Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Qupperneq 4

4
[’orv. Thoroddsen
Norðurálfu. fessar þjóðir voru komnar langt í verklegum
og andlegum efnum, áttu fagrar borgir með steinlögðum
götum og skrautlegum höllum og musterum, höfðu vegi
um lönd sín og reglulegar póstgöngur, voru langt komnar
í listum, iðnaði og íþróttum, mældu gang himintungla og
höfðu nákvæmt tímatal, og það á þeim tíma þegar íbúar
meginlanda Európu margir hverjir enn voru skinnklæddir
veiðimenn og notuðu steinvopn til að veiða villidýr og
rota hver annan, og bjuggu í auðvirðilegum kofum.
Menning Babylónar hafði hin mestu áhrif á nábúaþjóð-
irnar og dreifðist smátt og smátt út um alla Vestur-Asíu
og líkléga langt vestur í Miðjarðarhafslönd, áhrif Egypta
voru þrengri, en þó töluverð. Seinni tímar hafa sýnt, að
ýmsar aðrar miðstöðvar menningarinnar sköpuðust í öðr-
um austrænum löndum, sem áttu Babylón og Egypta-
landi mikið að þakka, en framleiddu þó ýmislegt nýtt og
frumlegt; menjar af slíkum siðmenningarstöðvum hafa
fundist í Litlu-Asíu, á Krít og víðar. Á allra síðustu tím-
um hefur fengist nokkur þekking um volduga menningar-
þjóð, sem frá miðju hinnar þriðju árþúsundar til 7. aldar
f. Kr. hatði aðsetur sitt í Litlu-Asíu og er kölluð Hettítar.
Þessi þjóð hefur látið eftir sig miklar menjar, rústir,
myndir og letur, en því miður hafa fræðimenn enn ekki
komist fram úr letri þessu, svo áletranir þeirrar þjóðar
eru enn óskiljanlegar. Nýlega hefur þar þó fundist mikið
af fleygleturstöflum og hefur lestur þeirra nokkuð dregið
blæjuna af hinni dularfullu fornsögu þeirrar þjóðar.
Rannsóknir hinna austrænu fornmenja eru afarörðugar,
kostnaðarsamar og langvinnar, og svo þarf mikla yftr-
legu margra fræðimanna til þess að lesa, skilja og skýra
allar þær þúsundir af torlæsilegum áletrunum sem fundist
hafa.
Um rannsóknir þessar hefur svo sem ekkert verið
ritað á íslensku og munum vjer því til fróðleiks og