Morgunblaðið - 28.04.2000, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 28. APRÍL 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Nýlög
um vitna-
vernd og
barnaklám
SEX frumvörp urðu að lögum
frá Alþingi í gær en meðal
þeirra er frumvarp til breyt-
inga á almennum hegningar-
lögum sem felur í sér að bætt
er við sérstöku ákvæði um
refsinæmi brota sem beinast
að vitnum, lagt er til að sekt-
arhámark í hegningarlögum
verði afnumið og loks eru
lagðar til breytingar sem
veita börnum frekari vernd
gegn barnaklámi.
Alþingi samþykkti einnig
lög um umhverfismengun af
völdum einnota umbúða, bann
við uppsögnum vegna fjöl-
skylduábyrgðar starfsmanna
og fjáröflun til vegagerðar.
Loks má geta laga um veið-
ieftirlitsgjald og breytingu á
gjaldtökuákvæðum nokkurra
laga á sviði sjávarútvegs.
Með fyrrnefndu lögunum eru
öll ákvæði um gjald fyrir
veiðieftirlit sameinuð í ein
heildarlög til að samræma
gjaldtökuna og gera hana
skýrari.
Með þeim síðari er kveðið
skýrar á um grundvöll og
fjárhæðir gjalda en gert var
áður, og jafnframt að þróun-
arsjóðsgjald miðist við hvers
konar aflaheimildir innan árs
en eins og ákvæðið var orðið í
lögum miðaðist það ekki við
aflahámark og krókaaflam-
ark.
Rætt um
fæðingar- og
foreldraorlofs-
mál í dag
LAGAFRUMVARP ríkisstjórnar-
innar um fæðingar- og foreldraor-
lof kemur til fyrstu umræðu á Al-
þingi í dag en frumvarpinu var
dreift í þinginu á miðvikudag.
Leita þarf afbrigða til að frum-
varpið komist á dagskrá, enda var
það lagt fram eftir að tilskilinn
frestur til að leggja fram ný þing-
mál rann út.
Ekki er þó líklegt að vandkvæði
verði á því að málið verði tekið til
umræðu og mun vera stefnt að því
að afgreiða frumvarpið sem lög frá
Alþingi fyrir þingfrestun um miðj-
an maí. Þingfundur hefst kl. 13.30
og er áætlað að hann standi fram
að kvöldmatarleyti.
Morgunblaðið/Sverrir
Annir verða á Alþingi næstu vikurnar enda styttist til þingloka.
Gagnrýnir fjár-
málaráðherra
ÖGMUNDUR Jónasson, þingmað-
ur Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, kvaddi sér hljóðs á Al-
þingi í gær til þess að gagnrýna
skriflegt svar sem þinginu hafði
borist frá fjármálaráðherra, Geir
H. Haarde, við fyrirspurn Ögmun-
dar sjálfs um launaþróun í heil-
brigðisþjónustu. Ögmundur sagði
hið skriflega svar hroðvirknislega
unnið og af þeim sökum ekki boð-
legt hinu háa Alþingi.
I svarinu kemur m.a. fram að
meðaltal heildarlauna hjúkrunar-
fræðinga hafi verið rúmlega 169
þúsund krónur í janúar árið 1997 en
þremur árum síðar eða í janúar árið
2000 hafi meðaltal heildarlauna
hjúkrunarfræðinga verið rúmlega
265 þúsund krónur. Þá kemur fram
að meðaltal heildarlauna sjúkraliða
hafi verið rúmlega 128 þús. kr. í
janúar 1997 en rúmlega 165 þús. í
janúar 2000 og ennfremur að með-
altal heildarlauna sérfræðinga hafi
verið rúmlega 314 þús. kr. í janúar
árið 1997 en rúmar 465 þús. kr. í
janúar árið 2000.
I fyrirspurn Ögmundar um
launaþróun í heilbrigðisþjónust-
unni hafði hann m.a. farið fram á
svar við því hver mánaðarlaun
starfsfólks á heilbrigðissviði hefði
verið að meðaltali í janúar árið 1997
og í janúar árið 2000 og átti þar með
við föst laun eða grunnlaun væru
þau önnur. í athugasemdum með
svarinu kemur á hinn bóginn fram
að ekki hafí verið alveg ljóst hvað
Ögmundur hafi átt við með föstum
launum og því hafi verið reiknað
meðaltal heildarlauna á stöðugildi
hjá viðkomandi starfshópum eftir
því sem unnt var. „Ekki var unnt að
taka tillit til breytinga á vinnu-
magni á tímabilinu og getur það því
haft áhrif á útkomuna," segir enn-
fremur í athugasemdum svarsins.
Þetta atriði gagnrýndi Ögmund-
ur á hinn bóginn m.a. á Alþingi í
gær og sagði að upplýsingar um
laun án tillits til vinnuframlags
væru algjörlega marklausar. Efað-
ist hann auk þess um að ekki væri
hægt að reikna út grunnlaun eða
föst laun og spurði til að mynda
hvernig hægt væri að reikna út yf-
irvinnu ef menn vissu ekki grunn-
launin. Beindi hann því að síðustu
til forseta Alþingis að hann beitti
sér fyrir því að fjármálaráðuneytið
endurynni svörin þannig að þau
yrðu boðleg Alþingi.
Þess má geta að Ásta Möller,
þingmaður Sjálfstæðisflokksins,
tók upp hanskann fyrir fjármála-
ráðherra, sem ekki var staddur á
þingi í gær, þegar þessi umræða fór
fram og sagði m.a. að Ögmundur
þyrfti að leggja fram nákvæmari
spurningar ætlaðist hann til þess að
fá nákvæmari svör.
Stjórnarandstaðan um endurmat
á verðmæti Landssímans
Staðfesting
á ólögmætri
rfldsaðstoð
ENDURMAT á verðmæti Lands-
símans og ríkisstuðningur við fyr-
irtækið var til umræðu utan dag-
skrár á Alþingi í gær og var Sturla
Böðvarsson samgönguráðherra
m.a. inntur eft-
ir því hvort
hann væri enn
þeirrar skoð-
unar að réttast
væri að selja
Landssímann í
einu lagi, í stað
þess að skipta
honum upp.
Kom fram í
svari hans að
þetta hefði
verið skoðun
hans en hann hefði engum kostum
hafnað í því efni, enda hefði nefnd,
sem sett var á laggirnar til að und-
irbúa sölu fyrirtækisins, verið fal-
ið að leggja mat á þetta.
Málshefjandi var Lúðvík
Bergvinsson, þingmaður Samfylk-
ingar, og gerði hann að umtalsefni
nýlega niðurstöðu starfshóps sam-
gönguráðherra um að Landssím-
inn hefði verið vanmetinn um 3,8
milljarða þegar fyrirtækinu var
breytt úr stofnun í hlutafélag.
Sagði Lúðvík að með þessu máli
öllu væri staðfest að Landssíminn
hefði notið ólögmætrar ríkisað-
stoðar sem hamlaði samkeppni.
Ennfremur væri ríkisstuðningur-
inn til skoðunar hjá Eftirlitsstofn-
un EFTA, enda þai- um að ræða
hugsanlegt brot á EES-samning-
num.
Lúðvík sagði að öllum mætti
ljóst vera að það væri ein megin-
forsenda þess að íslenskt atvinnu-
líf yrði samkeppnishæft og al-
menningur nyti sambærilegra
lífskjara og tíðkast í nágranna-
löndum að skapað yrði umhverfi
þar sem frumkvæði, sköpunar-
kraftur og samkeppni fengju notið
sín. í því sambandi skipti staða
Landssímans og aðferðafræðin
við sölu þess fyrirtækis öllu máli.
Microsoft-ástand
varasamt
Sturla Böðvarsson samgöngur-
áðherra tók skýrt fram í svari sínu
að nefndin sem upphaflega lagði
mat á verðmæti Íslandssíma hefði
bent á það að notast væri við
eignamatsaðferð í mati sínu en að
til væri önnur leið, svonefnd nú-
virðisleið. Sú leið hefði nú orðið
fyrir valinu og gæfi aðra niður-
stöðu og í
framhaldi
hefði sam-
gönguráð-
herra farið
fram á að
Landssíminn
endurgreiddi
ríkissjóði rúm-
lega 5 millj-
arða króna.
Neitaði
Sturla einnig
alfarið þeirri
staðhæfingu Lúðvíks að ein af af-
leiðingum ríkisstuðnings við
Landssímann hefði verið að fyrir-
tækið hefði um nokkurt skeið ver-
ið að kaupa upp í heild áhrifamikla
eða ráðandi hluti í 15-20 fyrir-
tækjum á fjarskipta- og tölvumar-
kaði. Sagði hann reyndar bullandi
samkeppni milli símafyrirtækj-
anna þriggja og það væri af og frá
að Landssíminn væri að kaupa
upp öll minni fyrirtæki á fjarsk-
iptamarkaði. A hinn bóginn mætti
líta svo á að það væri skylda
Landssímans að ganga til liðs við
smærri fyrirtæki á markaðnum.
Áherslumunur í afstöðu
stjórnarflokkanna tveggja
Þann áherslumun sem er í af-
stöðu stjórnarflokkanna tveggja
til sölu Landssímans bar nokkuð á
góma í gær, m.a. í ræðu Lúðvíks
Bergvinssonar. Hjálmar Árnason,
þingmaður Framsóknarflokks,
vitnaði í dóm Hæstaréttar Banda-
ríkjanna um að tölvufyrirtækið
Microsoft væri orðið of stórt og
því bæri að skipta í a.m.k. tvo
hluta. Sagði hann fyrir þessu
ákveðin rök, hættan á fákeppni og
einokun væri alvarleg og gegn
henni þyrfti að sporna.
Sagði Hjálmar síðan að yrði
Landssíminn seldur í einu lagi
væri verið að koma á Microsoft-
ástandi hér á landi. Varaði hann
við því og sagðist ekki sjá rökin
gegn því að ríkið héldi eftir grunn-
neti Landssímans við sölu fyrir-
tækisins.
ALÞINGI
Stj órnarandstöðuflokk-
arnir í hár saman við um-
ræðu um stjórn fískveiða
í ODDA skarst með þingmönnum
stjórnarandstöðuflokkanna á Al-
þingi í gær þegar fram fór önnur
umræða um frumvarp sjávarútvegs-
ráðherra um breytingar á lögum um
stjórn fiskveiða. Gagnrýndu þing-
menn Vinstrihreyfingarinnar
græns framboðs og Frjálslynda
flokksins þar harðlega ummæli
Rannveigar Guðmundsdóttur, for-
manns þingflokks Samfylkingar, í
Kastljósi Ríkissjónvarpsins í fyrra-
kvöld og sögðu hana þar hafa farið
með ósannindi. Þessu höfnuðu tals-
menn Samfylkingar alfarið og
gengu skeytin milli flokkanna fram
eftir degi í gær.
Guðjón A. Kristjánsson, þing-
maður FF, hóf þingfund i gær með
því að kveðja sér hljóðs um stjórn
þingsins. Fór hann fram á að þing-
forseti kæmi þeirri ábendingu til
forsvarsmanna Ríkisútvarpsins að
fimm þingflokkar væru á Alþingi.
Tilefnið var Kastljóssþáttur Sjón-
varpsins í fyrrakvöld þar sem kall-
aðir voru til viðtals talsmenn allra
flokka sem sæti eiga á Alþingi, utan
Frjálslynda flokksins, í kjölfar ut-
andagskrárumræðu um stjórn fisk-
veiða, sem fram fór í þinginu á mið-
vikudag.
Þegar frumvarp sjávarútvegsráð-
herra um breytingar á stjórn fisk-
veiða var tekið til umræðu, sem hef-
ur þann megintilgang að fresta um
eins árs skeið gildistöku nokkurra
ákvæða varðandi veiðar smábáta
sem áttu að taka gildi 1. september
næstkomandi, gagnrýndi Guðjón
ummæli Rannveigar Guðmunds-
dóttur þingflokksformanns Sam-
fylkingar í Kastljósþættinum. Þar
sagði hún að það sætti undrun
hversu fáar og viðalitlar tillögur
frjálslyndir hefðu sett fram um fisk-
veiðistjómarkerfið umdeilda, í ljósi
þess að flokkurinn hefði haft þau
mál efst á stefnuskrá sinni í kosn-
ingum á síðasta ári.
Undir gagnrýni Guðjóns tóku Ög-
mundur Jónasson og Steingrímur J.
Sigfússon, þingmenn vinstri
grænna, og sögðu það einfaldlega
ósannindi að eina framlag frjáls-
lyndra og vinstri grænna til um-
ræðu um breytingar á fiskveiði-
stjómarkerfinu hefði verið að leggja
til að skipuð yrði nefnd um málið.
Sögðu þeir að Rannveigu bæri þeg-
ar að leiðrétta þessar rangfærslur.
Rannveig Guðmundsdóttir hafn-
aði því að hún hefði farið með ósann-
indi. Sagði hún að menn hefðu sann-
arlega átt von á því að frjálslyndir
kæmu með grjótharðar tillögur
varðandi fiskveiðistjómina en það
hefði ekki gerst. Henni væri fylli-
lega heimilt að hafa skoðun á því.
Spunnust út frá þessu nokkrar
umræður talsmanna vinstri grænna
og Samfylkingar um þá samstöðu
sem stjórnarandstöðuflokkar þyrftu
að sýna og sýndist sitt hverjum um
það efni og ennfremur deildu flokk-
arnir á tillögur hinna í sjávarútvegs-
málum.
Komið til móts við þá sem gert
höfðu ráðstafanir á grundvelli
núgildandi laga
Fram kom í máli Einars K. Guð-
finnssonar, þingmanns Sjálfstæðis-
flokks, að meirihluti sjávarútvegs-
nefndar mælti með samþykkt
fmmvarpsins. Gerir hann hins veg-
ar tillögu um breytingar, sem m.a.
fela í sér að komið verði til móts við
þá sem ákveðið höfðu nýsmíði á bát-
um á grundvelli núgildandi laga og
stofnuðu til fjárhagsskuldbindinga
með það í huga að hefja veiðar á
þeim innan hins nýja krókaafla-
marks frá 1. september nk.
Ennfremur er í breytingartillög-
um meirihlutans kveðið á um að
horfið verði frá því að binda veiði-
leyfi með krókaaflamarki við sex
brúttótonna stærðarmörk. Þess í
stað verði veiðileyfi þeirra einvörð-
ungu bundið við tegundir sem þeir
hafa krókaaflamark í og tegundir
sem ekki sæta takmörkunum á
leyfilegum heildarafla.
Jóhann Ársælsson, þingmaður
Samfylkingar, gerði grein fyrir
nefndaráliti minnihluta sjávarút-
vegsnefndar, en þar kemur fram að
Samfylkingin hyggst sitja hjá við
lokaafgreiðslu málsins, enda hafí
flokkurinn lagt fram frumvarp til
breytinga á lögum um stjórn fisk-
veiða sem gera myndi þetta frestun-
arfrumvarp óþarft ef að lögum yrði.
Ennfremur gerðu þeir Guðjón A.
Kristjánsson, Frjálslynda flokkn-
um, og Ámi Steinar Jóhannsson,
vinstri grænum, grein fyrir þremur
breytingartillögum sem þeir hafa
gert við frumvai-pið, en í máli þeirra
kom fram að frumvarp sjávarút-
vegsráðherra væri ekki með öllu
ósvipað frumvarpi sem þeir sjálfir
hefðu lagt fram.