Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Blaðsíða 21
Kaflar úr fornsögu Austurlanda
21
af Genesaretvatninu. Hje'r ætlum við ekki að skýra frá
hinum einstöku rannsóknum eða fornmenjum1), það mundi
verða löng og leiðinleg romsa. Tilgangurinn er að segja
nokkuð frá þeirri niðurstöðu, sem fræðimenn hafa komist
að um hina elstu sögu þessara hjeraða; vjer förum fljótt
yfir hið einstaka, en reynum aðeins að glöggva oss á
aðaldráttum sögunnar.
III. Frumbyggjar Palestínu.
Palestínuhálendið er klofið sundur frá norðri til suð-
urs af djúpum dal (E1 Ghor), sem myndast hefur við
stórkostlegt landsig seint á jarðöldum, hafa því verið
samfara eldgos mikil og landskjálftar; þetta hefur líklega
gerst um það leyti sem ísöldin gekk yfir á Norðurlönd-
um, sennilega snemma á ísöldu. I dalskoru þessari, sem
er svo djúp, að hún nær 394 m. niður fyrir yfirborð
Miðjarðarhafs, liggja Genesaretvatnið og Dauðahafið, en
þegar umbrotin urðu, hafa eldgosin orðið mest norðan til,
einkum í Hauran austur af Genesaretvatni, þar eru miklar
breiður af helluhraunum og gígaraðir. Jarðlög Palestínu
liggja annars flöt og lárjett og hafa myndast á krítar-
tíma og snemma á tertiera tímanum (eocene). Engin lík-
indi eru til þess, að menskar verur hafi verið til á Gyð-
ingalandi þegar þessi umbrot urðu, en litlu síðar hefur
landið farið að byggjast að austan, og veiðiþjóðir á lágu
menningarstigi hafa sest þar að. Pað hafa verið stein-
aldarþjóðir, eins og annarstaðar á meginlandi, sem fyrst
bygðu landið; hvað snemma það hefur verið er ekki
hægt að segja, líklega 8—10 þúsund árum f. Kr. eða fyrr.
Kringum Jerúsalem og víðar hafa fundist steintól þeirra
frumbúanna með hinu elsta sniði og ýmsar aðrar menjar.
*) í Óðni 11. árg. 1915 hetur verið þýdd byrjun á riti eftir G.
Howardy um fornmenjarannsóknir í Palestínu og á Sýrlandi.