Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1914, Page 6
6
er vér höfum sögur af að kæmi hingað til lands, var Helgi bjóla,
sonur Ketils flatnefs; hann kom beint til Reykjavíkur og var hjá
Ingólfi hinn fyrsta vetur, áður en hann fór að búa á Kjalarnesi;
litlu síðar komu til Islands að hans dæmi og að ætla má eftir hans
hvötum ættmenn hans fjöldamargir.
Ingólfur er þannig eigi að eins sá maður, er fyrstur tók sér
varanlegan bústað hér á landi, heldur mun hann og eiga raikinn
þátt í, að landið varð svo fljótt numið og bygt.
Ingólfur heflr lifað fram um 900, því það var með hans ráði aðÞórð-
ur skeggi tók sér hústað í Mosfellssveit og getur það varla hafa verið
fyr en um aldamótin; gamall maður hefir Ingólfur þó eigi orðið, því
hér um bil 908 er talað um Kjalarnesþing, sem Þorsteinn sonur
hans setti á stofn.
Það sem frá Ingólfi er sagt ber alt vott um, að hann hefir verið
ágætur maður, vitur og kjarkmikill, trúrækinn, vinfastur, réttsýnn og
friðsamur.
Þorsteinn Ingólfsson tók við goðorði eftir föður sinn; um hann
er þess getið, að hann setti Kjalarnessþing, áður en alþingi var sett;
í einu handriti Landnámu (Melabók) segir að hann hafi sett þing í
Krossnesi og getur verið, að það sé rétt. Eins og áður er getið, tel
eg líklegt að farið hafi verið að halda þing þegar á dögum Ingólfs
í Reykjavík, en það hefir verið fáment og litið kveðið að því, með-
an mestur hluti af landnámi Ingólfs var óbygður, en þegar Þor-
steinn var tekinn við og bygðin farin að aukast, má ætla að hent-
ugra hafi þótt að færa þingstaðinn. Nú stendur svo á, að í Kross-
nesi við Elliðavatn eru rústir af fornum búðum og ummerki er benda
til, að þar hafi einhvern tíma þingstaður verið; getur því vel verið
að það sé rétt sem Melabók segir, að Þorsteinn Ingólfsson hafi sett
þar þing, en síðar hefir hann flutt þingstaðinn upp á Kjalarnes (Leið-
völl). Brynjólfur Jónsson hefir getið þess til, að þingið hafi verið
sett á Kjalarnesi, af því að Borgfirðingar hafi viljað sækja Kjalar-
nessþing; verið getur og að það hafi verið tilefni til flutningsins, að
menn sem bjuggu sunnanvert við Faxaflóa hafi óskað að geta sótt
þingið alla leið sjóveg.
Þegar það kom til tals að mynda eitt ríki úr öllum goðorðum,
landsins, þá hlaut það mál mest að taka til goðorðsmannanna, því að
við þá breytingu urðu þeir að sleppa nokkru af valdi sínu; nú er
það merkilegt að við setningu alþingis er að eins getið um tvo
menn, er að þvi hafi unnið, en hvorugur þeirra var meðal höfðingja
landsins, hvorki Úlfljótur, er lögin kvað upp, nje Grímur geitskór
fóstbróðir hans, er fór um alt landið áður alþingi var sett; líklegt
er að ferðalag Gríms hafi verið til þess að fá menn til að fallast á