Skírnir - 01.08.1916, Blaðsíða 2
226
Snorri Sturluson.
[Skírnir.-
gæzlumaður« (Sturl. II, 31), »hagur á alt það, er hann
tók höndum til og hafði inar beztu forsagnir á öllu því,.
er gera skyldi« (Sturl. II, 73). Að því skapi var hann
heimsmaður. Háttatal sýnir, að hann hefir vel kunnað
að meta dýran borðbúnað (»greipum mætir gullin skál«)
og þá ekki síður hvers konar ölföng. Sjálfur var hann
skartsmaður í klæðaburði og hélt miklar og glæsilegar
veizlur. Og hann var eins og Jón Loftsson, fósturfaðir
hans, »mjög fenginn fyrir kvennaást«,. og átti börn með
mörgum konum.
Og þó er sagan enn ekki nema hálfsögð. Snorri var
helzta skáld íslands á sinni tíð, og hefir varla nokkur
annar maður haft slíkt vald á tungunni til bragþrauta.
Hann ritaði kenslubók handa ungum skáldum, Olafs sögu
helga, Heimskringlu og ef til vill fleiri sögur. í ritum
þessum haldast frásagnarlist og vísindaleg dómgreind fast-
ar í hendur en í nokkrum öðrum íslenzkum fornritum,
og þau sýna auk þess, að Snorri hefir haft djúptæka þekk-
ingu á öllum sviðum þjóðlegra, íslenzkra fræða. Má
því vel kalla hann andlegan brennidepil aldar sinnar.
Nútíminn metur ekki öll verk Snorra jafn mikiis.
Auðvitað hefir hann komið nógu mikið við sögu landsins
til þess, að nafns hans yrði getið þar, likt og t. d. Kol-
beins unga, en fyrir þau afrek mundi hann lítið þektur
utan Islands. Og enginn mundi halda á lofti veizlum hans
og búsýslu, ef ekki væri ritfrægðinni til að dreit'a. Því
að það eru ritstörf Snorra, sem gert hafa hann frægasta
Islendinginn að fornu og nýju. Og þó eru þau líka mis-
jafnt metin. Háttatal þykir nú lítill skáldskapur, og er
varla lesið nema af fornfræðingum og afvegaleiddum skóla-
sveinum. En goðasögurnar í Eddu og Heimskringla eru
þýddar á margar tungur og taldar til dýrgripa hins ger-
manska þjóðflokks.
Ef Snorri mætti líta upp úr gröf sinni, mundi honum
koma sumt af þessu heldur á óvart. Hann mundi undr-
ast, hve langt nafn hans hefir borist, því að þótt Snorra
vafalaust, eins og Harald harðráða, hafi dreymt um það