Morgunblaðið - 20.12.2001, Blaðsíða 32

ERLENT
32 FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
meistar inn. is
GULL ER GJÖFIN
TIL AÐ uppræta hryðjuverka-
samtökin al-Qaeda nægir ekki að
handtaka eða vega leiðtoga henn-
ar, Osama bin Laden, því miklu
meira þarf að koma til, að sögn
embættismanna bandarísku alrík-
islögreglunnar, FBI.
Fyrrverandi félagar í al-Qaeda
segja að bin Laden sé gæddur
sérstökum hæfileika til að hrífa
menn með sér, sé tilbúinn að berj-
ast með hermönnum sínum og
hætta lífi sínu, að sögn eins af
embættismönnum FBI, Thomas
Wilshere. Hann segir að þótt bin
Laden sé mikilvægur fari því
fjarri að handtaka hans eða dauði
dugi til að uppræta al-Qaeda sem
hafi teygt anga sína út um allan
heim.
Eins og marghöfða skrímsli
J.T. Caruso, aðstoðardeildar-
stjóri þeirrar deildar FBI sem
rannsakar hryðjuverkastarfsemi,
sagði fyrir bandarískri þingnefnd í
fyrradag að handtaka þyrfti „milli-
stjórnendur“ al-Qaeda til að ráða
niðurlögum samtakanna. Margir
félagar í al-Qaeda lékju enn laus-
um hala og af þeim gæti stafað
mikil hætta.
Michelle Flournoy, hjá rann-
sóknarstofnuninni Center for
Strategic and International Stu-
dies, sagði að al-Qaeda væri eins
og Hýdra, marghöfða sæskrímsli í
grískum fornsögnum. Ef eitt höf-
uðið væri höggvið af yxu tvö ný í
staðinn.
Talið er að 70.000 til 80.000
manns hafi verið þjálfaðir í búðum
al-Qaeda í Afganistan og að þeir
séu nú dreifðir út um allan heim,
að sögn Wilshere. Hann segir að
margir þeirra hafi verið á tánings-
aldri þegar þeir fengu þjálfunina,
lifi nú eðlilegu lífi og hafi misst
áhugann á „heilögu stríði“ al-
Qaeda en líklegt sé að aðrir hafi
valið hryðjuverk sem „lífsstarf“.
Nokkrir al-Qaeda-liðar
fengu þjálfun í Bretlandi
Barbara Boxer, formaður undir-
nefndar sem öldungadeild Banda-
ríkjaþings hefur skipað til að fjalla
um baráttuna gegn hryðjuverka-
starfsemi, spurði Wilshere hvort
al-Qaeda hefði komið upp þjálf-
unarbúðum í Bandaríkjunum.
Hann svaraði að nokkrir félagar í
samtökunum hefðu íhugað þennan
möguleika en komist að þeirri nið-
urstöðu að betra væri að stofna
þjálfunarbúðir í Evrópu.
Wilshere sagði að nokkrir
þeirra hryðjuverkamanna, sem
gert hefðu árásir á Bandaríkja-
menn og Breta í Jemen, væru
breskir ríkisborgarar og hefðu
fengið þjálfun í Bretlandi. Mark-
vissasta og skipulegasta þjálfunin
hafi hins vegar farið fram í Afgan-
istan og Suður-Líbanon. Larry
Johnson, sem var aðstoðardeild-
arstjóri þeirrar deildar bandaríska
utanríkisráðuneytisins sem fer
með baráttuna gegn hryðjuverka-
starfsemi á árunum 1989–1993,
hvatti Bandaríkjastjórn til að
skera upp herör gegn hryðju-
verkahreyfingum í Líbanon. „Fyr-
ir utan Afganistan er ekkert land í
heiminum með eins margar þjálf-
unarbúðir, eins marga hryðju-
verkahópa og hryðjuverkamenn.
Þeir urðu fleiri Bandaríkjamönn-
um að bana en nokkur önnur
hryðjuverkahreyfing í heiminum –
fyrir 11. september,“ sagði John-
son.
241 bandarískur hermaður beið
bana í sprengjutilræði hryðju-
verkamanna í Líbanon árið 1983.
Hryðjuverkamennirnir rændu
William Buckley, stöðvarstjóra
leyniþjónustunnar CIA, og myrtu
hann árið 1984 og talið er að þeir
hafi einnig myrt bandaríska of-
urstann William R. Higgins, sem
hvarf í Líbanon 1988 þegar hann
tók þátt í friðargæslu á vegum
Sameinuðu þjóðanna.
„Og við höfum látið þetta við-
gangast í Líbanon,“ sagði John-
son. „En þessu verður að linna.
Við vitum að þessar hreyfingar
geta ekki starfað nema með stuðn-
ingi ríkis.“
Stjórninni ráðlagt að
ráðast ekki á Írak
Flourney sagði að Jemen og
Sómalía væru á meðal þeirra ríkja
sem stutt hefðu al-Qaeda, auk
þess sem samtökin nytu stuðnings
Tsjetsjena.
George W. Bush forseti og fleiri
hátt settir embættismenn í Wash-
ington hafa sagt að til greina komi
að gera árásir á Írak eftir að
hernaðaraðgerðunum í Afganistan
lýkur en embættismenn FBI
minntust ekkert á Írak fyrr en
Boxer spurði hvort Írakar tengd-
ust hryðjuverkunum 11. septem-
ber. Flourney kvaðst ekki hafa
séð neinar vísbendingar um að
Írakar væru viðriðnir hryðjuverk-
in og varaði við því að árásir á
Írak gætu orðið til þess að mik-
ilvægir bandamenn stjórnarinnar í
Washington hættu stuðningnum
við stríðið gegn hryðjuverkastarf-
semi í heiminum. Hún hvatti til
þess að stríðið gegn al-Qaeda yrði
leitt til lykta áður en tekist yrði á
við Íraka.
Hætta getur stafað af
al-Qaeda án bin Ladens
Washington. AP.
’ Við vitum að þessar hreyfingar
geta ekki starfað
nema með
stuðningi ríkis ‘
STJÓRNVÖLD á Comoros-eyjum í
Indlandshafi sögðust í gær hafa
hrundið innrás um 100 vopnaðra
manna á eyjuna Moheli, sem er ein af
Comoros-eyjum. Munu a.m.k. fimm
manns hafa fallið í átökum uppreisn-
armanna og stjórnarhersins.
Fullyrt var að liðsmenn innrásar-
hersins hefðu kynnt sig sem banda-
ríska hermenn, er þátt tækju í bar-
áttunni gegn hryðjuverkamönnum,
er þeir réðust inn í Moheli í gær.
Sögðu þeir eyjarskeggjum að þeir
væru þangað komnir þar sem Azaly
Assoumani, sem ræður ríkjum á
Comoros-eyjum, hefði átt samstarf
við Sádí-Arabann Osama bin Laden.
Þetta báru fulltrúar Bandaríkja-
stjórnar hins vegar til baka í gær.
Stjórn Assoumani brást við tíðind-
um af innrásinni með því að senda
liðsauka til Moheli og vannst skjótur
sigur á innrásarmönnum, að sögn
talsmanna stjórnvalda. Ekki er vitað
hverjir innrásarmennirnir voru en
fréttir bárust þó af því að liðshöfð-
ingi í stjórnarhernum hefði verið
handtekinn í tengslum við atburðina.
Comoros-eyjar
Innrás
hrundið
Moroni. AFP.