Gefn - 01.01.1871, Side 2

2
mun allt annað gott á eptir fylgja« — þau merkja það
andlega frelsi, sem óyggjandi flytur með sér það sanna
frelsi líkamans.
Andi mannsins getur aldrei staðið í stað nema
hann sé í andlegri ánauð. pessi andlega ánauð er orsök
til þess ástands sem vér vitum að er í sumum löndum, til
að mynda í Austurálfunni — vér getum jafn vel sagt að
allur heimurinn hafi verið í andlegri ánauð þángað til kristn-
in lauk upp augum mannanna og sýndi þeim nýtt ljós himn-
eskra sannleika. Raunar var svo sem bjartara væri um
stund yfir sumum löndum; í Egiptalandi og víða í Asíu
var furðuleg menntan mörg þúsund árum fyrir Krists hurð,
svo vér undrumst hversu miklu mennirnir fengu af kastað —
og hvað þurfum vér að nefna Róm og Atenuborg, ítali og
Grikki, sem það á einmitt við sem Plató segir (í Fedrusi)
um himnaför andanna, sem náðu að skygnast yfir vagn-
röndina og inn í sælustað enna ódauðlegu guða. En þrátt
fyrir allt þetta var eins og einhver hula yfir heiminum —
það er eins og eitthvað vanti; eitthvað ókunnugt, ógurlegt
myrkur var yfir öllu þessu ljósi fornaldarinnar; í allri eptirleit
enna fornu spekínga eptir sannleikanum, í öllum þeirra rit-
um finnum vér þessa óvissu fálman, hversu snildarleg sem
þau eru; og eptir að þessi gullöld var horfin, þá má með
sanni segja, að allur heimurinn hafi verið orðinn saddur,
búinn að fá svo mikið af afreksverkunum og listunum að
það var allt orðið að níðíngsverkum og ólyst — þá kom
loksins einn fyrirlitinn vinnumanns sonur og sagði: »snúið
yður og trúið«: það voru endurlausnarorðin, sem leystu
heiminn úr hinni andlegu ánauð. Fortjaldið rifnaði og
mennirnir sáu inn í himnaríki.
Vér tölum alltaf um andlegt frelsi, því eiginlega er
ekkert annað frelsi til. Líkamlegt ófrelsi kemur ætíð af
ánauð andans: í fornöld þjáðu menn fólkið og þrælkuðu, af
því menn voru svo andlega bundnir og blindir, að menn
vissu ekki betur en þetta væri rétt. J>rælaverzlan seinni