Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Blaðsíða 2
2
Porv. Thoroddsen
Á Egyptalandi voru fræðimenn þegar snemma á 19.
öld farnir að geta þýtt hið forna letur og höfðu smátt
og smátt fengið gott yfirlit yfir söguferil þess lands, en
síðan hefur sú þekking mikið aukist og þroskast. Nú á
á seinni árum hefur mest verið fengist við útgröft og
rannsókn fornmenja í Mesopotamíu, sjerstaklega fornbæ-
ina Ninive og Babylón, ennfremur hafa margar rústir
verið grafnar upp og skoðaðar í Persíu, Litlu Asíu, Sýr-
landi, í Palestínu og Arabíu og á eyjum í Grikklands-
hafi. í bæjarústunum finnast oft menjar margra þjóða og
kynslóða, hver bærinn hefur verið bygður ofan í annan,
grunnsteinar hinna eldri húsa hafa orðið undirstaða ann-
ara bygginga. Rústirnar leiða oft í ljós, að borgirnar hafa
hvað eftir annað eyðst í herhlaupum og bruna, og um
sumar þeirra hefur sí og æ verið barist öld eftir öld.
Viðburðir mannkynssögunnar síðan Grikkir og Rómverjar
hófust, hafa verið margir og stórbrotnir og þá má eigi
síður búast við, að miklar breytingar hafi orðið á afstöðu
þjóðanna á þeim 4—5 þúsund árum fyrir Krists burð,
sem menn hafa leitt í ljós og fengið nokkuð skynbragð
á. Pað sýnir sig líka, að þá sem síðar, hafa oft verið
mikil umbrot og þjóðaflakk; hver aldan rekur aðra, þjóð-
irnar rísa og hverfa, einn brýtur annan undir sig og
verður svo öðrum sterkari að bráð. Hjarðmannaþjóðir á
eyðimörkum, sem vanist hafa þrautum og örðugu lífi,
harðna við það og verða hraustar og þolgóðar, sjá þó
vanalega ofsjónum yfir auðsæld og velgengni bænda og
borgara í hinum frjósömu löndum og öfunda þá, reyna
því að klófesta þessi gæði þegar þeir sjá sjer fært. Af
þessu stafa hinar stöðugu árásir eyðimerkurþjóða á hin
ríku og ræktuðu lönd meðfram fljótunum í Mesopotamíu
og á aðrar frjósamar bygðir, sem liggja nærri eyðimörk-
unum. Pessar eyðimerkurþjóðir hafa, þó smáar sjeu,
hvað eftir annað lagt undir sig hin miklu menningarlönd