Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Blaðsíða 163

3
að vera með því, að tillaga landsstjórnarinnar stæði kyr á fjárlagafrum-
varpinu, og annar þingmaður var að sögn eins af Reykjavíkurblöðunum
fenginn til þess að fara út, á meðan á atkvæðagreiðslunni stóð, svo að
hann greiddi ekki atkvæði á móti málinu. A þessum grundvelli er nú
senóiherrastaðan bygð. Látum landsstjórnina hafa heiðurinn af því, og
landsmenn hafa ánægjuna af að launa sendiherrann. Þeir munu ekki hafa
annað þarfara að gera við fje sitt! í*eir sýndu lítinn áhuga á þessu
máli, og fáir nentu að láta skoðun sína í ljós, þótt yfir 95 af hundraði
væru á móti því. Svo sjá þeir nú afleiðingarnar. En það er ljóst, að
rjett er hjá brjefritaranum að sigur vanst ekki í þessu atriði, en þó má
vera að greinarnar um málið hafi einhver vekjandi áhrif á landsmenn.
Aftur á móti er það ljóst, að glæsilegur sigur vanst að því er annað
atriðið snertir. Sumir þeir menn, sem börðust mest fyrir því, að sendi-
herra væri skipaður í Kaupmannahöfn, — þá er þeir tveir menn eru frá-
taldir, sem áttu upptökin í þessu máli og ætluðu sjer stöðuna, — gerðu
það aðallega í þeim tilgangi, að losna við einn óheillamann í íslenskri j>póli-
tík«, með því að búa til sendiherrastöðu handa honum. Einn þeirra reyndi
að telja mig af því að vera á móti sendiherrastöðunni; það væri svo
mikill hagur fyrir íslenska »pólitík« að losna við þennan mann og gera
hann að sendiherra; þar gerði hann ekkert, engan skaða. Annar reynd-
ur þingmaður sagði: »í>á losnum við aldrei við hann«, þ. e. ef sendi-
herraembættið væri eigi stofnað.
Í*að hefur átt sjer stað víða í löndum, að senda menn til Ameríku,
þá er þeir hafa þótt óhæfir á fósturjörðu sinni og engu tauti hefur verið
hægt að koma við þá heima. En það er ný og líklega alíslensk stjórn-
speki að vilja setja á stofn sendiherraembætti handa slíkum mönnum, sem
þykja gjörsarnlega ónýtir eða jafnvel skaðlegir heima á fósturjörð sinni. tað
hefði orðið dýrt fyrir ]sland, ef sú aðferð hefði komist á, að stofna sendi-
herrastöðu handa hverjum þeim nianni, sem gefur sig glamrandi að lands-
málum, kemst á þing og makar þar krók sinn, og reynist svo í raun
rjettri gjörsamlega óhæfur til þess að vera fulltrúi þjóðarinnar. Þetta
hindruðu greinar mínar. fess var getið í þeim, í einum kaflanum, sem
ekki mátti prenta, að nokkrír íslendingar í Kaupmannahöfn mundu stofna
fjelag til þess að vernda sæmd íslands fyrir landsstjórninni, ef hún
sendi hingað óhæfan mann sem sendiherra, og að hann mundi fá þær
viðtökur hjer, að hann yrði að hverfa sem fyrst heim aftur. Þetta er
landsstjórninni vel kunnugt. Hún vissi að það var alvara. Hún fór því
að hugsa um val á nýtum manni, og að öllu óreyndu hygg jeg að
henni hafi tekist valið mjög vel eftir ástæðum. Henni tókst líka að finna
efnaðan mann, sem hefur tekið við sendiherraerobættinu með þeim laun-
um, sem til þess eru veitt á fjárlögunum, og sparar það landsfje, því að
nú mun eigi þurfa að biðja um launaviðbót eða meira fje til þess
embættis. Er það vel farið.
Peir menn, sem börðust fyrir sendiherrastöðunni, vissu eigi hvað sendi-
herra átti að gjöra. Lögfræðingur nokkur, sem hjer er í Kaupmannahöfn
og er nákunnugur bæjarmálum, hag og athöfnum sumra íslendinga, sem