Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1914, Side 14

14
(HelHskot=EJliðakot), hafi þá verið lítt bygt eða í eyði, og hið góða
og mikla sumarbeitarland þess notað til beitar fyrir selfénað
klaustursins.
Úr Almannadal heflr legið:
1) vegur til norðurs hjá Reynisvatni niður til veiðistöðvanna
við sunnanverðan Kollafjörð, í Blikastaðagerði (þar sjást enn fisk-
byrgin), Geldinganesi(?) og Gufunesi, og til verzlunar við kaupmenn,
sem þar hafa legið á hinum góðu höfnum (t. d. Hallfreð vandræðaskáld
á Leiruvogi), og til Viðeyjar;
2) vegur til vesturs um Arbæ til Seltjarnarness;
3) vegur til útsuðurs yfir Elliðaár á (Vatnsenda-) Skygnisvaði
um Vatnsenda, Vífilsstaði til Hafnarfjarðar, Álftaness og suðurmeðsjó;
4) vegur fyrir ofan Rauðhóla og sunnan Elliðavatn, er farinn
hefir verið þá er Elliðaár þóttu torfærar á vöðunum fyrir neðan Vatn.
5) vegurinn austur frá öllum fyrrnefndum stöðum, sameiginleg-
ur upp undir Lyklafell, hverja leið er svo skyldi fara austur yfir
hálendið (= fjallið), eins og fyr segir. Einnig til selfara upp í heið-
ina; Nessel, frá Nesi við Seltjörn, var t. d. i Seljadal í Þormóðsdals-
landi, Viðeyjarsel við Selvatn? o. s. frv.
Þá hefir Almannadalur borið nafnið með réttu. En hvenær
vegarstefnurnar hafa breyzt má sjálfsagt finna með sögurannsókn,
sem eg hefi eigi hentugleika til. Það hefir líklega orðið um sama
leyti sem stefnu Mosfellsheiðarvegarins var breytt og hann lagður
um Seljadal. Þá hefir Dyravegur hallast norður saman víð hann
hjá Miðdal (Mýrdal?). Mosfellsheiðarvegur lá áður um Illaklyf
sunnan við Leirvogsvatn og ofan Mosfellsdal. í Illaklyfi eru djúp
spor í klappirnar og vegurinn auðrakinn alla leið, þó sjaldan hafi
farinn verið á síðari öldum. Á þeirri leið er Tjaldanes, þar sem
Egill fyrst var heygður, (nú nefnt Víðiroddi).
66. Grafirnar, sem margt af bæjum á landi hér dregur nafn
af, eru oft grónar, djúpar geilar eftir læki; svo er hér.
98—102. Það er allvítt svæði sem hér er kent við Hádegi,
enda voru 4—5 bæir i »Grafarhverfinu« og hafa allir haldið há-
degi þar, en lítið eitt mismuuandi, sumir á hæðinni, aðrir á vörð-
unni, o. s. frv.
126. Hér var bygt ból snemma á næstl, öld, og síðar fjárhús
frá Gröf. Nú er þar greiðasöluhúsið »Baldurshagi«, er dálítill land-
blettur fylgir.
180. Hefir á síðari tímum verið nefnd Margróf (latmæli) og
var ágreiningur um merki milli Grafar og Árbæjar. Nú er þetta
lagfært og merkin ákveðin.
201. Norðlingaholt. Um uppruna þessa örnefnis er ókunnugt,