Morgunblaðið - 18.05.2001, Blaðsíða 13

HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. MAÍ 2001 13
VERKFALL starfsfólks í
verkalýðsfélaginu Hlíf í Hafn-
arfirði hefur nú staðið frá því
á mánudag og er afleiðinga
þess farið að gæta víða í sam-
félaginu í Hafnarfirði. Leik-
skólar hafa verið lokaðir alla
daga vikunnar og kennsla
stöðvaðist í grunnskólum á
miðvikudag, þannig að tæp-
lega 4.500 börn á leikskóla- og
grunnskólaaldri hafa þurft að
sitja heima síðustu daga. Þá
hefur þurft að draga verulega
úr heimaþjónustu við aldraða
og öryrkja á ríflega 200 heim-
ilum í Hafnarfirði. Lítið hefur
þokast í samkomulagsátt í
vinnudeilunni en nýr fundur
hefur verið boðaður í dag hjá
ríkissáttasemjara.
Foreldrar eru orðnir ugg-
andi vegna stöðu mála og sér í
lagi foreldrar grunnskóla-
barna þar sem stutt er eftir af
skólaárinu og prófin því í upp-
námi. Foreldraráð Hafnar-
fjarðar hefur sent frá sér
ályktun og lýst yfir miklum
áhyggjum vegna þeirrar
stöðu sem upp er komin í
grunnskólum Hafnarfjarðar
vegna verkfalls meðal starfs-
fólks grunnskólanna og í
ályktuninni er skorað á deilu-
aðila að ná sáttum nú þegar.
„Foreldraráð Hafnarfjarð-
ar minnir á ábyrgð deiluaðila
gagnvart grunnskólanemum í
Hafnarfirði. Einnig vill For-
eldraráð Hafnarfjarðar benda
á að samkvæmt grunnskóla-
lögum er lágmarkskennslu-
dagafjöldi skólaársins 170
dagar.
Foreldraráð Hafnarfjarðar
fer fram á að bæjaryfirvöld
hlutist til um að þeim kennslu-
dögum sem tapast vegna
verkfallsaðgerða verði bætt
við skólaárið.“
Róbert McKee, formaður
foreldraráðs Hafnarfjarðar,
segir að fólk sé mjög ósátt við
stöðu mála. Hann á börn bæði
í leikskóla og grunnskóla og
segir ástandið ekki ganga til
lengdar og þolinmæði fólks
þrjóti brátt ef ekki leysist úr
málum. Þá gagnrýnir hann
viðbrögð bæjaryfirvalda og
segir að þau verði að upplýsa
fólk um það í hvað stefni í
þessum málum.
Mikil óvissa ríkjandi
meðal grunnskólabarna
Hrafnhildur Halldórsdóttir
er móðir þriggja barna á
grunnskólaaldri í Setbergs-
skóla og hún segir ástandið
vera alveg skelfilegt. Hún
segist eiga barn í 9. bekk sem
hafi átt að fara í próf í dag og
meðal nemenda hafi verið
komin upp ákveðin stemming
fyrir próflestri, en nú hafi fót-
unum verið kippt undan þeim.
„Það snertir mitt heimili mjög
mikið þegar enginn fer í skóla.
Krakkarnir eru bara í fríi og
það er engin stemming fyrir
því að fara að lesa undir próf.
Maður hefur rosalegar
áhyggjur, vegna þess að þau
voru að sigla inn í svona
stemmingu að fara að lesa, og
síðan er fótunum kippt undan
þeim. Þau vita ekki hvar þau
standa, hvort þau eru komin í
frí eða hvort þau eiga að vera
að lesa. Þetta skapar óöryggi
og kvíða og nú er einmitt próf-
vikan að taka við.“
Hrafnhildur segist hafa
miklar áhyggjur af því að ekki
náist að semja fyrir skólaslit.
Hún segir þessa stöðu hafa
komið sér í opna skjöldu því
hún hafi ekki átt von á því að
skólarnir myndu lokast líka.
„Það ríkir mikil óvissa og
óöryggi varðandi það hvernig
þetta fer. Maður hefur verið
að fylgjast með stöðunni og ég
er svolítið hissa á bæjaryfir-
völdum að láta þetta yfir okk-
ur ganga. Ég hef miklar
áhyggjur af þessu og hefði
gjarnan viljað sjá einhvern
borgarafund um málið. Vissu-
lega myndum við kannski láta
þetta bíða, ef við værum ekki
að tala um að prófin leggist
kannski af. Það er ekki eins og
maður hafi vikuna til að spá í
stöðuna, því þá er skólinn bú-
inn. Þannig að þetta er svolítið
ábyrgðarleysi og maður skilur
ekki almennilega bæjaryfir-
völd, sem hafa í raun ekkert
lýst því yfir hvernig þau ætla
að leysa þetta.“
Árni Þór Hilmarsson, fram-
kvæmdastjóri fjölskyldusviðs
Hafnarfjarðarbæjar, segir
menn vissulega uggandi um
að verkfallið dragist á lang-
inn, sér í lagi vegna þess að nú
sé prófmánuður og krakkarn-
ir séu komnir á skrið við að
undirbúa prófin. Hann segir
bæjaryfirvöld hins vegar lítið
geta gert nema beðið eftir því
að samningar takist.
„Það er ekki hægt að bregð-
ast öðru vísi við en að semja.
Af hálfu bæjarins verður ekki
reynt að fara í kringum þenn-
an feril á nokkurn hátt, heldur
verður þetta mál unnið alger-
lega heiðarlega.“
Áhyggjur fólks stigmagn-
ast með hverjum degi
Kolbrún Oddbergsdóttir,
öldrunarfulltrúi Hafnarfjarð-
arbæjar, segir verkfallið hafa
þær afleiðingar að ekki sé
hægt að halda úti heimaþjón-
ustu og hefur aðeins verið
hægt að veita lágmarksþjón-
ustu frá því á mánudag. Það
eru um 300 manns sem fá
heimaþjónustu á rúmlega 200
heimilum, en það eru ellilíf-
eyrisþegar, öryrkjar og þeir
sem eru sjúkir tímabundið,
auk þess sem veitt er stuðn-
ingsþjónusta við geðfatlaða.
Að sögn Kolbrúnar fékkst að
vísu undanþága fyrir þremur
stöðugildum sem skipt er upp
milli átta kvenna.
„Við notum þetta í brýnustu
hlutina, sem felst aðallega í
því að líta inn til fólks. Það er
ekkert þrifið og ekkert gert
annað en að líta til með þeim
sem alls ekki geta án þess ver-
ið.“
Að sögn Kolbrúnar er þó
eitt þessara þriggja stöðu-
gilda bundið að mestu við einn
stað, þannig að tvö stöðugildi
eru þá eftir til að sinna öllum
hinum. Verkfallið hefur ekki
áhrif á heimsendingar á mat
en hins vegar hefur ekki verið
hægt að halda úti starfsemi í
tveimur mötuneytum fyrir
íbúa sem búa í sjálfseignar-
íbúðum fyrir aldraða. Kolbrún
segir að hægt sé að þola þetta
ástand í nokkra daga, en
næstu daga fari róðurinn að
þyngjast náist ekki samning-
ar í deilunni.
„Það má segja að áhyggjur
fólks stigmagnist vegna þessa
ástands. Þetta er allt í lagi í
nokkra daga, svona innan
gæsalappa í viku hjá flestum,
en þá fer þetta að verða þungt
undir fæti, það segir sig
sjálft.“
Verkfall félagsmanna Hlífar er farið að hafa víðtæk áhrif í Hafnarfirði
Hafa áhyggjur af próf-
um grunnskólabarna
Hafnarfjörður
Þrjú hundruð aldraðir og öryrkjar
fá lágmarksheimaþjónustu
KNATTSPYRNUFÉLAGIÐ
Valur hélt upp á 90 ára af-
mæli sitt 11. maí síðastlið-
inn. Nokkrir gamlir félags-
menn voru heiðraðir í tilefni
dagsins og þar á meðal var
Sigurður Ólafsson, fyrrum
knattspyrnu- og handknatt-
leiksmaður, sem var sæmd-
ur heiðursorðu ÍSÍ fyrir
störf sín í þágu Vals og
íþróttahreyfingarinnar.
Sigurður er á átttugasta
og fimmta aldursári, hlé-
drægur maður að eðlisfari
og lítið gefinn fyrir að ræða
um íþróttasigra sína. Hann
er einn af fjórum núlifandi
heiðursfélögum Vals en hin-
ir eru Jóhannes Berg-
steinsson múrarameistari og
Úlfar Þórðarson augnlækn-
ir, sem báðir eru á níræð-
isaldri, auk Þórðar Þorkels-
sonar endurskoðanda sem er
á áttræðisaldri. Sigurður á
að baki glæstan íþrótta-
mannsferil. Hann varð fyrst
Íslandsmeistari með Val árið
1935 en frá 1935 til 1945
varð Valur Íslandsmeistari
öll árin nema tvisvar, eða í
níu af ellefu skiptum. Sig-
urður keppti með meist-
araflokki fram til ársins
1951 og aðspurður segir
hann leikmannaskipti hafa
verið fátíð á þessum tíma
enda hafi það jafngilt land-
ráðum að skipta um lið.
Spiluðu handbolta
með fótbolta
Sigurður keppti einnig
fyrir Val í handbolta og
varð Íslandsmeistari í þeirri
grein 1940, ’41 og ’42. Hann
neitar því að erfitt hafi verið
að samræma hvort tveggja,
knattspyrnuna og handbolt-
ann.
„Handbolti var nú ekki
svona harður eins og hann
er núna. Nú þykir skyn-
samlegt að brjóta á and-
stæðingnum. Það var eitt
mót á ári og 6–8 lið og leikið
á sitthvorum árstíma,“ segir
Sigurður og getur þess að
völlurinn sem þeir spiluðu á
hafi verið brot af stærð vall-
arins í Laugardalshöll.
„Fyrsta árið var notaður
fótbolti, stærð 4, og erfiðara
að meðhöndla hann en nú-
tímabolta enda klístrið
óþekkt. Menn þurftu stund-
um að nota báðar hendur til
að kasta honum. Sumir náðu
þó að stoppa boltann með
annarri hendinni,“ segir
hann og tekur fram að leik-
reglur í handbolta hafi
breyst mikið á löngum tíma.
Talið berst aftur að knatt-
spyrnunni og segir Sigurður
miklar breytingar hafa átt
sér stað þar ekki síður en í
handboltanum. Helstu and-
stæðingar Vals á þessum ár-
um voru Fram og KR en
Skagamenn blönduðu sér
síðar í toppslaginn.
„Það er náttúrulega allt
annað æfingaprógramm
núna en var þá. Í fyrsta lagi
er keppt lengur á hverju ári
nú. Áður var leikið og æft á
malarvöllum og skilyrði
voru allt önnur. Hins vegar
voru einstakir menn jafn-
góðir og þeir sem eru að
keppa í dag,“ segir Sig-
urður.
„Við vorum svo heppnir
Valsmenn að hafa mjög góð-
an þjálfara árin 1933–38
sem gerbreytti æfingum og
leikskipulagi. Það var Norð-
maðurinn Reidar Sörensen.“
Borguðu ferða-
lögin sjálfir
Hann segir það hreinar
línur að á þeim tíma hafi
engum manni dottið í hug að
þiggja neitt fyrir spila-
mennskuna og segir at-
vinnumennsku hafa verið
óþekkt fyrirbæri.
„Þetta var allt í ákveðnum
ungmennafélagsanda. Þegar
við fórum í ferðalög borg-
uðum við úr eigin vasa að
mestu leyti. Bæði þegar
ferðast var innanlands og
erlendis. Menn áttu sinn
búning og hirtu hann og
skóna,“ segir hann.
Að mati Sigurðar hefur
eðli knattspyrnunnar breyst
að sumu leyti og til að
mynda voru skriðtæklingar
óþekkt fyrirbæri á árum áð-
ur.
„Menn forðuðust að detta
og höguðu spilamennskunni
eftir því enda spilað á mal-
arvöllum eins og áður segir
og menn urðu fljótt blóði
drifnir ef þeim varð á að
detta á hnén eða olnboga.
Ég held að menn hafi ekki
meitt sig eins mikið þá og
núna.“
Fleira hefur breyst að
mati Sigurðar, s.s. skórnir
og boltarnir.
„Boltarnir voru úr leðri
þá og reimaðir saman en
ekki plasthúðaðir eins og í
dag. Þeir voru fljótir að
taka í sig bleytuna og í rign-
ingu urðu þeir mjög þung-
ir.“
Þá segir Sigurður að
skórnir hafi verið mun
þyngri í þá daga en þekkist í
dag.
Jafngamall félaginu
Úlfar Þórðarson, augn-
læknir og ólympíufari, er
annar heiðursfélagi í Val.
Úlfar, sem líkt og íþrótta-
félagið verður níræður síðar
á þessu ári, keppti í sund-
póló á Ólympíuleikunum í
Berlín 1936 og er einn af
stofnendum sundfélagsins
Ægis. Úlfar hefur alla tíð
haft mikinn áhuga á bolta-
leikjum þótt ekki hafi hann
lagt stund á knattspyrnu eða
handknattleik. Úlfar keppti
aftur á móti í drengjahlaupi
með Val á árum áður og
segist auk þess fylgjast með
heimaleikjum Vals í knatt-
spyrnu þar sem hann hittir
oft og tíðum gamla félaga
sína og Valsmenn.
Sigurður Ólafsson Valsmaður sæmdur heiðursorðu ÍSÍ
„Menn áttu sinn búning
og hirtu hann og skóna“
Morgunblaðið/Þorkell
Úlfar Þórðarson, augnlæknir og ólympíufari, og Sigurður
Ólafsson, fyrrverandi knattspyrnumaður hjá Val, á Vals-
velli. Þeir eru tveir af fjórum heiðursfélögum í Val.
Hlíðarendi
ÞESSI ýta var að störfum
vestur á Eiðisgranda á dögun-
um og ruddi á undan sér mold
á svæðinu milli sjávar og götu.
Að sögn Guðbjarts Sigfús-
sonar, yfirverkfræðings hjá
Gatnamálastjóra, er ætlunin
að sá í svörðinn en fram-
kvæmdum við hjólastíg og
steinhleðslu meðfram sjó lauk
í fyrrasumar. Endanlegur frá-
gangur hafi þá verið eftir og
er ætlunin að klára hann
núna.
Aðspurður um sjógang á
þessum slóðum segir Guð-
bjartur að bakkinn meðfram
sjávarsíðunni hafi víðast hvar
verið færður framar til að
brjóta ölduna og draga úr
hættunni á því að sjór gangi
yfir í verstu veðrunum.
Morgunblaðið/Jim Smart
Veghefill að störfum vestur á Eiðisgranda á dögunum.
Vinnu á bakkan-
um er að ljúka
Eiðisgrandi
ÞAÐ var líf og fjör í Fossvog-
inum á dögunum þegar félag-
ar í Siglingaklúbbnum Ými í
Kópavogi héldu upp á þrjátíu
ára afmæli félagsins ásamt
fjölskyldum sínum. Félagið er
þekkt fyrir öflugt starf og
kepptu unglingar með sér í
kænusiglingum eftir að hafa
gleypt í sig grillmat. Þessir
strákar, sem kannski eru sigl-
ingakappar framtíðarinnar,
virtust svo sannarlega kunna
að haga seglum eftir vindi, en
ósagt skal látið hvort þeir
hafa borið sigur úr býtum.
Morgunblaðið/Kristinn
Krakkar á kænum