Gefn - 01.01.1871, Blaðsíða 26

26
upphæð; en svo hafa menn og "nefnt aðrar kröfur, sem engin
mannleg vitska er fær um að átta sig í, nema menn hlaupi
eins yfir allt á hundavaði eins og píngið gerir1). Menn
hafa nefnilega talað um að heimta bætur fyrir pann skaða
sem vér höfum haft á verzlunar-einokuninni, og endurgjald
fyrir pann ábata sem Danir hafa haft af því að margir
peirra hafa atvinnu á Islandi eða við íslendska hluti. En
hér á móti gætu Danir komið með það sem enginn getur
vefengt, af því það er sögulegt atriði, nefnilega það, að það
var einmitt verzlunar-einokuninni að þakka, að vér héldum
þjóðerni voru óskertu — vér segjum þetta ekki til þess að
hrósa Dönum eða fremur tímanum sem þá var, heldur af
') Ef nokkrum skyldi þykja þetta ofliarttil orða tekið, þáskulum
vér vísa til allra þíngtíðindanna i einu, því þau eru svo úr garði
gerð að þau þola enga Kritik. Sem einstakt dæmi getum vér
tilgreint það óumræðilega liundavaðsbull framsögumannsins á
kls. 572, þarsem hann eys persónulegum skömmum yfirallaþá
sem þorðu að segja eittkvað um nefndarálitið sem honum ekki
líkaði; einnig getum vér nefnt, að á bls. 741 talar konúngs-
fulltrúinn öldúngis skýlaust og með sterkum orðum um ótak-
markaðan einvaldskonúng; en bæði framsögumaðurinn (bls.
745) og að nokkru leyti forsetinn (kls. 749) berja það klákalt
ofan í hann að liann liafi talað um takmarkaðan (constitu-
tionalem) einvaldskonúng — eins ogvið kunnum ekki að lesa,
sem höfum alþíngistíðindin? á hls. 607 segir einn þíngmaður
að Island se sett jafnfætis Jótlandi og Borgundarliólmi, en
sá sem þetta ávið, sagði einmitt (hls. 565) að Island yrði ekki
sett jafnfætis heröðum í Danmörku; og að stjórnin aldreihefir
gert það, það bera írumvörpin með sér, og allir vita að ekkert
lierað hefir sérstakleg málefni nema sveitastjórn, og engin
sérstakleg landsréttindi, og ekkert sérstaklegt þíng. pað er
eins og enginn sannleikur gildi fyrir þessum mönnum, eða þá
þeir heyra og skilja allt vitlaust. Yér viljum ekki nefna hversu
opt þíngmennirnir eru rángnefndir og einn látinn segja það
sem annar kefir sagt; en þeir sem hafa annast útgáfu bókar
þessarar, hafa heldur ekki haft vilja né lyst á að leiðrétta
þetta, eða þá — hvað líklegast mun vera — þeir hafa ekki
nennt því. En þeir hafa víst nennt að gefa reikníng fyrir um-
sjónina með þessu pólitiska verki.