Eimreiðin - 01.09.1912, Blaðsíða 18

174
Göfug ættjarðarást þráir friðinn og elskar hann — frið til ó-
brjálaðra hugsana, frið til athafna og frið til að græða gömul
þjóðarmein.
í fornaldarsögum Norðurlanda er getið um göfugan konung,
sem hét Fróði. Hann var svo friðsamur í stjórn sinni, að andi
friðsælunnar breiddi sig yfir ríkið. Enginn leitaði á annan. Plógar
vóru smíðaðir úr sverðum og akrar gerðir úr orustuvöllum. Stjórn-
artími Fróða er kallaður Fróðafriður, og konungurinn nefndur
Frið-Fróði.
Petta lítur út eins og æfintýri.
En látum svo vera, að þetta sé skáldsaga. IJað er þó merki-
leg frásaga, um þrá göfugra manna og löngun eftir mannúðar
lífi og drengskapar, þar sem lifað er á handafla sínum, en ekki á
hólmgöngum né stigamensku.
Draumsjónin um Fróðafrið hefir ekki enn þá ræzt í neinu
landi. Skáldið, sem segir söguna, eða spekingurinn, veit það vel.
En það veit frásögumaðurinn, að sagan verður áhrifameiri, ef svo
er að orði komist, að eitthvað framúrskarandi hafi gerst, heldur
en ef sagt væri, að það mundi gerast. Frásaga um framkomna
atburði hrífur mannshugann meira, en spádómur, sem ef til vill
rætist aldrei.
í*egar göfuga konan kemst til valda — ættjarðarástin, sem
ég hefi talað um, sú sem elskar landið og þjóðina og ann mann-
kyninu, þjónar öðrum, en gleymir að hlaða undir sjálfa sig, —
pá rætist vonin um Fróðafrið.
Ast.
(Brot.)
I.
Was ich sehe redet Wunder zu mir.
SCHOPENHAUER.
Mannseðlið minnir á silfurbergið íslenzka; ljósgeislinn, sem
lendir á því, sundrast í tvo. Eins er í mannseðlinu einhver al-
heimsgeisli af þrá, sem klýfst í ást og trú, löngun eftir að lífið
haldi áfram í niðjum, og þó í einstaklingnum sjálfum.