Morgunblaðið - 18.05.2001, Blaðsíða 14

HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
14 FÖSTUDAGUR 18. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
„ÞÁTTAGERÐ er ekki ein-
hver fíflagangur framan við
myndavél eða hljóðnema,
sem maður sér þó og heyrir
allt of mikið af í fjölmiðlum
nútímans, heldur er oftar en
ekki mjög langur tími á bak
við sköpunina,“ sagði
Marteinn Sigurgeirsson
kennsluráðgjafi þegar
Morgunblaðið leit í heim-
sókn til að skoða það sem
kallað hefur verið best
geymda leyndarmálið í ís-
lenska kvikmyndabransan-
um. Það er að finna í Rétt-
arholtsskóla, en þar er
myndver þar sem nemendur
í grunnskólum Reykjavíkur
geta komið og unnið að gerð
stuttmynda og ýmsu öðru.
Í fyrra nutu þjónustunnar
um 1.500 nemendur og
kennarar sem komu íslíkum
erindagjörðum. Marteinn
heldur þar um taumana og
er í raun heilinn á baka við
þessa starfsemi.
„Við erum að reyna að
nota myndina og myndmálið
sem miðil, þar sem ljósmynd
eða verkefni verður kveikja
að einhverju ferli sem
þau eiga að ljúka og
standa við eða falla með - ef
svo ber undir. Hið síðar-
nefnda gerist þó yfirleitt
ekki, því metnaðurinn er
mikil - og það er grunn-
meiningin í þessu; að skapa
en ekki gapa. Hérna erum
við að reyna að sjóða hugvit
niður í neytendaumbúðir,“
sagði Marteinn.
Hann segir drjúgan tíma
fara í framleiðsluna: „Ég hef
stundum spurt krakkana að
því, hversu langan tíma hafi
tekið að vinna það mynd-
band, sem þau hafa verið að
gera, og þau skjóta á fimm
til sex tíma, en við nánari
skoðun kemur í ljós að und-
irbúningsvinnan er ekki tek-
in með - lestur bókarinnar,
planið, tökuvinnan og allt
það dæmi - og í raun eru
tímarnir í kringum 100 eða
meira þegar upp er staðið.“
Starfið hófst fyrir 25 ár-
um. Marteinn var þá kenn-
ari í Álftamýrarskóla og
byrjaði þar með kvikmynda-
klúbb. Svo kom að því að
þetta varð valgrein í efsta
bekk, sem þá var 9. bekkur í
gamla kerfinu. Þarna kenndi
hann í ein 20 ár, lengst af
sem skólasafnskennari.
Eftir að Marteinn hætti í
Álftamýrarskóla fyrir 7-8
árum varð hann kennsluráð-
gjafi á Skólaskrifstofu
Reykjavíkur og Fræðslu-
miðstöð Reykjavíkurum-
dæmis og hafði þá aðstöðu í
Skólasafnamiðstöðinni á
Lindargötu 46. Þá byrjaði
hann að senda út tilboð til
grunnskólanna í Reykjavík
um þáttagerð og klippi-
vinnu, við mjög frumstæðar
aðstæður.
Pizzur og fiðrildi
í stað stjarna
„Tilboðið hljóðaði upp á
að kennararnir kæmu með
nemendur sína í 5. bekk og
gerðu u.þ.b. hálftíma sjón-
varpsþátt, sem væri klippt-
ur á staðnum,“ sagði Mar-
teinn. „Í þáttunum kynnti
hver nemandi bók sem hann
hafði valið, gagnrýndi hana
og gaf einkunn, stjörnur
fyrstu árin en nú er þetta
pizzur og fiðrildi og alls
konar tákn.“
Hann segir að um helm-
ingur viðkomandi árgangs
hafi tekið tilboðinu sem sé
ágætt því hann geti ekki
sinnt öllum. „Í grunnskól-
unum eru u.þ.b. 70-80 bekk-
ir í árgangi. Ég tek einn
bekk á dag, svo að það þarf
engan reiknimeistara til að
sjá, að ég hef ekki nógu
marga mánuði til ráðstöfun-
ar.“
Eftir fyrsta árið á Lind-
argötunni flutti Marteinn úr
gamla Ríkinu yfir í Tjarn-
argötu 12 og var þar með
þessa starfsemi í þrjú til
fjögur ár, en þá bætti hann
við tilboði til kennara í 7.
bekk, um að þeir gætu kom-
ið niður í miðbæ Reykjavík-
ur og tekið þar ljósmyndir,
sem áttu að verða kveikja að
ljóði eða smásögu. „Við
dreifðum okkur á fjögur
svæði, þ.e.a.s Grjótaþorpið,
kirkjugarðinn við Suður-
götu, Tjörnina og Kvosina.
Hver nemandi átti bara að
taka tvær myndir, og því
varð að vanda sig. Síðan
fengu þeir myndirnar og
skrifuðu texta við þær, eftir
að í skólastofuna var kom-
ið.“
Veturinn 1999-2000 flutti
Marteinn í Réttarholtsskól-
ann og þá hélt hann að þessi
hluti starfsins myndi falla
niður, en sú varð ekki raun-
in, heldur urðu myndirnar
fjölbreyttari. Nemendur
fóru að skoða umhverfi sitt
með öðrum hætti í gegnum
linsuna á hvetjandi og skap-
andi hátt, þar sem hið smáa
varð að listrænni sköpun.
„Kominn langleiðina
til Egilsstaða“
Marteinn býst þó við
breytingum á þessu sviði
enda treysti hann sér varla
til að arka um götur
Reykjavíkur tvo mánuði á
ári. „Ég held að ég sé kom-
inn langleiðina til Egils-
staða, ef allt er reiknað
saman, miðað við það að
ganga nokkra kílómetra á
hverjum morgni í 5 ár. Ég
ætla þess í stað að bjóða
kennurum myndavélar til
láns og námsefni eins og áð-
ur og eftir stutt námskeið
verða þeir að bjarga sér
sjálfir. Ég yrði samt ákveðið
bakland, sem má fá ákveðn-
ar upplýsingar hjá og stuðn-
ing. Ég prófaði þetta í ein-
um skóla á vordögum, og
myndirnar urðu alveg frá-
bærar.“
Að sögn Marteins hefur
stuttmyndagerð verið einna
fyrirferðarmest fram að
þessu. „Nú er að aukast
þáttur í almennri kennslu,
þar sem kennarar nota kvik-
myndina sem tjáningarhátt
og miðil og til sköpunar og
þekkingar. Nemendurnir
gera myndir á ensku og
dönsku til að þjálfa sig í
þeim fræðum og eins eru er-
lend samskipti alltaf að
aukast, þar sem skólar gera
iðulega stuttar kynningar-
myndir um land og þjóð,“
sagði hann.
Landið kynnt fyrir
útlendingum
Þegar Morgunblaðið var
þarna í heimsókn voru ein-
mitt piltar úr Foldaskóla að
vinna að slíku myndbandi.
Þetta voru Hlynur Örn
Ingason, Andri Valgeirsson,
Gústaf Jökull Finnbogason
og Jón Guðni Pétursson, all-
ir í 10. bekk.
„Við erum að gera mynd-
band fyrir enskutíma, og
þar er verið að kynna landið
fyrir útlendingum. Það verð-
ur sýnt í kennslustund og
síðan fer það eftir kennar-
anum hvort hann mun senda
það eitthvert annað,“ sögðu
þeir.
Þeir sögðust aldrei hafa
komið í myndverið áður,
heldur frétt af því í gegnum
skólann og voru sammála
um að aðstaðan væri mjög
góð.
En kunnu þeir eitthvað í
slíkum vinnubrögðum áður
en þeir komu í myndverið?
„Ég hef bara prófað að leika
mér með litla vél sem ég á
heima,“ sagði Gústaf. „Ég
er með klippiforrit í tölvunni
heima. En það er samt allt
öðru vísi en þetta.“ Hinir
þrír kváðust vera algjörir
byrjendur í þessum fræðum.
Og lokaspurningin var,
hvort þetta væri gaman.
„Já, allavega ekkert leið-
inlegt,“ sögðu þeir og glottu.
Að skapa en ekki gapaRéttarholt
Morgunblaðið/Sigurður Jökull
Hlynur Örn Ingason, Andri Valgeirsson, Gústaf Jökull Finnbogason og Jón Guðni Pét-
ursson í 10. bekk Foldaskóla voru að gera enskumyndband til kynningar á landi og þjóð.
Marteinn Sigurgeirsson kennsluráðgjafi er búinn að vera
25 ár í kvikmyndabransanum og er núna aðaldriffjöður
myndversins í Réttarholtsskóla.
Myndverið í Réttarholtsskóla best geymda leyndarmálið í íslenska kvikmyndabransanum
ÁFORMAÐ er að breyta
fyrrum húsnæði félags-
miðstöðvarinnar Tónabæjar
við Miklubraut í þjónustu- og
verslunarhúsnæði.
Að sögn Bergs Hauks-
sonar, framkvæmdastjóra
eignaumsýslu hjá Þyrpingu
hf. sem á húsnæðið, munu
framkvæmdir hefjast á næstu
dögum eða vikum og mun
það að hans sögn taka mikl-
um breytingum frá því sem
nú er. Þegar er byrjað að rífa
út úr húsinu.
„Það stendur til að setja
glugga á húsið Miklubraut-
armegin og eins hinum meg-
in og klæða það að utan með
vandaðri álklæðningu,“ segir
Bergur. Húsnæðið er kjallari
og tvær hæðir, 700 fermetrar
hvor hæð og tæpir 2100 fer-
metrar að heildarflatarmáli.
Ráðgert er að húsið verði
tilbúið undir innréttingar í
byrjun september.
Að sögn Bergs verður hús-
næðið leigt tilbúið til innrétt-
inga en rýminu er óráðstafað
enn.
„Það er mjög skemmtileg
aðkoma að húsinu sem er til
að mynda hentugt fyrir versl-
anir,“ segir Bergur og nefnir
að einhverjir séu þegar farn-
ir að sýna húsnæðinu áhuga.
Morgunblaðið/Sigurður Jökull
Þegar er farið að rífa út úr gamla Tónabæ.
Tónabær breytir um svip
Hlíðar
BÆJARRÁÐ Mosfellsbæjar
íhugar að ganga frá svæðinu
fyrir framan íþróttamiðstöð
bæjarins með framtíðarhjóla-
bretta- og línuskautaaðstöðu í
huga. Að sögn Jóhanns Sig-
urjónssonar bæjarstjóra
stendur til að malbika svæðið
við íþróttamiðstöðina. Hins
vegar hafi einnig komið fram
óskir um að hjólabrettaað-
staða yrði færð nær miðbæj-
arsvæðinu og eru þær tillögur
í athugun.
Eins og fram kom í Morg-
unblaðinu í gær hefur bæjar-
ráði borist undirskriftalisti
180 ungmenna þar sem farið
er fram á að aðstaða til hjóla-
brettaiðkunar verði bætt.
„Við fögnum frumkvæði
þeirra í málinu,“ segir bæj-
arstjóri og vísar í piltana þrjá
sem söfnuðu undirskriftunum
og lögðu fyrir bæjarráð
ásamt teikningum af bretta-
pöllum.
„Við munum reyna að leysa
úr þessu eins hratt og mögu-
legt er og eftir bestu getu,“
segir Jóhann sem þykir allt
eins líklegt að af framkvæmd-
um geti orðið í sumar. Hann á
von á að piltarnir verði hafðir
með í ráðum og að leitað verði
eftir hugmyndum þeirra og
væntingum í því sambandi.
Jákvæð
viðbrögð
Mosfellsbær
NÝ HJÓLASTÆÐI verða
tekin í notkun í miðborg-
inni í sumar og er stefnt að
því að hjólastæði í borginni
verði í framtíðinni með
hinu nýja sniði. Nýju stæð-
in eiga að gera skemmdar-
vörgum erfiðara fyrir að
eyðileggja farskjóta hjól-
reiðamanna.
Að sögn Sigurðar I.
Skarphéðinssonar gatna-
málastjóra var ákveðið að
ráðast í hönnun nýrra
hjólastæða í kjölfar at-
hugasemda frá hjólreiða-
mönnum. „Þeir hafa bent á
að gjarðir í fjallahjólum og
þessum nýju hjólum eru
mjög dýrar og viðkvæmar
fyrir hnjaski. Þessi stæði
sem hafa verið notuð hafa
gjarnan verið grindur sem
gjörðinni er stungið í. Þetta
býður heim sérhæfðum
skemmdarvörgum sem
eyðileggja hjólin með því
að nota grindurnar eins og
vogarstöng með því að
beita afli á hjólið og beygja
gjarðirnar.“
Nýju hjólastæðin verða
að sögn Sigurðar eins kon-
ar bogar úr rörum sem
sjálft hjólastæðið verður
hlekkjað við og verður rúm
fyrir tvö hjól við hverja
grind. Stæðin verða síðan
rækilega merkt sem hjóla-
stæði.
Útlit hjólastæða
samrýmt
„Með þessu erum við að
samræma það hvernig
hjólastæði í borginni líta út
og reiknum með að fyrstu
hjólastæðin fari upp núna
samfara endurnýjun í
Kvosinni. Reyndar
stefnum við á svolítið sér-
stakar innréttingar í Aust-
urstræti en þar verður
komið fyrir hjólastæðum
sem byggjast á sömu út-
færslu en eru eilítið öðru-
vísi útlits. Síðan gerum við
ráð fyrir að koma upp
hjólastæðum í Pósthús-
stræti núna í sumar og
haust og þau verða með
þessu móti. Ef ekki kemur
fram sérstök gagnrýni eða
athugasemdir er svo stefnt
að því að stæðin verði
svona í framtíðinni.“
Hjólastæði framtíðarinnar
Bogin rör í
stað grinda
Reykjavík