Morgunblaðið - 20.12.2001, Blaðsíða 76

76 FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
FILMUNDUR sýnir í
kvöld eitt af höfuðverk-
um franska meistarans
Jaques Tati. Myndin
heitir Frændi eða Mon
oncle á frönsku og er frá árinu 1958.
Þetta er í annað skiptið sem myndin
er sýnd í klúbbnum, en vegna fjölda
áskorana verða myndir Tatis endur-
sýndar í Filmundi næstu mánuði.
Jaques Tati er einn af stóru meist-
urum vestrænnar kvikmyndagerðar
að mati flestra spekinga á því sviði.
Hann skipar sér á bekk
með þeim kvikmynda-
gerðarmönnum sem setja
skemmtigildi mynda
sinna í öndvegi, með ris-
um á borð við Buster Keaton og
Charlie Chaplin. Tati hefur reyndar
gjarnan verið borinn saman við
Chaplin og ekki að ástæðulausu.
Myndir hans segja frá þöglum ein-
fara, trúð með alvarlega og jafnvel
sorgbitna ásjónu. Í raun má enda-
laust benda á hliðstæður við meist-
araverk Chaplins í myndum Tatis,
en einstök höfundareinkenni Frakk-
ans sjálfs fara þó aldrei á milli mála.
Tati leikstýrði aðeins fimm kvik-
myndum á ferlinum auk stutt- og
sjónvarpsmynda. Langur tími leið á
milli mynda, enda miklar pælingar
að baki þeim flestum. Það er líklega
einsdæmi í kvikmyndasögunni að
höfundarverk sem er svo fáar kvik-
myndir, hafi komið leikstjóranum á
óvefengjanlegan hátt í hóp meistar-
anna. Sögur Tatis eru listilega gerð-
ar fléttur endalausra
smáatriða sem skipta
öllu máli. Lítið fer fyrir
eiginlegum söguþræði í
myndum Tatis og segir
„Frændi“ frá dagstund
í lífi stráks sem hann
fær að eyða í vand-
ræðagang með eftirlæt-
isfrænda sínum. Það er
ekki fyrr en við þriðja
og fjórða skiptið sem
maður sér myndina að
maður fer að átta sig á
mörgu því sem er að
gerast. Undirtónninn er alvarlegur
að vissu marki, jafnvel heimspeki-
legur, þar sem staða manneskjunnar
í hröðum og hörðum heimi nútíma-
tækni er til skoðunar. Einn af stóru
kostum þessa meistaraverks er að
það minnir okkur á að sannleikurinn
felst í því fyndna, ekki bara því leið-
inlega.
Nútíminn er trunta …
Nútíminn er eitt sterkasta þemað
sem gengur í gegnum myndir Tatis
og það fyrirbæri sem „Frændi“
hverfist eiginlega um. Firring var
vinsælt hugtak á þessum tíma og það
er ekki fjarri sanni að segja að
„Frændi“ fjalli um firringu nútíma-
mannsins. Þetta er þó allt innan
glettnislegra gæsalappa, enda
myndin alveg drepfyndin. Það er
sammerkt með öllum myndum Tatis
að lítið er lagt upp úr samtölum, eða
töluðu máli almennt. Myndmál er
hins vegar geysisterkt og jafnframt
er mikil áhersla á umhverfishljóð.
Eiginlega mætti segja
að unnið sé með um-
hverfishljóð eins og tón-
list sem enn þann dag í
dag virkar nýstárlegt.
Árekstur þess nýja og
þess gamla er Tati
greinilega hugleikinn.
Átök þessi koma fram á
ólíkum plönum: í mynd-
máli, hljóðmáli og ekki
síst í samskiptum herra
Hulots, höfuðpersónu
Tatis sem leikin er af
honum sjálfum, við um-
hverfi sitt. Það er svo stórmerkilegt í
sjálfu sér að meira en fjörtíu ára
kvikmynd um „nútímann“ skuli enn
vera í fullu gildi.
Óskar og Pálmi
„Frændi“ fékk blíðar móttökur
beggja vegna Atlantshafsins þegar
hún kom út. Myndin hlaut sérstök
verðlaun dómnefndar í Cannes 1959
og Óskarsverðlaun sem besta er-
lenda myndin sama ár. Það er
skemmst frá því að segja að hvorki
áhorfendur né gagnrýnendur máttu
vatni halda yfir myndinni, enda
óskaplega sérstök og eftirminnileg í
alla staði. Nýstárleg myndataka og
óvenjuleg efnistök vöktu athygli á
mikilli grósku sem átti sér stað í
franskri kvikmyndagerð á þessum
tíma auk þess sem myndin sýndi
fram á að Frakkar voru færir um að
gera virkilega skemmtilegar kvik-
myndir, ekki bara þungar kjaftavell-
ur sem gengu illa ofan í aðra en þá
sjálfa.
Fyndni franski meistarinn
Sýnd kl. 8 og 10.15. B.i. 16. Vit 314
Sýnd kl. 4, 6, 8 og 10. Vit 316 Sýnd kl. 5.50, 8 og 10.10. Vit 299
Frábær gamanmynd með Mark Wahlberg
(Planet of the Apes, Perfect Storm) og Jennifer
Aniston (Friends) með dúndur rokki sem
rokkunnendur mega ekki alls ekki missa af.
Fæstir fá
tækifæri til
þess að VERÐA
uppáhaldsstjarnan sín!
3% LÍKAMSFITA. 1% HEILASTARFSEMI
Hinn nautheimski Derek Zoolander fær ekki borgað fyrir að hugsa!
Nýjasta mynd Ben Stiller´s sem fór á kostum í hinum frábæru
grínsmellum Meet The Parents og There´s Something About Mary.

Kvikmyndir.is



DV



Strik.is

ÓHT Rás 2
Sýnd í Lúxus VIP kl. 5.30, 8 og 10.30. B.i. 16. Vit nr. 296
Sýnd kl. 4, 6, 8 og 10.Vit 307



1/2
RadíóX



1/2
Kvikmyndir.is



1/2
Kvikmyndir.com
strik.is
Allur heimurinn
mun þekkja
nafn hans

ÓHT Rás 2
MBL
H O L E
THE

DV
Öðruvísi jól
ÍS
LE
NS
KA
A
UG
LÝ
SI
NG
AS
TO
FA
N
EH
F/
SI
A.
IS
IK
E
16
33
3
12
.2
00
1
IKEA er opið
virka daga kl. 10-22
Þorláksmessu kl. 12-23
Aðfangadag kl. 9-12
Öðruvísiverð
SV Mbl



1/2
Kvikmyndir.com



1/2
Kvikmyndir.is
ÞÞ Strik.is
ÓHT Rás 2

HL Mbl

SG DV
Sýnd kl. 8 og 10.
Sýnd kl. 6.



HJ Mbl


ÓHT RÚV
Allur heimurinn
mun þekkja
nafn hans
strik.is

ÓHT Rás 2

MBL
Edduverðlaun6




Ó.H.T Rás2




HK. DV




Strik.is
Sýnd kl. 6 og 9.
Jólamynd



1/2
RadíóX
Sýnd kl. 6. B.i.14. Sýnd kl. 8.30.
Sýnd kl. 5.30, 8 og 10.30.
4 evrópsk kvikmyndaverðlaun. M.a. Besta mynd
Evrópu, Besta leikstjórn og Besta kvikmyndataka.



Kvikmyndir.com



HL. MBL
Ein persóna getur
breytt lífi þínu
að eilífu.
Frá leikstjóra
Delicatessen
HAM er og
verður goðsögn í
íslensku rokki



HK DV
Sýnd kl. 10.30
Mörkinni 6, sími 588 5518
Pelsar stuttir
og síðir


Úlpur


Ullarkápur


Hattar


og húfur


Mikið úrval
Jólagjöfin hennar
Opið laugard. frá kl. 10-18 og sunnud. kl. 13-17
langömmu,
ömmu, mömmu
og ungu stúlkunnar