Eimreiðin - 01.09.1912, Blaðsíða 8
164
dyrum föður síns^ og aldrei nent að sækja vatnsdropa í lækinn
handa móður sinni.
Það er sú landvörn, sem okkur ríður mest á, að gengið sé
í bardaga hversdagslífsins með alþýðu. Okkur ríður lífið á, að
það sé gert, þjóðinni fjölgað og landið bygt og unnið.
Réttur landsins gagnvart útlendu drottinvaldi má heita vel
trygður nú, þar sem vér komum fram öllum málum vorum, sem
samþykt eru á alþingi. Skórinn kreppir ekki að þjóðinni í tána,
þ. e. a. s. út á við. Skókreppa okkar öll er í hælinn — heima
fyrir.
En þjóðmálasmyrlarnir og landsmálaskúmarnir setjast svo
sjaldan á jafnsléttu lífsins, að þeir vita ekki, hvar skórinn kreppir
að alþýðu. Og þessa menn kýs svo alþýðan í virðingarstöður
sínar, til að reka trúnaðarerindi lands og lýðs.
Vera má, að þeir viti þó, hvar skórinn kreppir að lýðnum.
En þeir meta það meira, að veita vötnum á mylnuna sína, heldur
en að skara eldinn að köku almúgans og hefja þjóðina úr niður-
lægingu.
Okkur er gjarnt að lofa liðna tímann — okkur, sem komin
erum til vits og ára. P*að er kallað afturfaramerki, og þeim er brugð-
ið urn hnignun, sem eru við þetta heygarðshornið. •—En tvímæla-
laust er margt það í fari liðinna manna, sem lofsvert er og að-
dáunar.
Pegar gömlu mennirnir, sem vér köllum svo, vóru á unga
aldri, kölluðu þeir sig engum tildurtiöfnum. Eá var engin auglýs-
ingatíð, og gullið kallað gull og leirinn leir. Pá gengu ungu menta-
mennirnir að heyskap og réru á sjó. Og fullorðnu mentamennirnir
unnu öll störf. Pað er sagt t. d. um Halldór Friðriksson, að hann
kæmi með heystrá í skegginu í kenslutímana. Ungir og aldnir
mentamenn sættu sig við iðjulífið í landinu og unnu fyrir það
kaup, sem atvinnuvegirnir þoldu að gjalda og landshættir leyfðu.
Pessir menn vóru í raun og veru sjálfstæðismenn og landvarnar-
menn, góðir og gildir Islendingar, þjóðlegir föðurlandsvinir. Pessir
menn eiga lofmæli skilið. Peir efldu sig í æsku með störfunum og
beindu vilja sínum í ákveðna átt. Nú vita ungu mentamennirnir
ekki, hvað þeir vilja verða í lífinu, alt of margir. Peir vilja. að
alt gangi einhvernveginn, og að Danahatur lifi og logi í landinu.