Skírnir - 01.12.1908, Side 23
Ofát.
311
að taka enda. Loksins kom síðasta kerran og var hún
sú 107. — hundraðasta og sjöunda — í röðinni. Þegar hann
fór svo betur að athuga reikninginn, varð hann að viður-
kenna, að í 44 kerrunum hefði verið alls konar matvæli
•og áfengisdrykkír, sem hann þurfti ekki á að halda í raun
•og veru. Það var alt um of og honum til heilsuspillis
fremur en bóta, og honum taldist svo til, að öll þessi
vagnhlöss með öllum óþarfanum mundi hafa kostað sig
um sjö þúsund pund sterling eða 127,000 krónur. Þessi
Englendingur er ekki eins dæmi, sumir menn ljúka enn
meiru1).
Þegar talað er um að menn deyi af ofáti, og það
svo dags-daglega eins og ensku læknarnir, sem eg áður
g-at um, halda fram, þá má ekki skilja það bókstaflega svo,
sem menn éti sig í spreng. Sem betur fer, mun það vera
fáheyrt; en sannleikurinn er sá, að í daglegu tali er það
ekki kallað svo, að menn deyi af ofáti, þó að svo sé í
raun réttri, heldur er sagt, að dauðameinið sé magaveiki,
lifrarveiki, nýrnaveiki, hjartveiki o. s. fr. Það þykir
bæði »fínna« að kalla það svo, og sumpart er mönnum
ekki kunnugt um aðalástæðuna.
Ofdrykkjan bakar heiminum ómetanlegt tjón, en ofát
engu síður, og margir eru þeir læknar og vísindamenn,
sem vilja halda því fram, að ofátið eigi engu minni sök
en ofdrykkjan á heilsutjóni mýmargra manna. Ofdrykk-
junni er sem sé ofátið oft og einatt samfara, eða réttara
sagt, ofátið skapar oft ofdrykkju; en hún fær síðan ein
sök á því, sem í raun réttri er eigi síður ofátinu að kenna.
Hér við bætist, að ofátið er algengara en ofdrykkjan, og
væri því reyndar ástæða til að berjast gegn því með
hófsemdarfélögum, eins og reynt er að útrýma ofdrykkju
með bindindisfélagsskap.
Ofátið er svo algengt, að lítið orð er á því haft og
það hneykslar að eins fáa, nema þegar það keyrir fram
úr öllu hófi. Flestum mun ofbjóða, þegar þeir lesa um
sællífið í Rómaborg á keisaratímunum, um þau firn af
‘) Kussel: Strength and diet. London 1905.