Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1883, Blaðsíða 68

206
ar höfðu verið, til að kenna landsmönnum saltfisks-
verkun, höfðu borið npkkurn ávöxt. Ef menn nú
gera ráð fyrir, að 2 tunnur af fiski jafngildi 1 skpd
af saltfiski, og að úr 2 skpd. af saltfiski verði 1 skpd.
af hörðum fiski, þá verðr hinn útflutti fiskr allr ofan-
greind ár, þegar hann er talinn sem harðfiskr:
1743 • • • . . . 5740skpd.
1764 . . . • • • 6345 —
1784 . . . • • • 7077 —
Geri menn nú ráð fyrir, að á seinni hluta 18.
aldar hafi mannahlutir verið 7000 og skipshlutir 2000,
eins og Ólafr stiftamtmaðr telr, sem raunar mun
vera fult i lagt, að minsta kosti hvað dauðu hlutina snert-
ir, þá koma þó ekki nærri þvi 15 skpd. af útfluttum harð-
fiski á hlut þegar bezt aflast. Hlutahæðin var og eigi
mikil, enn fiskrinn mun venjulega hafa verið vænn.
Skúli Magnússon, er fróðr var um alt það, er að at-
vinnu landsins laut, ætlar á, að meðalhlutr fyrir allar
3 vertíðir til samans, vor, haust og vetr mundi nema
6 hundruðum, og þó hann telji i stórum hundruðum,
mundi það eigi kallaðr allhár hlutr nú á dögum.
f>ess var og raunar eigi von, að vel aflaðist, Skipin
vóru völt og þoldu ílla sjó, og mátti heita mikil hætta
að fara á þeim nokkuð til muna úr landsteinunum,
og kæmi andviðri, áttu menn líf sitt undir því að jafn-
aði, hvort þeir gæti eða entist að berja til lands, því
fáum mun þá hafa komið til hugar að sigla beitivind,
enda eigi gott með því skipalagi, er þá tíðkaðist.
Menn gátu því eigi sótt fiskinn að mun til djúpa, enn
fiskrinn varð að ganga á grunn upp, ætti menn al-
meut að geta náð honum. Sjófólki fjölgaði í Gull-
bringusýslu, svo sem sagt hefir verið, enn fjölgun
þessi kom af tómthúsmanna lýð þeim, sem flyktist að
sjónum, fleyttist þar oftast á lítt nýtum tveggjamanna-
förum, sem þeir þó áttu enga spítu í, enn hrundu niðr