Eimreiðin - 01.09.1909, Page 1

Kjör rithöfunda og listamanna.
Inngangsræða við fund »Alþjóðafélagsins fyrir bókmentir og
listir« í Khöfn 1909.
Eftir prófessor GEORG BRANDES.
Schiller segist svo frá í einu af kvæðum sínum, að Júpíter
hafi sagt við mannkynið: »Skiftið þið heiminum á milli ykkar; ég
gef ykkur hann að eign og óðali.« Pá þaut hver til sem betur
gat. Akuryrkjumaðurinn tók afurðir jarðarinnar, aðalsmaðurinn
fór á veiðar, kaupmaðurinn birgði sig að vörum, ábótinn kaus sér
dýrindis vín, konungurinn setti verði við brýr og vegi og tók toll
af umfarendum. En seint og síðar meir, þegar öllu var löngu
upp skift, bar skáldið að. »Æ, ég aumur,« sagði hann, »mér
einum, trúasta syni þínum, hefirðu gleymt,« og draumsjónamað-
urinn varpaði sér niður fyrir hásæti Júpíters. — »Hvar varstu,«
sagði guðajöfurinn, »þegar heiminum var skift?« — »Ég var hjá
þér,« svaraði skáldið; »þar misti ég sjónar á öllu jarðnesku.« —
»Hvað skal til bragðs taka?« sagði guðinn, »nú er öllu ráðstafað
og úthlutað. En viljir þú búa í himninum hjá mér, þá skal hann
standa þér opinn, í hvert sinn er þú kemur.<
Sú huggun, sem Schiller í kvæði sínu veitir skáldum og
listamönnum, mun ekki reynast þeim nægileg á vorum dögum.
Hún nægði honum ekki sjálfum, því hann tók með gleði við pen-
ingum að gjöf frá stjórn Dana, sem bar gæfu til að bæta úr neyð
hans, þegar hann var svo veikur og veill, að hann gat ekki unnið
sér nægilegt lífsviðurværi.
I
»Himinn minn stendur þér opinn,« sagði Júpíter. »Himininn
stendur þeim opinn« var almenningsskoðun á hlutskifti því, sem
11