Skírnir - 01.04.1905, Síða 16

112
Xokkur orð um lífsaflið.
einhver komist heppilega að orði þegar hann sagði, að
flestir færi með kroppinn á sér eins og óhreinar flíkur.
Þær eru þvegnar í því skyni að gera þær hreinar og
óhreinka þær svo aftur. Eins fara menn til læknis ef
þeir eru sjúkir, i því skyni að þeim batni, svo þeir geti
aftur spilt sér og sýkst að nýju.
II.
Lífsaflið kemur einnig fram sem vörn fyrir
líkamann.
1. Varnirmóti Allir vita, að þegar líkaminn deyr, rotnar
bakteríum. líkið, nema sérstaklega sé farið með það
til þess að varna því, eins og t. d. Forn-
Egiptar gerðu, þegar þeir smurðu likin.
Hafið þið hugsað um, hvaða sönnun fyrir mætti lífs-
aflsins liggur í þessu atriði? Það er áreiðanlegt, að ekk-
ert rotnar (úldnar), nema bakteríur komist í það og tímgist
í því, og þessar rotnunarbakteríur eru hvarvetna til. Hvers
vegna rotnar líkaminn þá ekki lifandi? Af því að rotn-
unar-bakteríur megna ekkert móti lífsaflinu í frumpörtum
líkamans. Þegar maðurinn deyr, devja allir frumpartar
hans og lífsaflið hverfur, og þá koma rotnunarbakteríurnar
sínu fram og geta tímgast. Og þetta sama má sjá, ef ein-
hverjir partar likamans deyja. Ef kolbrandur — drep —
hleypur t. d. í fingur, þá rotnar hann og það leggur af
honum fýlu.
En það eru til miklu fleiri bakteríur en rotnunar-
bakteríur; og margar leitast við að hafast við í likama
vorum. Sumar þeirra eru ósaknæmar, en aðrar geta
valdið haéttulegum sjúkdómum. Líkami vor er engan
veginn varnarlaus móti þeim, og varnirnar eru ýmist
fólgnar í efnum, sem líkaminn býr til, eða í lífsafli frum-
parta hans o. s. frv.
Hér skal nefna nokkur dæmi upp á varnirnar:
Yzt á skinninu er hornkend himna. Þótt hún sé
þunn, víðast hvar, er hún svo þykk og hörð að bakteríur
komast ekki gegnum hana, en komi gat á hana, þótt ekki