Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1893, Blaðsíða 23
23
nákvæmlega, sem mér er unt. Gerðið er nær ferskeytt, enn er
þó á einn veginn myndað eí'iir hrauninu. Það er 57—58 faðma
langt, enn á breidd 51—52 faðmar; enn veggir svo digrir sem
mest má vera og furðulega glöggvir, þótt þeir sé ákaflega út-
flattir, þar sem þeir hafa verið bygðir úr hnausum og grjóti,
enn sumstaðar standa þeir svo að segja óhreyfðir, þar sem þeir
eru bygðir úr tómu hraungrjóti. Sú hliðin, er að bænum veit,
eða í norðr, er bygð bæði úr grjóti og torfi; grjótið hefir verið
fjarska mikið og stendr sumstaðar upp úr veggjunum og viða
eru hleðslur lítið eða ekki raskaðar. Á þessum hluta epu vegg-
irnir víða um 11—12 fet á þykt, og á miðri þessari hlið, er að
bænum veit, eru ákaflega breiðar dyr. Eystri hliðin liggr alt
upp að hrauninu; hún er ger á líkan hátt úr grjóti og torfl, og
stendr grjóthryggrinn víða upp úr miðjum garðinum. Þessi hlið
er þó ekki fult svo bein sem hin, og má vera, að veggirnir sé
hlaupnir á víxl út eða inn. Hér er í austr-landssuðrhorni gerðis-
ins grjóttóft ákaflega mikil. Syðri hliðin liggr með hraunjaðrin-
um; hún hefir verið hlaðin upp úr tómu hraungrýti, og er víða
aflöguð; hafa hraunkambarnir á sumum stöðum verið notaðir fyrir
veggi og er hlaðið á milli þeirra. Á nokkurum stöðum heldr
hleðslan sér algerlega, og eru sumir steinarnir mjög stórir. Þessir
veggjakaflar eru á sumum stöðum um og yfir 4 fet, enn sumstað-
ar mjög niðr fallnir. Vestrhlið gerðisins er líkt ger; á þeirri
hlið er hleðsla alveg óhögguð og hefir verið vel hlaðin. Alt er
þetta mjög fornlegt að útliti og steinarnir mjög mosavaxnir. Hin
áðr talda grjóttóft í horni gerðisins er auðsjáanlega yngri, því
að bæði eru veggirnir afarháir og grjótið í henni er ekki jafn-
mosavaxið. Á þeim köflum gerðisins, þar sem hleðslan er lítið
eða ekkert úr lagi gengin, eru veggirnir dregnir að sér, og kunn-
ugt er, að hraungrjót stendr betr í hleðslu enn annað grjót. Hér
er auðsjáanlega stórkostlegt mannvirki frá fornöld, og getr eng-
inn efl á verið, að það sé gerði berserkjanna. Landamerkja-
garðrinn, sem liggr eftir hrauuinu, er og eftir berserkina, og er
þetta alt samkvæmt sögunni. Þetta er því merkilegra, sem menn
vita gerla um aldr þessara mannvirkja.