Skírnir - 01.01.1896, Blaðsíða 63
Bandaríkin í Norðr-Ameríku.
63
Þetta mundi þannig raaka svq ofbeldislega öllum bag mannaogkjör-
um, að vant yrði fyrir að sj4 allar afleiðingarnar af því.
En annars er hér, því miðr, ekkert rúm til að skýra mái þetta ljós-
legar. Hins nœgir að geta, að þetta varð ið eina mikla ágreiningsefni
ílokkanna, sem allr annar ágreiningr hvarf fyrir. Tollmál var varla á
minzt, og fjölmargir sérveidismenn studdu forseta-efni samveldismanna,
verndartolla-postulann McKiniey, með atkvæðum sínum. Aftr vóru eigi
allfáir samveldismenn, er stnddu forseta-efni sérveldismanna, Bryan frí-
silfrs-postula. Hann er málrófsmaðr mikill, og mælskr vel.
Nokkrir sérveldismenn mynduðu nýjan sérveldismannaflokk: sérveldis-
gullflokkinn; fylgdu fram gull-einmelmi og toli-lækkun. En þeirra gætti
að litlu. Sama máttí segja um aðra flokka, svo sem bindindismenn o. fl.
Leikslokin urðu þau, að McKinley bar sigrinn úr býtum: af atkvæð-
um frumkjósenda fékk hann 7,104,779, en Bryan 6,502,925. Af atkvæð-
um kjörmanna hlaut McKinley 271, en Bryan 176. En McKinley hafði
meiri hlut að eins í 23 rikjum, en Bryan í 22.
Það er enginn efi á því, að þótt tvímelmingar hefði hvorki góðan né
hyggilegan málstað — því að sigr þeirra hefði orðið dýrkeyptastr þeim
þeirra, sem sízt máttu við þvi, verkamönnum og fátœklingum, — þá er þó
þessi barátta ekki á enda kljáð raeð forsetakosningunni íþetta sinn. Hún
verðr háð, og líklega í enn þá stcerri stýl, árið 1900. Hvort menn hafa
þá áttað sig almennara en nú á tvímelmismálinu, getr verið vandséð; en
að baráttan verði þá, meir en nú, barátta fátoekra manna gegn samtök-
um og kúgun auðvaldsins — á því er varla vafi.
Vísinda-bálkr. Hér skal í fám orðum drepið á ið sögulegasta, sem
við hefir borið hjá náttúrufrœðingunum árið 1896.
Stjarnfrœðingar allmargir hafa haft samtök um það i nokkur ár að
taka ljósmyndir af himinhvolfinu, svo að síðari alda menn geti séð, hverjar
breytingar á því kunna að verða. Einn af þessum mönnum, Dr. Wolf í
Heidelberg, fann þetta ár á þeim teigbletti himinsins, sem hann hefir að
sér tekið, fimm ný smástirni, svo að nú þekkja menn alls 423 af þeim.
Eflaust eru þau þó miklu fleiri, og líklega óteljandi; þau liggja öll i
hring fyrir utan braut jarðstjörnunnar Marz, og eru mjög misstór, sum
varla stœrri en sandkorn, en sum líklega alt að 100 mílur að þvermáli.
Það halda menn nú, að sverðbjarminn, sem svo er kailaðr og sést helzt
vor og haust út frá sólu á tvo vegu, sé þannig til kominn, að hann sé
aftrkast ljóssins frá þessum hring.