega þrítug, og við systkinin vorum
svo heppin að umgangast hann
daglega í bernsku. Hann tók síðar
saman við fjallmyndarlega bekkjar-
systur sína í menntaskóla, Guðrúnu
Skúladóttur, þau fylgdust að í líf-
fræðinámi, og eignpðust síðar tvær
heillandi dætur, Ástu og Hrund.
Þær voru jafnelskar að ömmu sinni
og hún að þeim, og öll þessi stór-
fjölskylda bjó saman mörg síðustu
árin í óvenjulegri eindrægni.
Ógleymanleg verða mér mannmörg
samsætin sem þau héldu milli jóla
og nýárs, af mikilli rausn, kunnáttu
í matargerð og í því að skapa al-
menna glaðværð. Við systkinin, Jón
Hilmar að Laugardælum, Þórunn
póstmaður á Seltjarnarnesi og und-
irritaður minnumst Ástu með eftir-
sjá og þakklæti fyrir margar góðar
samverustundir. Sama gildir um
börn okkar og barnabörn, fjöl-
mennan skara, sem naut þess að
hitta Ástu og heyra hana segja frá
undir hlátrasköllum.
Örn Ólafsson.
Ásta Jónsdóttir, móðir besta vin-
ar míns, Loga Jónssonar, er látin.
Hún var mjög sérstök og ein-
staklega aðlaðandi kona. Ég kynnt-
ist henni fyrst þegar ég var barn að
aldri og við Logi vorum saman í
barnaskóla og enn betur á meðan
við vorum á unglingsaldri. Ung-
lingar eru skrítið fólk. Þeir eru að
breytast úr barni í mann og vilja
helst ekki láta trufla sig við þessa
mótun. Oft á tíðum finnst þeim að
vinsamleg tilmæli foreldranna séu
beinlínis mannréttindabrot og berj-
ast um á hæl og hnakka til að öðl-
ast ímyndað sjáfstæði. Ásta hafði
einstakan hæfileika til að skilja
okkur ungmennin. Hún var í senn
ákveðin og hlustandi og hún hafði
glettið viðmót sem laðaði okkur að
henni. Við sátum stundum heilu
kvöldin meðan við vorum í mennta-
skóla og röbbuðum við hana. Hún
var fróð og vel lesin, hafði ferðast
vítt og breitt og hafði svo næman
skilning á þörfum okkar og þrám.
Við gátum leitað til hennar með
hvað sem var án þess að þurfa að
óttast að hún tæki máli okkar illa.
Ásta var alla tíð glæsileg kona
með mjög fallegan og sérstakan
smekk, sem fylgdi henni hvar sem
hún kom. Einnig var heimili hennar
alla tíð fallegt og búið húsgögnum
og munum sem höfðu ákveðinn stfl,
sem var svo einkennandi fyrir
Ástu. Ég man að þetta var eitt það
fyrsta sem ég tók eftir í fari Ástu,
og það hreif mig frá upphafi. Ásta
bjó lengi vestur á Grenimel, en fyr-
ir allmörgum árum fluttist hún til
sonar síns og tengdadóttur. Hún
bjó þar í skjóli þeirra og jafnframt
sem stoð þeirra til margra ára og
var aðdáunarvert hvernig þau
bjuggu saman ásamt dætrunum
tveimur á Tómasarhaganum. Það
er orðið svo sjaldgæft á íslandi að
það búi þrjár kynslóðir undir sama
þaki að það vekur eftirtekt. En það
verður að segjast að Ásta var líka
mjög heppin með sína fjölskyldu,
son sinn sem var henni ætíð náinn
og svo tengdadóttur sem hefur ver-
ið henni sem dóttir og vinkona í
senn. Ég veit að samband Ástu og
sonardætranna var einstakt og þær
nutu allar góðs af því sambandi.
Þegar árin liðu urðu samskipti
okkar minni eins og gengur, en
samt var alltaf jafn gaman að hitta
hana og alltaf eins og við hefðum
hist síðast í gær.
Elsku Logi, Guðrún, Ásta og
Hrund ég samhryggist ykkur inni-
lega, ég sakna hennar líka sárlega
og við öll fjölskyldan. Mikið vorum
við heppin að hafa átt hana a_ð.
Gunnar Örn.
systkini voru ætíð náin og nú eru þau
saman á ný.
Helgi var traustur vinur og naut
hann þess er heilsu hans fór að
hraka. Þá naut hann vináttu og
hjálpar nágrannanna á Bergstaða-
strætinu en þó stóð upp úr um-
hyggja Teódórs vinar hans sem var
hans sverð og skjöldur til hinstu
stundar. Sannast þar orðatiltækið að
vinur er sá er í raun reynist.
Systkinin á Hóli voru honum mjög
kær og reyndust þær systur, Halla
og Didda, honum eins og væri hann
bróðir þeirra.
Útför Helga fór fram 26. mars frá
Bakkagerðiskirkju á sunnudegi, því
ófært var frá Egilsstöðum á laugar-
deginum en prestur, kór og nokkrir
aðstandendur voru veðurtepptir þar.
Á sunnudeginum var orðið fært og
hann var fagur fjörðurinn okkar
þegar Helgi fór hinstu förina í
kirkjugarðinn á Bakkamelnum þar
sem sér út á fjörðinn, upp í Baldurs-
haga og niður í Álfaborg, fagur
fjallahringurinn fannhvítur og sólin
skein.
Ég þakka Helga frænda mínum
fyrir þá birtu og yl sem hann gaf mér
með lífi sínu og kveð hann með einu
versinu úr hinum fallega sálmi séra
Sverris Haraldssonr:
Við þökkum faðir, þína hjálp og hlíf.
Þú heitir okkur von um eilíft líf.
I ljósi björtu, h't ég þína mynd
er læknar mein og fyrirgefur synd.
Sigríður Halldórsdóttir.
Þegar ég kvaddi þig á Hrafnistu s.
1. haust fékk ég þá tilfinningu að við
myndum ekki sjást aftur í þessu
jarðlífi. Þú hafðir farið með okkur að
minningarathöfn systur þinnar,
tengdamóður minnar, og þrátt fyrir
sjúkleika fann ég að þú vissir á þinn
hátt hvað fram fór.
Við kvöddumst í kirkjunni og
Didda og Halla fylgdu þér á Hrafn-
istu. Mér fannst samt að ég þyrfti að
líta við og kveðja þig betur áður en
ég héldi til míns heima, sem reyndar
var líka þitt heima þrátt fyrir fjöru-
tíu ára búsetu í Reykjavík. Ég
kvaddi þig á ganginum og þú hélst í
mig og eins og svo oft áður reyndist
það mér erfitt að skiljast við þig. Ég
kvaddi og sneri fram ganginn en
þegar ég leit við og horfði á þig í
gegnum tárin komu upp í huga minn
erindi úr Ijóði séra Sverris Haralds-
sonar Af moldu ertu kominn:
A enni þér liggja ótal hrukkur
sem alvöru lífsins sýna.
Herðalotinn með hærur gráar,
er höfuðið þreytta krýna,
þú biður, að dagurinn bráðlega komi,
sem botnar söguna þína.
Og dagurinn kemur, þú deyrð að lokum
og dauðanum heilsar feginn
því hann getur leyst þig frá lífsins raunum
og leitt þig eilífðarveginn.
Þú vonar að bíði þín betri tímar
og bjartari hinum megin.
Og dagurinn er kominn, og mitt
þakklæti til þín er tjáð með fátæk-
legum orðum. Nú er rúmur aldar
fjórðungur frá því ég kynntist þér
fyrst, ég var fimmtán ára stelpu-
trippi, kærastan hans Nonna. Þú
tókst mér af vinsemd og sýndir mér
hlýju og kærleika, ég fann að þer
fannst ég ágæt eins og ég var. Ég
skrifa þessi orð vegna þess að örlög-
in höguðu því þannig að ég gat ekki
að launað þér þá umhyggju sem þú
sýndir mér, þegar ég þurfti mest á
umhyggjusemi að halda, á þann hátt
sem ég hefði helst viljað. Fyrir tutt-
ugu árum þurfti ég að fara á sjúkra-
hús í Reykjavík með bilað bak, ég
trúði ekki á það að ég fengi bót. Þú
varst sjálfur með bilað bak og skild-
ir mig því betur en flestir. Eg var
þarna í fimm vikur og þú komst á
hverjum degi eftir að vinnu lauk og
spjallaðir við mig eða hélst í hönd-
ina á mér þegar ég var ekki við-
ræðuhæf, þú hvattir mig til að gef-
ast ekki upp og taldir í mig
kjarkinn. Meira að segja á sex-
tugsafmælinu þínu komstu og sast
við rúmið mitt, þó ekki væri hægt að
tala við mig orð af viti. Ég man að
þegar ég raknaði úr rotinu var ég
spurð hver þessi maður væri sem
hugsaði svona vel um mig. Það var
Helgi „frændi“ og það er hann sem
nú fær mínar hjartans þakkir.
Þá hverf ég burt, en þangað liggur leiðin,
sem loftin blána, nóttin kyndir seiðinn.
Með Uóð í hjarta, lag á þyrstum vörum,
ég legg á brattann mikla - einn í fórum.
(Davíð Stef.)
Kristjana Björnsdóttir.
MAGNÚS
INGIMARSSON
+ Magnús Ingi-
marsson, hijóm-
listarmaður og
prentsmiður, fæddist
á Akureyri 1. maí
1933. Hann lést á
heimili sínu 21. mars
siðastliðinn og fór
útfór hans fram frá
Langholtskirkju 31.
mars.
„Dauðinn er kóróna
lífsins." Þessi orð
Þórunnar Magneu
Magnúsdóttur leik-
konu, í útvarpsviðtali
við Jónas Jónasson, koma upp í
hugann þegar ég kveð minn gamla
og góða fornvin Magnús Ingimars-
son. í þau tíu ár, sem hann var
undirleikari minn, kynntist ég vel
þeirri vandvirkni, smekkvísi og
traustleika sem var aðal þessa
snjalla hljómlistarmanns. Fyrir
nokkrum mánuðum fékk hann það
erfiða hlutskipti að fást við ólækn-
andi og illvígan sjúkdóm. Margt
vandasamt og erfitt hafði Magnús
tekið sér fyrir hendur um dagana
en ekkert sem þetta. En það er
skemmst frá því að segja að hann
notaði þessar erfiðu vikur til að
ganga frá sínum málum og kveðja
þetta jarðlíf með þvflíkri reisn og
sóma að með því kórónaði hann líf
sitt með eftirminnilegum hætti.
Kynni okkar spönnuðu fjóra ára-
tugi og voru öll á einn veg, dýr-
mætur gimsteinn í fjársjóði góðra
minninga. Auk undirleiks hans í
áratug áttum við samstarf við gerð
hljómplatna og útvarpsþátta og
flutning revíuatriða á héraðsmót-
um. Magnús var ekki
aðeins afbragðs radd-
setjari og útsetjari,
heldur einnig lipur
textasmiður og það
var ekki ónýtt að eiga
hann að í þeim efnum,
svo sem við gerð
nokkurra texta sem
við gerðum í samein-
ingu. Síðustu tvö
verkin sem tengdu
okkur Magnús var út-
setning hans og stjórn
á flutningi lagsins
„Flökkusál" 1998 og
lagið „Sommerens
sidste blomster“ eftir Sigfús Hall-
dórsson, sem hann útsetti fyrir
sönghópinn MR ’60. Þetta lag, út-
setning þess og samhljómur við
náinn vinahóp úr Menntaskóla
kveikti Ijóðlínur sem verða mín
kveðju- og þakkarorð til Magnúsar
Ingimarssonar.
Góðar og glaðar stundir
geymast í huga og sál
vina sem orna sér ennþá
við æskunnar tryggðamál.
Þær stundir leiftrandi lifa;
svo ljúfsárt minningaflóð,
og okkur til æviloka
yljar sú forna glóð.
Allt er í heimi hverfult,
hratt flýgur stund, lán er valt.
Góðar og glaðar stundir
þú geyma við hjarta skalt
og tendra eld sem að endist
þótt annað flest reynist hjóm.
Hann logar fegri og fegri
þótt fólni hin skærustu blóm.
Ómar Ragnarsson.