Eimreiðin - 01.05.1914, Síða 71

147
arinnar. Ég nota tækifærið til þess, að leiðrétta ofurlitla villu á 150.
bls. Þar er mynd af bóluþangi, sem merkt er með H. J. Þetta
merki má ekki skilja svo, að ég hafi teiknað myndina, því að svo er
ekki; en hún er teiknuð af öðrum eftir íslenzkri jurt og er tekin úr
mínum bókum.
Stefán hefir öðrum fremur aukið þekkingu íslendinga í grasafræði,
bæði sem kennari og rithöfundur, og þarf ekki lengra að fara en
benda á »Flóru« og »Plönturnar«. Hafi hann heiður og þökk fyrir.
HELGI JÓNSSON.
HERMANN JÓNASSON: DRAUMAR. Rvík 1912.
íslendingar hafa frá alda öðli verið draumspakir, og tekið mjög
mark á draumum, sem sjá má í fornsögum vorum. Ef til vill erum
vér ættlerar forfeðra vorra í draumspeki, eins og í ýmsu öðru. En
eigi að síður lifir þó trúin á drauma í hug og hjörtum þjóðarinnar.
Alt til þessa höfum við þó látið okkur nægja trúna eina, og hver hefir
ráðið drauma sína upp á sína vísu. Mér vitanlega hefir enginn ís-
lendingur fengist við vísindalegar rannsóknir hvorki á sínu eigin draum-
lífi né annarra. Erum vér í því sem mörgu öðru eftirbátar flestra ann-
arra þjóða. Í’ví um langan aldur hafa verið vísindamenn í flestum
mentalöndum heimsins, er hafa lagt kapp á að rannsaka drauma og
orsakir þeirra. Og þó mönnum hafi enn eigi tekist til fulls að skýra
draumalífið yfir höfuð, eru þó flestir nú á eitt sáttir um ýms aðalatriði
viðvíkjandi flokkun drauma og sambandi þeirra við sálarlíf og alt
ástand þess, er dreymir.
»Draumar« bera þess ljósan vott, að höf. hefir verið lítt kunnugur
rannsóknum útlendra vísindamanna á draumum, því ella mundi hann
sjálfur hafa séð, að sumir draumar hans eiga sér eðlilegar (þ. e. a. s.
þektar) orsakir, eins og t. d. draumurinn um pestarkindina, og að aðr-
ir eru til orðnir í ástandi, sem — eftir því sem hann sjálfur lýsir því
— er tæplega ósjúkt, og það einmitt sögudraumarnir. Af því leiðir
þó ekki, að bæði hið einkennilega ástand og draumarnir geti ekki ver-
ið markvert á sína vísu. En í augum draumspekinga mun Njáludraum-
urinn, sem höf. álítur einna merkastan allra drauma sinna, verða
fremur léttur á metunum, bæði vegna hins einkennilega ástands höf.
og vegna þess, hve langt var um liðið, er höf færði drauminn í letur.
Þó er einkennilegt, að tími sá, er höf. segir, að sá draumur hafi var-
að, kemur allvel heim við nýjustu rannsóknir á tímahlutföllum milli
ræðu og fyrirburða í svefni.
Æskudrauma höf- mun mega telja til draumaflokks þess, er ósk-
draumar nefnast. Þó er Koludraumurinn þar frábrugðinn venju, þvf
þess hafa eigi fundist dæmi, að menn, sem ganga í svefni, muni, er
þeir vakna, draum þann, er gaf tilefni til svefngöngunnar. En draum-
ur þessi hefir sama galla og flestir hinir aðrir draumar: hann er sagð-
ur löngu seinna en hann skeði. Mundi hann því tæplega verða talinn
að marki meðal vísindamanna.
Hjaltabakkadraumurinn er einstakur í sinni röð, og hefir þann kost
fram yfir hina draumana, að hann er vottfestur. — Þó er vottorðið því