Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1920, Blaðsíða 10

IO
forv. Thoroddsen
af kvabbi og kvörtunum hinna ýmsu kotríkja, þeir biðja
í auðmjúkum orðum Egyptakonung að hjálpa sjer gegn
óvinum, skera úr þrætum, gefa eftir skatta vegna ófriðs
og óárs o. s. frv. 3?að sjest á Amarnabrjefunum að
manneðlið fyrir 3 þúsund árum síðan hefur verið svipað
eins og síðar, ekki vantar fagurgala og komplíment við
konung og hirðmenn hans, en oft skína alls konar illar
hvatir gegnum hin fögru orð; mjög oft rægja menn hver
annan og hafa allskonar svik og brögð í tafli. Ávarpið í
brjefsupphafi til konungs var altaf í föstu formi og þótti
ókurteisi og ruddaskapur að bregða út af því. Pannig
byrjar einn hjeraðsstjóri t. d. brjef sitt: »Til konungs-
ins, drottins míns, guðs míns, sólar minnar, sólarinnar á
himni. Jeg Jitia hjeraðsstjóri í Askalon, þjónn þinn, duft
undir fótum þínum, þræll hrossa þinna (hestasveinn). Jeg
kasta mjer niður fyrir fætur konungs míns, drottins míns,
sjöf sinnum og aftur sjö sinnum bæði á brjóst og á
bak«. Oft eru brjefin sjálf í hinum hátíðlegasta biblíustíl,
tala nákvæmlega í sama tón og anda og bækur Gamla
Testamentisins, svo orðalagið og rithátturinn hefur auð-
sjáanlega lengi haldist þar í landi.
Einn af þeim höfðingjum sem ritaði Egyptakonungi
hjet Abdichiba, hann rjeði yfir Urusalim (Jerúsalem); frá
honum eru 7 brjef geymd í konungssafninu í Berlín;
hann kvartar undan því að hann hafi verið rægður við
konung og yfir ágangi sumra nábúa, sem höfðu fengið
sjer málalið af Hebreakyni. Af brjefum þessum sjest,
að Jerúsalem hefur verið víggirt borg 1500 árum
f. Kr., en hún komst ekki í hendur Gyðinga fyrr en 500
árum síðar, er Davíð vann borgina. Egyptakonungur
hafði fátt setulið í þessum löndum, þótti það ekki borga
sig að leggja of mikið í kostnað, en ef eitthvert smáríkið
sveikst um að borga skatt eða hölðingjar voru óhlýðnir
eða óstýrilátir, þá var það siður Egypta að siga nábú-