Eimreiðin - 01.09.1912, Blaðsíða 53

209
í krabbameinsfrumlunum, og út af þessum frumlum óx svo hiö
nýja krabbamein meir og meir. Pessar rannsóknir virðast þannig
styrkja þá skobun, að krabbamein sé ekki næmur sjúkdómur.
Frumlur þess sýkja ekki nágrannafrumlur tilraunadýrsins, en vaxa
aðeins og æxlast sjálfar. Af tilraununum virðist því mega draga
þá ályktun, að ekkert krabbamein myndist, þar sem engar (að-
komandi?) krabbameinsfrumlur eru til staðar. Petta má þó ekki
taka bókstaflega, því þegar um krabbamein hjá mönnum er að
ræða, finst þetta orsakasamband ekki. Sjúkdómurinn byrjar, eins
og kunnugt er, á þann hátt, að ofvöxtur kemur í eitthvert líf-
færi eða einhvern hluta líkamans, og frumlurnar breytast og sýkj-
ast af ókunnum orsökum. En sú meginregla er óbilug, að hvar
sem krabbamein myndast í líkamanum, halda hinar upprunalegu
krabbameinsfrumlur mynd sinni og starfsemi því nær óbreyttri,
enda þótt þær flytjist með blóð- eða slagæðastraumnum til fjar-
lægra líffæra. Við smásjárannsóknir sést, að það eru samskonar
frumlur í upprunalega meininu og þeim meinum (metastaser),
sem seinna vaxa frá því í öðrum hlutum líkamans.
Eins og áður var á drepið, virðast ýmsar rannsóknir benda
í þá átt, að krabbamein sé ekki næmur sjúkdómur í orðsins vana-
legu merkingu. Krabbameinsbitar hafa oft verið settir inn í rottu-
búr, en rotturnar sýktust ekki, þótt þær ætu bitana. En ef vökva,
sem blandaður var krabbameinsfrumlum, var dælt inn í blóðæðar
á músum, fengu þær vanalega meinsemdina, en sjaldan eða aldrei,
ef frumlurnar vóru fyrst drepnar með efnasamblöndun, sem
naumast mundi hafa haft skaðleg áhrif á bakteríur. Aldrei hefir
tekist að framleiða krabbamein með meðulum eða öðrum vökv-
um, sem ekki hafa verið blandaðir með lifandi krabbameinsfruml-
um. Allflestar dýratilraunir virðast þannig meir og meir færa
mönnum heim sanninn um, að krabbamein eigi ekki upptök sín í
sóttkveikju (bakteríum) né sníkjudýrum (parasiter), heldur liggi
sjúkdómsorsökin í sjálfum líkamsfrumlunum, sem á þessum á-
kveðna stað breytast oft skyndilega, og rífa sig lausar úr sínu
náttúrlega sambandi við nágrannafrumlurnar. Hina eiginlegu or-
sök til þessarar ummyndunar þekkja menn því miður ekki enn
þá til fulls, en flestir vísindamenn eru sammála um, að eldri og
yngri meiðsli (traurna), arfgengi (hereditas) og síðast, en ekki
sízt, aldur hvers einstaklings eigi mikinn þátt í framkomu og