Eimreiðin - 01.09.1912, Blaðsíða 2

15«
þegið fé og mentun að Dönum. En það eru þau gæði, sem mest
þykir um vert í veröld mentanna. Danahatur mentamanna vorra
var þó eðlilegt fyr á tímum, þegar þverúð Dana kom svo hart
niður á íslenzkum málum, að stundum vóru þau virt að vettugi
með blákaldri þögn, en stundum synjað staðfestingar, að ástæðu-
lausu. En nú er öldin önnur, þar sem Danir hafa rétt fram hönd
sína til samúðar og samvinnu og brosað við okkur út undir
eyru.
Kynslóð, sem ber í brjósti sér hjarta hálfeitrað af hatri til
frændþjóðar sinnar, en þiggur þó að henni féstyrk og mentun, —
sú kynslóð er æðimikið athugaverð og á langa leið ófarna til
sannra menningarþrifa. Hún virðist vera andlega náskyld Gyðing-
um, sem grýttu spámennina, sem þeim vóru samtíða, en hlóðu
hinum bautasteina, sem fallnir vóru. Gyðingar elskuðu sjálfa sig
heitt og innilega, og trúðu því, að guð hefði valið þá, til að
skipa öndvegi meðal þjóðanna. En þeir hötuðu nágrannaþjóðirnar
og þóttust hafa guðsskipun til að ræna þær og drepa. þeir trúðu
því statt og stöðugt, að guð hataði allar þjóðir nema Israel og
ætlaði þeim náttból undir öxi Gyðinga, eða áþján að öðrum kosti.
Svona er hatrið máttugt. Paö nær inn í ókunna landið. Trúar-
bragða-hatrið heíir verið verst í mannheimi og þar næst þjóðernis-
hatrið. Og þegar þessir hatursandar hafa sameinast, hefir mann-
eðlið orðið að grimmu dýrseðli. Vér þekkjum þessi hatursöfl af
sögu Tyrkja og Rússa, að ógleymdum Gyðingum. Peir hafa allir
soðið stálið í morðvopn sín við eld og afl trúarhroka og þjóð-
drambs; þær þjóðir, hver um sig, hafa trúað því, eða talið sér
trú um, að þær væru kjörnar til þess, að elska sig, en hata aðrar
þjóðir. Og allar bera þær fyrir brjósti skipun frá æðra heimi.
Jave bauð Gyðingum þetta og Múhameð Aröbum. Og Rússar
þykjast enn þann dag í dag hafa köllun til þess, að leggja undir
sig lönd og lýði. Petta eru alt »landvarnarmenn« og »sjálfstæðis-
menn«, sem kveikt hafa eld og bál fyrir dyrum náunga sinna og
nágranna-þjóða, en látið heimalöndin fúna niður í órækt, og þjóð-
ina liggja í sárum á móðurmoldinni.
Viðkvæm og sterk þjóðernis-tilfinning er góð og gagnleg. En
þegar hún er mögnuð hatursmótvægi til útlendra þjóða, þá er
hún ill og óþörf. Mér kemur í hug lambelska ærinnar. Þegar hún
er ein um lambið sitt, annast hún það með svo mikilli ástúð, að
engin kona sýnir barni sínu þvílíka elsku. En þegar ærin kemur