Morgunblaðið - 15.06.2002, Qupperneq 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 2002 11
UM tylft Falun Gong-iðkenda
var við Höfða í gærmorgun
þegar forsetafrú Kína, frú
Wang Yeping, kom þangað í
skoðunarferð. Fólkið hélt sig á
grasflöt, alllangt frá húsinu, og
gerði æfingar og stundaði hug-
leiðslu.
Maður í fylgdarliði kín-
verska forsetans gekk frá
Höfða og tók nokkrar myndir
af hópnum.
Eins og kunnugt er gerðu
talsmenn Falun Gong sam-
komulag við lögreglu um að
stunda æfingarnar á þremur
afmörkuðum svæðum, á Aust-
urvelli, Arnarhóli og í Hallar-
garðinum. Joel Chipkar, einn
talsmanna Falun Gong-iðk-
enda hér á landi, sagði við
Morgunblaðið að þau hefðu
komið með flugvél seint í gær-
kvöldi og ekki verið í sambandi
við aðra iðkendur. Þau hefðu
því ekki vitað af samkomulag-
inu við lögregluna. Um leið og
hann frétti af fólkinu við Höfða
hafi hann rætt við fólkið og
fengið það til að færa sig.
Tók myndir
af mótmæl-
unum
ÞRÍR Falun Gong-iðkendur
voru við gatnamót Álftanesveg-
ar og Bessastaðaafleggjara
þegar Jiang Zemin fór af fundi
með forseta Íslands í gærmorg-
un. Lögregla gerði engar at-
hugasemdir við veru þeirra þar
en þau voru nokkuð frá gatna-
mótunum.
Stuttu eftir að þau komu á
staðinn settist íslenskur karl-
maður við gatnamótin með
mótmælaspjald sem á stóð á
enskri tungu: „Kommúnismi
drepur.“ Var stórum lögreglu-
bíl lagt þannig að maðurinn sæ-
ist ekki frá Bessastöðum en
þegar bílalest forsetans nálgað-
ist stóð maðurinn upp og reyndi
að láta meira á sér bera.
Mótmælt
á Álftanesi
EFNT var til mótmælafundar á
Austurvelli í gær í tilefni af op-
inberri heimsókn Jiang Zemin, for-
seta Kína. Samkvæmt mati lög-
reglu tóku nálægt 2.000 manns þátt
í mótmælafundinum og í mótmæla-
göngu sem farin var að kínverska
sendiráðinu við Víðimel. Fóru mót-
mælin friðsamlega fram.
Ungliðahreyfingar stjórn-
málaflokkanna og námsmanna-
hreyfingarnar stóðu fyrir mótmæl-
unum á Austurvelli sem hófust kl.
15.30.
Margir fylgismenn Falun Gong,
sem komnir eru til landsins, voru
meðal þeirra sem söfnuðust saman
og fylgdust þeir með mótmælunum.
Fulltrúar fjögurra fylkinga ung-
liðahreyfinga lásu upp lýsingu úr
skýrslum Amnesty International á
mannréttindabrotum sem framin
eru í Kína.
Áberandi voru á fundinum gul
mótmælaspjöld og borðar með boð-
skap Falun Gong og margir voru
með svarta klúta fyrir munni til
marks um að tjáningarfrelsi eru
skorður settar í Kína.
Gert hafði verið ráð fyrir að í lok
fundarins eða um kl. 16 yrði farin
mótmælaganga að Þjóðmenning-
arhúsinu. Í gær var hins vegar
fundi Jiang Zemin með forsætis- og
utanríkisráðherra í Þjóðmenning-
arhúsinu, sem halda átti síðdegis,
flýtt um nokkrar klukkustundir og
ákváðu aðstandendur mótmælanna
þá að mótmælagangan yrði farin
að kínverska sendiráðinu á Víði-
mel.
Gekk mannfjöldinn sem leið lá að
sendiráðinu þar sem lögregla var
með mikinn viðbúnað og hafði girt
af öryggissvæði.
Talsmenn ungliðahreyfinganna
lásu þar upp mótmælayfirlýsingu
þar sem mannréttindabrot í Kína
voru fordæmd. Gerð var tilraun til
þess að afhenda starfsmönnum
sendiráðsins yfirlýsinguna en eng-
inn svaraði í sendiráðinu og var
bréfið þá sett inn um bréfalúgu
sendiráðsins.
Lauk þar með hinum skipulögðu
mótmælaaðgerðum sem ungliða-
hreyfingarnar stóðu að.
Fjölmargir fundarmenn lýstu
einnig yfir andúð sinni á fram-
göngu stjórnvalda í málefnum fylg-
ismanna Falun Gong. Þrír Falun
Gong-liðar sem þátt tóku mótmæla-
göngunni þökkuðu þann stuðning
sem hreyfingunni væri sýndur og
að beiðni fundarmanna sýndu þeir
nokkrar Falun Gong-æfingar við
tröppur sendiráðsins.
Einn þeirra, Xiaoxu Shean Lin,
var spurður hvort þeir hefðu með
þessu brotið það samkomulag, sem
fulltrúar Falun Gong gerðu við lög-
reglu, um að stunda æfingar á sín-
um afmörkuðum svæðum. Sagði
hann svo ekki vera og sagði þá ekki
hafa verið að iðka Falun Gong-
æfingar, heldur einungis sýnt þær
að beiðni fundarmanna. Lögreglan
gerði engar athugasemdir við sýn-
ingu Falun Gong-iðkendanna við
Víðimel.
Að þessu loknu hélt hluti hópsins
eða 300 til 500 manns að stjórn-
arráðshúsinu við Lækjargötu og
mótmæltu framgöngu íslenskra
stjórnvalda í máli Falun Gong-liða
og annarra erlendra gesta af as-
ísku bergi brotnu.
Fjöldi manna tók þátt í mótmælum á Austurvelli og við kínverska sendiráðið
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Mótmælendur ganga fylktu liði niður Suðurgötu eftir að hafa heimsótt kínverska sendiráðið.
Gul mótmælaspjöld
og svartir klútar
SÓLVEIG Pétursdóttir dómsmála-
ráðherra lýsti því yfir í gær á fundi
dóms- og innanríkisráðherra sem
taka þátt í Schengen-samstarfinu,
sem eru Evrópusambandsríkin auk
Íslands og Noregs, að ef að því kæmi
að komið yrði á fót sameiginlegri
landmæralögreglu myndi Ísland
ekki taka þátt í því verkefni. Ísland
gæti ekki fallist á að yfirþjóðleg
stofnun tæki að sér mikilvæga þætti
eins og landmæravörslu hér á landi.
Á fundinum, sem er á vettvangi
samsettu nefndarinnar innan
Schengen-samstarfsins, var einnig
ákveðið að ganga til samninga við
Sviss um þátttöku þess í Schengen-
samstarfinu með sömu skilmálum og
Ísland og Noregur, auk þess sem
teknar voru ákvarðanir um nýjar að-
ferðir til þess að beita Schengen-
tölvukerfinu í baráttunni gegn
hryðjuverkum og fleira.
Sólveig Pétursdóttir dómsmála-
ráðherra sagði í samtali við Morg-
unblaðið að í kjölfar hryðjuverka-
árásanna í Bandaríkjunum 11.
september síðastliðinn hefðu af hálfu
Schengen-ríkjanna verið tekin til
skoðunar ýmis atriði sem miðuðu að
því að efla og styrkja landamæraeft-
irlit á ytri landamærum Schengen.
Evrópusambandið hefði haft for-
göngu í málinu og hefði ýmsum hug-
myndum verið varpað fram af hálfu
ráðherraráðsins og framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins. Ýmis
atriði varðandi Schengen-samstarfið
hefðu verið til umræðu á fundinum,
þ.á m. tillögur um eflingu landa-
mæragæslu á ytri landamærum
Schengen.
Margar áhugaverðar
hugmyndir
„Margar af þeim hugmyndum,
sem liggja á borðinu á þessu sviði,
eru áhugaverðar og eðlilegt að
styðja þær. Þar á meðal eru hug-
myndir um frekari samræmingu
reglna um landamæraeftirlit, gerð
handbóka, sameiginlega þjálfun
landamæravarða og fleira. Það er
auðvitað jákvætt að efla samstarf
milli ríkja á þessu sviði. Mér þótti
hins vegar ástæða til að gera athuga-
semdir við hugmyndir, sem varpað
hefur verið fram af framkvæmda-
stjórn ESB, um sameiginlega landa-
mæralögreglu,“ sagði Sólveig.
Hún sagði að það lægi hins vegar
ekki skýrt fyrir hvaða ákvarðanir
ráðherraráðið myndi taka um að-
komu Íslands og Noregs að þessum
hluta tillögunnar, en hún væri ennþá
í mótun.
„Fyrir liggur að mörg ríki gjalda
varhug við þessum hluta tillögunnar.
Spánverjar, sem fara með for-
mennsku í ráðherraráði ESB og
samsettu ráðherranefndinni á vett-
vangi Schengen, leggja hins vegar
áherslu á að einhvers konar botn fá-
ist í þetta mál á þeirra formennsku-
tímabili. Það liggja hins vegar ekki
fyrir ákveðnar tillögur um að setja á
fót sameiginlega landamæralög-
reglu, heldur einungis tillaga um að
skoða þá hugmynd nánar. Það þótti
því rétt og í samræmi við samþykkt á
ríkisstjórnarfundi þar sem þetta mál
var rætt síðastliðinn miðvikudag að
ég gerði strax þann skýra fyrirvara
að Ísland geti ekki fallist á að erlend-
ir aðilar taki að sér mikilvæga þætti
eins og landamæragæslu á Íslandi
bæði af pólitískum og stjórnskipun-
arlegum ástæðum. Því komi ekki til
greina að samevrópsk landamæra-
lögregla taki að sér landamæra-
gæslu á Íslandi og þess má geta að
norski dómsmálaráðherrann gerði
líka ákveðnar athugasemdir við mál-
ið og lagði meðal annars áherslu á
vilja hvers ríkis,“ sagði Sólveig enn-
fremur.
Dómsmálaráðherra á fundi ráðherra vegna Schengen-samstarfsins
Tökum ekki þátt í sameig-
inlegri landamæralögreglu
FULLTRÚAR Samfylkingar-
innar í allsherjarnefnd Alþing-
is hafa farið þess á leit að
nefndin komi saman til fundar
vegna aðgerða stjórnvalda í
tengslum við heimsókn forseta
Kína til Íslands.
Skv. frétt frá Samfylking-
unni verður fundurinn haldinn
næstkomandi þriðjudag og
hefur verið óskað eftir að m.a.
muni dómsmálaráðherra, utan-
ríkisráðherra og ríkislögreglu-
stjóri sitja fundinn.
Í tilkynningunni segir að
óskað verði skýringa á ,,hverju
sæti þær sérstæðu aðgerðir
sem stjórnvöld hafa staðið fyr-
ir vegna komu (Falun Gong)
fólks til Íslands sem vildi mót-
mæla framferði stjórnvalda í
Kína,“ eins og segir í frétta-
tilkynningunni.
Þar kemur einnig fram að
óskað verði m.a. skýringa á
ákvörðun um að neita meðlim-
um Falun Gong landvistar-
leyfi, á yfirlýsingum utanrík-
isráðherra um getu lögreglu til
að taka á móti þjóðhöfðingjum
og á listum sem kínversk yf-
irvöld hafi neitað að hafa látið í
té.
Samfylk-
ingin biður
um fund í
allsherjar-
nefnd