Eimreiðin - 01.09.1901, Síða 27

187
vera sona’, segi ég. Pá glaðnaði yfir honum og hann segir, »Du
er en snild Mand, Jún, —- en snild Mand, Du kommer nok med ull í
vor’, og þegar ég fór, þá gaf höfðiuginn mér fulla flösku afkonjaki,
alveg gefins. Svona vóru nú kaupmenn á því fyrirlitna Islandi,
og nú skal ég segja ykkur, hvernig verzlunin er nyrðra og vita,
hvort ykkur finst það betra. I haust sem leið lagði ég inn til
kaupmannsins dálítið af bezta kjöti, og átti heldur inni en hitt.
Og þegar ég fór, þá segi ég við hann: ’Nú verð ég að biðja þig
að hjálpa mér um peninga upp í skattinn; sveitarstjórnin mun vilja
fá hann borgaðan á réttum tíma, eins og vant er’. Pá snýst hann
önugur við og segir: ’Eg hefi enga peninga! það eru litlar pen-
ingatekjur í þessum horhnútum og ullarhnytjum, sem þið eruð
að koma með í búðina. Eða þá smjörið! Pó það sé nú lílca
verzlunarvara eða hitt þó heldur, smjörið frá Strympu’. ’Og ekki
þarft þú’, segi ég með hægð, ’að hafa í skimpingum smjörið frá
Strympu, því alt það smjör, sem þú hefir fengið þaðan, hefir verið
fullgott ofan í þig og þitt hyski, því Ásdís mín er mesta hrein-
lætis- og myndarkona, eins og allar þær Yxnabakka-systur vóru’.
Og ég þarf ekki að fjölyrða það, að því lengur sem ég bað hann,
því verri varð hann, og seinast fór ég út í styttingi án þess að
fá cent. Eg hefndi þess líka á sveitarstjórninni og borgaði aldrei
skattinn. Og hvað sýnir þetta? Við erum kúgaðir eins og heima
eða ver, segiég; og þessu léttir aldrei af, fyr en járnbraut kemur.
?á koma fleiri kaupmenn, og hinir hætta að kúga okkur og gefa
okkur peninga fyrir kjötið. Við þurfum að fá járnbraut, segi ég.
Er ekki rétt?«
»Jú, ég hefði sagt það,« byrjaði hann aftir eftir litla þögn,
»ég hefði sagt, að við ættum að fá járnbraut. Og ég vona, mínir
herrar, að ég taki ekki upp of mikinn tíma frá ykkur, — því ég
veit, að þið munuð hafa talsvert að gera — þó ég minnist enn á
eitt eða tvö atriði máli þessu til stuðnings. Pað er, eins og þið
vitið, að við Islendingar erum meiri fiskimenn og stjórnmálamenn
en nokkur önnur þjóð í heimi. Pví þó ég byggi allan minn bú-
skap á Norðurlandi, þá reri ég suður í 14 ár og þekti vel höfð-
ingjana í Reykjavík og talaði oft við þá um erjur okkur við Dani,
því danskurinn er mesta helvítis blóðsuga. En mein okkar hérna
er sama og þar, að við stundum fiskinn of mikið en landið of lítið.
»jþað er til lítils fyrir þig að vera að fiska, Jón,« segir Ásdís mín
við mig, »því á vorin ertu búinn að éta upp allan fiskinn. Pað