Morgunblaðið - 02.12.2000, Blaðsíða 28
28 LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
Innflutningsbann á fískimjöli til ESB?
^Hagsmunum
Islands fórnað
ARNAR Sigurmundsson, formaður
Samtaka fískvinnslustöðva, segir að
verði bannað að flytja fískimjöl inn
til Evrópusambandsríkjanna skaði
það allan sjávarútveg og kippi ger-
samlega fótunum undan rekstri
mjöl- og lýsisvinnslufyrirtækja auk
þess sem það hafi mikil áhrif á
greinina í heild. „Við gætum orðið
fórnarlömb lífsskoðana fólks, sem
kallar sig meðal annars græningja,
og ýmissa umhverfisvemdarsinna,
og okkur gæti verið fómað á altari
ágreinings um einhver önnur mál,
en mjög er gengið að íslenskum
hagsmunum, íslenskum sjávarút-
vegi og raunverulega þeim sem
framleiða fiskimjöl og lýsi annars
staðar, gangi bannið eftir.“
Fiskimjölsmálið var meðal annars
til umræðu á stjórnarfundi hjá Sam-
tökum fiskvinnslustöðva í gær. Teit-
ur Stefánsson, stjórnarmaður og
framkvæmdastjóri Félags íslenskra
fiskmjölsframleiðenda, gerði grein
fyrir stöðu mála varðandi tillögur
um bann á innflutningi á fiskimjöli
til Evrópusambandsríkjanna, bann-
inu í Frakklandi og Þýskalandi og
áhrifum þess á mjöl- og lýsisvinnslu.
Arnar segir ljóst að samþykki
ráðherraráð ESB að þetta bann taki
gildi í öllum Evrópusambandsríkj-
unum verði um gríðarlegt áfall að
ræða fyrir íslenskt þjóðarbú og
sjávarútveginn í heild enda snerti
þetta alla greinina. Enginn grund-
völlur verði fyrir frekari starf-
rækslu á mjöl- og lýsisvinnslu og út-
gerð loðnuskipa, gangi þetta allt
saman eftir. „Ég segi ekki að það
gerist en engu að síður er skaðinn
að nokkru skeður þar sem Þjóðverj-
ar munu að ölium líkindum staðfesta
bapn á innflutningi og Frakkar hafa
gert það en allt hefur þetta áhrif,“
segirhann.
Skjót viðbrögð
Að sögn Amars kom mjög skýrt
fram á fundinum að utanríkisráðu-
neytið, sjávarútvegsráðuneytið og
sendiráðið i Brussel auk alþjóða
samtaka mjölfyrirtækja hefðu unnið
mjög vel í málinu og reynt að gæta
hagsmuna íslands og þeirra sem
framleiða mjöl og lýsi. Að málið
skyldi ekki ná fram að ganga í dýra-
læknanefnd ESB í fyrradag væri
ákveðinn áfangasigur en menn
hefðu miklar áhyggjur af framhald-
inu enda óvíst hvað gerist á fundi
ráðherraráðsins á mánudag. „En
þetta færir okkur heim sanninn um
það að þama ráða að einhverju leyti
pólitískar lífsskoðanir fólks, sem
koma mjög illa niður á til dæmis
okkur sem þriðja aðila. Við leggjum
ekki dóm á hvort eitthvað kunni að
vera til í að ástæða sé til að tak-
marka framleiðslu á kjötmjöli eða
slíku, þekkjum það ekld, en teljum
að það sé algerlega út í hött að
blanda þessu saman og engar vís-
indalegar forsendur séu fyrir því að
banna innflutning á fiskmjöli til
Evrópusambandslandanna."
Arnar segir að mjög vel sé unnið
að málinu og litlu sé við það að bæta
en ljóst sé að allir reyna að beita
áhrifum sínum þar sem þeir geta,
ekki síst erlendis. í stjóm Samtaka
fiskvinnslustöðva em menn úr öllum
vinnslugreinum og segir Amar að
málið sé jafnalvarlegt fyrir alla.
Fyrirtækin séu blönduð og því
kæmi bannið við alla auk þess sem
það skaðaði ímynd sjávarútvegsins.
Hvað næst?
Arnar segir að fjárfestingar í
mjöl- og lýsisvinnslu og jafnvel líka í
veiðunum séu nýrri fjárfestingar
heldur en aðrar fjárfestingar í sjáv-
arútvegi og því séu töluverðar
skuldir fyrir hendi. Um 20 verk-
smiðjur séu dreifðar um landið og
víða séu þær burðarásar byggðar-
laganna en þess vegna yrði áfallið
gríðarlegt yrði bannið að veruleika.
Starfsmenn væm um 400 til 500 en
hugsanlegt bann hefði ekki aðeins
áhrif á verksmiðjurnar og starfs-
fólkið heldur einnig mikil margfeld-
isáhrif. „Maður vil ekki hugsa þessa
hugsun til enda og lifir í þeirri von
að þetta gangi ekki eftir,“ segir Arn-
ar og bætir við að menn geti síðan
velt þvf fyrir sér hvað verði næst,
gangi bannið eftir.
Morgunblaðið/Ágúst
Innflutningsbann á fískimjöli í Evröpusambandinu myndi hafa veruleg áhrif á útflutning íslendinga.
„Málið er byggt
á misskilningi“
INNFLUTNINGSBANN á fiski-
mjöl til aðildarríkja Evrópusam-
bandsins hefði alvarlegar afleiðingar
fyrir fiskimjölsiðnaðinn hér á landi,
jafnvel þótt lítill hluti framleiðslunnar
sé seldui- til ESB-landa. Forsvars-
menn stærstu fiskimjölsframleiðenda
segja ekki forsendur fyrir því að
banna innflutning á fiskimjöli frá ís-
landi og málið byggist á misskilningi.
Gæti styrkt íslenska
fiskimj ölsiönaðinn
Sturlaugur Sturlaugsson, aðstoð-
arframkvæmdastjóri Hai-aldar Böðv-
arssonar hf. á Akranesi, segir fram-
leiðendur geta gert fátt annað en að
bíða eftir niðurstöðu ráðherraráðs
Evrópusambandsins. Verði niður-
staðan á versta veg fyrir íslendinga
þurfi að meta stöðuna upp á nýtt. „Þá
þurfum við að keppa á mörkuðum
sem við höfum kannski ekki sinnt
nógu vel til þessa, svo sem í Asíu. Ég
hef ekki trú á því að sú verði niður-
staðan, enda yrði slík ráðstöfun út í
hött. Komi hinsvegar til innflutnings-
banns á ég ekki von á öðru en að það
yrði tímabundið, enda kæmi fljótlega
í Ijós að hér á landi er ekki verið að
blanda fiskimjöl með annars konar
mjöli. Það yrði þá jafnvel til að
styrkja íslenskan fiskimjölsiðnað,“
segirSturlaugur.
Fingraför Græningja
Björgólfur Jóhannsson, forstjóri
Síldarvinnslunnar hf. í Neskaupstað,
segir framleiðendur ekki geta haft
áhrif mikil á þróun mála einir og sér,
heldur muni þeir gera það í gegnum
þau samtök sem þeir eru aðilar að.
„Ég trúi ekki öðru en að þessi mis-
skilningur verði leiðréttur. Það má á
öllu þessu máli sjá fingraför stjóm-
málahóps sem kallar sig Græningja
sem vilja helst friða allar lífverur í
sjónum og sjá þarna kærkomið tæki- |
færi til að klekkja á okkur.“
Björgólfur segir Síldarvinnsluna
ekki selja mikið af fiskimjöli til aðild-
arríkja Evrópusambandsins, heldur
reyni að ná sem mestu af framleiðsl-
unni í svokallað hágæðamjöl sem
einkum sé selt fiskeldisfóður til Nor-
egs. Eins hafi íyrirtækið selt nokkuð
af hágæðamjöl til Danmerkur á þessu
ári. Innflutningsbann muni engu að
síður hafa veruleg áhrif á útflutning
fyrirtækisins. „Komi til innflutnings- j
banns munu þeir aðilar sem flutt hafa
mjöl inn til ESB-ríkjanna væntanlega
beina sjónum sínum að öðrum mörk-
uðum og þannig eykst samkeppi á
þeim mörkuðum sem við höfum ein-
beitt okkur að,“ segir Björgólfur.
Með blaðinu
í dag fylgir 64 síðna
jólablaðauki,
Jólin 2000.
Skíðabox
SKEIFUNN! 11 ■ SÍMI 520 8000 • BÍLDSHÖFÐA16 • SlMI 5771300 • DALSHRAUN113 ■ SlMI 555 1019'