Morgunblaðið - 02.12.2000, Blaðsíða 43

n™*™ IGNIS er
EKTA sportjepplingur,
fáanlegur bæói bein- og
■miwmir sjálfskiptur
Ný lyf við sykursýki af
tegund 2 komin á markað
ekki bylting
TVÖ LYF í nýlegum lyfjaflokki, ætl-
uð við sykursýki af tegund 2, eru nú
komin á markað í löndum Evrópu-
sambandsins og þar með á íslandi.
Lyfin heita Avandia, sem inniheldur
lyfjaefnið rosiglitasón, og Actos, sem
inniheldur lyfjaefnið pioglitasón. Lyf-
in auka verkun insúlíns í vöðvum og
fituvef en hafa ekki áhrif á framleiðslu
hormónsins í brisi. Lyfin hafa verið
notuð um nokkurt skeið vestur í
Bandaríkjunum en þó er ekki komin
reynsla af notkun þeiira til langs
tíma. í Evrópu má a.m.k. enn sem
komið er einungs nota þau með öðr-
um sykursýkilyfjum.
„Það sem er nýtt við þessi lyf er að
þau virka á viðtaka í frumum vöðva og
fituvefjar. Þau bæta flutning á sykri
inn í frumumar og bæta glúkósanýt-
ingu. Þau hækka Hdl-kólesteról, sem
er góða kólesterólið, í blóði. Fólk
gi-ennist ekki af lyfjunum, það irekar
fitnar en þau auka ekki kviðfitu, sem
er slæm, heldur fitu undir húð,“ segir
Astráður B. Hreiðarsson, yfirlaíknir á
sykursýkideild Landsþítáians. Hann
bætir því við að tilkoma lyfjanna sé
vissulega framfór en að þau boði þó
ekki byltingu í meðhöndlun syk-
ursýki.
Um helmingur sjúklinga
veit ekki af sjúkdómnum
Sykursýki er langvinnur efna-
skiptasjúkdómur sem sífellt fleiri fá
að kynnast af eigin raun. Fyrir fimm
árum höfðu 84 milljónir jarðarbúa
greinst með sjúkdóminn en skv. spám
Aiþjóðaheilbrigðisstofnunar Samein-
uðu þjóðanna, WHO, verða 230 millj-
ónir manna komnir með hann eftir
aldarfjórðung. Langflestir eða um
80-90% þeirra sem þjást af sykursýki
hafa svokallaða tegund 2 sykursýki.
Þeir eru yfirleitt fullorðið eða of feitt
fólk og tengist fjölgun sykursjúkra
því m.a. að æ hærra hlutfall þjóða til-
heyrir þessum tveimur hópum.
„Samkvæmt rannsókn sem Hjarta-
vemd gerði fyrir nokkrum árum vita
um 40% þeirra sem eru með syk-
ursýki 2 ekki af því. Það er jafnvel tal-
ið að fyrir hvem einn sem greinist
með sykursýki sé annar sem ekki viti
af sjúkdómnum," segir Ástráður.
Hugsanlega vemda þau brisið
Sykursýki af tegund 2 einkennist af
því að insúlínnæmi framna minnkar.
Afleiðingamar era þær að framumar
geta ekki nýtt sér sykurinn í blóðinu.
Líkaminn bregst fyrst í stað við með
því að framleiða meira af insúlíni en
með tímanum fer brisfdrtillinn, sem
framleiðir hormónið, að þreytast,
framleiðslugetan minnkar og blóð-
sykurinn hækkar.
„Hugsanlega vemda þessi nýju lyf
brisið vegna þess að næmið fyrir
insúlíni batnar úti í frumum líkamans.
Brisið verður ekki eins þreytt,“ segir
Astráður. „Insúlínframleiðsla þeirra
sem fá sykursýki minnkar að jafnaði
um u.þ.b. 4% á ári og að því kemur að
töflumar duga ekki lengur. Þá þarf
fólk að fá insúlínsprautur,“ segir hann
ennfremur og bendir á að vísbending-
ar séu um að nýju lyfin dragi úr þróun
sjúkdómsins.
Rétt mataræði og
líkamsrækt eru lykilatriði
Astráður segir að lyf úr þessum
sama flokki, svonefnt proglitasón,
hafi verið á markaði fyrir nokkram
áram í Bandaríkjunum. Þau hafi vald-
ið lifrarskemmdum og því séu þau
ekki lengur notuð. Rosiglitasón og
pioglitasón hafa öðruvísi byggingu en
proglitasónið og virðast ekki hafa
slæm áhrif á lifrina. Ástráður segir að
fáar aukaverkanir hafi komið í ljós af
notkun nýju lyfjanna, þær helstu era
bjúgsöfnun. Lyfm hafa ekki áhrif á
verkun annarra lyfja en þar sem eng-
ar rannsóknir era til um áhrif þeirra á
fóstur era þau hvorki ætluð bamshaf-
andi konum né konum með bam á
brjósti.
Ómeðhöndluð eða ilfa stjómuð syk-
ursýki getur valdið sjúklingum miklu
heilsutjóni og jafnvel dauða langt fyr-
ir aldur fram en ef sykursjúkt fólk lif-
ir reglusömu lífi, hugar að mataræði
sínu, stundar líkamsrækt og notar
viðeigandi lyf má draga veralega úr
fylgikvillum sjúkdómsins.
Hæfileg kaloríuinntaka og líkams-
rækt era grandvallaratriði við með-
höndlun á sykursýki þar eð hvort
tveggja eykur næmi frumna fyrir
insúlíni.
/issociaiea rress
Hreyfíngarleysi og rangt mataræði sem leiðir til offitn er ein helsta ástæða þess hversu mjög sykursýkitilfellum
fjöfgar um hinn vestræna heim.
„Sportj epplingurinn“
Ný friskleg og aflmikil 16 ventla álvél
með tveimur yfirliggjandi knastásum.
Komdu í re 11
frá
1.448.000 krl
Innifalið er meðal annars:
Sítengt fjórhjóladrif, ABS, álfelgur,
upphituö sæti, fjölspeglaljós,
bretta- og þakbogar, opnir
höfuðpúðar
Suzuki IGNIS á sér ekki sinn líka á markaðnum.
Hann sameinar bestu eiginleika smábílsins
(lipurð og sparneytni) og fjölnotabílsins (lítið
utanrými, mikið innanrými, breytanlegt
farangursrými) og bætir við þá kostum jeppans
(sítengdu aldrifi og mikilli veghæð). Hvar annars
staðar færðu allt þetta í sama bílnum?
0 SUZUKI
/A-
SUZUKIBÍLAR HF
Skeifunni 17. Sími 568 51 00.
www.suzukibilar.is
SUZUKI SÖLUUMB0Ð: Akranes: Ólafur G. Ólafsson, Garðabraut 2, slmi 431 28 00. Akureyri: BSA hf„ Laufásgötu 9, slmi 462 63 00. Hafnarfjörður: Guðvarður Elíasson,
Grænukinn 20, slmi 5S5 15 50. Hvammstangi: Blla- og búvélasalan, Melavegi 17, simi 451 22 30. Isafjörður: Bílagarður ehf„ Grænagarði, simi 456 30 95.
Keflavik: BG bilakringlan, Gróflnni 8, simi 421 12 00.